In 2016 blijven digitalisering, automatisering en standaardisering zorgen voor omzetdruk in de accountancybranche. ING Economisch Bureau verwacht voor 2016 per saldo nulgroei, na een kleine krimp dit jaar. De daling in uurtarieven zet ook volgend jaar door. Sinds 2008 zijn de gerealiseerde uurtarieven per saldo 12% gedaald. ING verwacht dat de controleomzet ongeveer 5% hoger kan uitkomen door de uitbreiding van het aantal OOB-organisaties. Technologie geeft de doorslag in de controlepraktijk.
Dit blijkt uit het Vooruitzicht Accountantskantoren van ING Economisch Bureau
Voor heel 2015 verwacht de ING een stagnerende omzet. Ook in 2016 wordt volgens de bank een jaar met een stabiele brancheomzet. Het Economisch Bureau van de bank verwacht voor 2016 per saldo nulgroei, na een kleine krimp (-0,5%) dit jaar. Digitalisering, automatisering en standaardisering blijven volgend jaar zorgen voor omzetdruk. Doordat steeds meer klanten kiezen voor online boekhoudprogramma’s, kalft het administratie- en samenstelwerk verder af. De groeiende economie en aantrekkende bedrijvigheid vormen via uitbreiding van advisering, ook op fiscaal vlak, enig tegenwicht.
Prijsdaling uurtarieven
Vorig week bleek al uit cijfers van CBS dat de prijzen die accountants- en administratiekantoren bedingen voor hun dienstverlening opnieuw omlaag zijn gegaan. Het gerealiseerde tarief daalde in het eerste half jaar van 2015 met gemiddeld 0,2% ten opzicht van een jaar eerder. Binnen de controlepraktijk was de afname in die periode zelfs 4,1%. Sinds 2008 zijn de gerealiseerde uurtarieven per saldo 12% gedaald. Tegenover lagere tarieven staat dat het extra werk vanwege de kantoorroulatie en de inspanningen om de kwaliteit te verhogen naar aanleiding van het rapport “In het publiek belang” sinds 2014 zorgt voor een toename in het aantal gewerkte uren.
Controlemarkt
ING verwacht dat zowel de groei van het aantal organisaties van openbaar belang (OOB), als de nagestreefde verbetering van de kwaliteit, er voor zorgen dat de wettelijke controles uitgebreider worden. Momenteel is de wettelijke controlemarkt goed voor ruim € 800 miljoen omzet. Dit is minder dan 10% van de totale omzet van de totale accountancybranche. ING verwacht dat de controleomzet ongeveer 5% hoger kan uitkomen door de uitbreiding van het aantal OOB-organisaties.
De AFM vraagt van kantoren dat zij de op dossiervorming gerichte werkzaamheden opvoeren. Hiervoor is meer (en schaarser) personeel nodig. Dit zorgt volgens ING voor een stijging van de prijs voor controles. De prijsdruk in de controlepraktijk hangt samen met de toegevoegde waarde van de wettelijk verplichte controles voor de klant. De klant betaalt, maar voelt onvoldoende toegevoegde waarde. Tegenover de prijsdruk staat de druk vanuit de maatschappij en de toezichthouder AFM om de controlekwaliteit te verhogen. Om uit deze spagaat te komen zouden accountantskantoren volgens ING meer gebruik kunnen maken van technologie en data. Momenteel zet de controlepraktijk technologie vooral in voor de eigen kantoorprocessen. Volgens ING kan de grootste winst nu geboekt worden door de inzet van technologie bij de analyse van klantdata.
Process mining
Data-analyse is een opstap naar process mining, de techniek die bedrijfsprocessen analyseert op basis van digitaal vastgelegde gebeurtenissen. Bij proces-mining is meer gedetailleerde informatie nodig dan bij data-analyse. In plaats van het uitvoeren van lijncontroles, proceduretesten of interviews kan met process mining een volledig op data gebaseerde 100%-controle worden gedaan. Als de klant de data-analyse en process mining onderdeel maakt van de interne beheersingsmaatregelen wordt de controle door de accountant nog efficiënter, omdat de accountant de analyses van de onderneming kan gebruiken. Zo ontstaat meer inzicht in de situatie van de klant, waarmee de accountant het advies kan verrijken. ‘Met het onder druk staan van de tarieven in de controlepraktijk, zal de accountant het gebruik van digitale transactie- en proces data nu toch echt in overweging moeten nemen. De controle wordt efficiënter en nauwkeurig uitgevoerd en daarnaast kunnen nieuwe inzichten ontstaan die ingezet kunnen worden om de adviesrol te verrijken.’, aldus Sasja Winters, sectormanager zakelijke dienstverlening van ING
Toch wordt er volgens ING in de praktijk nog maar relatief weinig gebruik gemaakt van data-analyse en process mining. Investeren in nieuwe technologie vraagt financiële middelen en hiervoor is niet altijd ruimte of de bereidheid. De complexiteit ten aanzien van het inpassen van controlestandaarden en het veranderen van de audit-organisatie vormt een verdere belemmering. Bovendien ontbreekt vaak de kennis, ook al omdat er in accountantsopleidingen weinig tot geen aandacht voor data-analyse is. Bij al deze factoren speelt mee dat de bereidheid om te veranderen beperkt is.
Investeringsproces
Om de controle zowel efficiënter als grondiger te laten verlopen, moet volgens ING samen met klanten geïnvesteerd worden in het ontsluiten van procesdata en het verbeteren van de kwaliteit van de interne organisatie. Na dit investeringsproces, dat twee tot drie jaar kan duren, dalen de kosten en inspanning enorm. Een beter gebruik van digitale data in de technologische mogelijkheden is zo de sleutel voor het verlichten van de prijsdruk en tegelijkertijd het verhogen van de kwaliteit van de controle, zodat aan de maatschappelijke wensen voldaan kan worden.
Geef een reactie