Hoe kan het dat de bondig geformuleerde voorlopige bevindingen van de AFM in maart 2018 over de gebrekkige controlewerkzaamheden van een AA uiteindelijk uitmondden in een zeer gedetailleerde tuchtklacht van bijna 100 kantjes? De Accountantskamer kwam daar afgelopen vrijdag tijdens een soort regiezitting niet uit en droeg de beide partijen op om eerst maar eens opnieuw met elkaar in gesprek te gaan. Om te kijken of er wat meer overeenstemming kan worden bereikt over de feiten die aan de tuchtklacht vooraf gingen, want daarover lopen de zienswijzen van de accountant en de toezichthouder nogal uiteen.
De tuchtrechter had vrijdag om meerdere redenen flinke moeite met de kwestie. De tuchtklacht van de AFM is zo omvangrijk dat de Accountantskamer twijfelt of de aangeklaagde accountant wel op een voldoende detailniveau van tevoren is ingelicht over wat hem allemaal wordt verweten. Het verweerschrift van de AA zelf was volgens voorzitter De Haan bovendien “niet om door te komen. Dat zal echt moeten verbeteren om er een consistent verhaal van te maken waarin u uitlegt hoe u de controle hebt aangepakt. Wij lopen hier in vast, ik kan weinig met dit verweer.”
Wanneer is wettelijke controle voldoende?
Over die inhoud hoeft de Accountantskamer zich voorlopig dus nog even niet uit te spreken. Helder is in elk geval dat de zaak draait om de vraag waar een wettelijke controle aan moet voldoen. De AFM legde eerder een waarschuwing op aan het accountantskantoor van de AA, omdat het kwaliteitsstelsel volgens de toezichthouder onvoldoende was. Dat leidde volgens de AFM tot nu toe nog niet tot voldoende verbetering. In maart 2018 zette de toezichthouder in enkele kantjes voorlopige bevindingen op papier over twee wettelijke controles die door het kantoor onder verantwoordelijkheid van de AA waren uitgevoerd. Daarbij ging het onder anderen om de jaarrekeningcontrole van een grote Nederlandse televisieproducent.
‘Onheuse bejegening door AFM’
Die bevindingen waren niet mals, al werd de bijna 100 pagina’s tellende tuchtklacht waar dat uiteindelijk toe leidde afgelopen vrijdag dus niet inhoudelijk behandeld. Daardoor werd niet duidelijk wat er volgens de AFM precies aan schortte. Wel duidelijk is dat de toezichthouder na die bevindingen in het voorjaar van 2018 het gesprek probeerde aan te gaan met de AA over verbetermaatregelen. Die gesprekken kwamen niet bepaald van de grond, maar AFM en accountant verschillen nogal van mening over de vraag aan wie dat te wijten is. De AA zegt sterk het gevoel te hebben dat de AFM op de man speelt. “Er is helemaal niet over de inhoud gesproken. Er werd me meteen het vuur aan de schenen gelegd. Met stemverheffing werd aangegeven hoe het toch mogelijk was dat ik dit soort dingen in het maatschappelijk verkeer bracht. Toen is ook gezegd: wat wilt u nu met uw reactie op onze bevindingen, wij hebben toch gelijk.”
AFM: moeizame gesprekken
De AFM zegt zich echter totaal niet in die lezing te herkennen en geeft aan dat de gesprekken met de AA moeizaam verliepen, maar dat hem alle gelegenheid is geboden om het gesprek op een constructieve manier aan te gaan. De verbetenheid van de accountant stond elk constructief gesprek echter in de weg, voerde de toezichthouder aan. “We betreuren het dat hij dit gesprek zo heeft ervaren”, reageerde een AFM-medewerker vrijdag. “We doen heel veel van dit soort gesprekken en hebben beoogd om eruit te komen. Maar dit is een heel moeizaam proces, het waren moeizame gesprekken.”
Zeer uitgebreide tuchtklacht
Het viel de Accountantskamer op dat de AA inderdaad nogal fel van leer trekt tegen de AFM, op een manier die lang niet altijd als zakelijk en inhoudelijk kan worden betiteld. “Ik heb niet de indruk dat er constructieve gesprekken gevoerd zijn”, merkte de voorzitter met gevoel voor understatement op. Toch bleef de Accountantskamer ook na de zitting met een dubbel gevoel zitten over de enorme omvang van de tuchtklacht. Volgens de AFM was dat onder anderen nodig omdat de accountant steeds standpunten veranderde, over hoe hij de wettelijke controles had uitgevoerd bijvoorbeeld. Een ‘moving target’, waardoor de tuchtklacht wel breed opgezet moest worden. Aan de andere kant leverde ook het niet te volgen verweerschrift van de AA de Accountantskamer een probleem op. “We zitten bij beide partijen met een probleem om tot een rechtvaardig oordeel te komen”, merkte voorzitter De Haan op.
Eerst opnieuw in gesprek
Na beraad oordeelde de Accountantskamer uiteindelijk dat de kwestie nu niet rijp is voor inhoudelijke behandeling. “Het is voor ons lastig dat niet is vast te stellen in hoeverre met de accountant over het detailniveau is gesproken dat in de klacht voorkomt. Dat mag wel van de AFM worden verwacht.” Daarom komt er nu eerst een gesprek tussen de partijen bij de AFM. Dat gesprek wordt ook opgenomen, zodat er geen onduidelijkheid over de inhoud ontstaat. De AFM zal zich daarna beraden over de tuchtklacht. Hoe het daarna verder moet weet de Accountantskamer zelf op dit moment ook nog niet, vertelde de voorzitter vrijdag.
Geef een antwoord