Waar beschermt een concurrentiebeding wel en niet tegen? Over die vraag boog de rechtbank Limburg zich onlangs.
Een timmerman had een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd bij De Bergjes Bouw BV, een grote aanbieder op het gebied van chalets en stacaravans. In de arbeidsovereenkomst was ook een concurrentiebeding opgenomen. Omdat de timmerman naar concurrent Cube Homes B.V. wilde overstappen verzocht hij zijn werkgever om opheffing van het concurrentiebeding, maar die ging daar niet mee akkoord. Daarop spande hij een kort geding aan tegen De Bergjes, waarbij hij de kantonrechter vroeg het concurrentiebeding geheel of gedeeltelijk te schorsen. Die gaat daarmee akkoord.
De kantonrechter kan het concurrentiebeding schorsen als het hem als waarschijnlijk voorkomt dat de bodemrechter in een bodemprocedure het concurrentiebeding geheel of gedeeltelijk zal vernietigen waardoor het voor de werknemer mogelijk zal zijn om bij Cube Homes B.V. in dienst te treden. In dat verband overweegt de kantonrechter als volgt.
Concurrerende ondernemingen
Tussen partijen is niet in geschil dat het concurrentiebeding rechtsgeldig is aangegaan en dat het ook nog steeds tussen partijen van kracht is. Verder is de kantonrechter van oordeel dat Cube Homes B.V. een concurrerende onderneming is van De Bergjes. Hoewel de timmerman stelt dat Lacet B.V. de belangrijkste concurrent is van De Bergjes neemt dat niet weg dat het concurrentiebeding ook kan verhinderen dat hij in dienst treedt bij minder belangrijke concurrenten.
Uit het verhandelde ter zitting is duidelijk geworden dat Cube Homes B.V. een bedrijf is dat zich beweegt op het werkterrein van De Bergjes. Hoewel er verschillen bestaan tussen de producten die beiden aanbieden gaat het overwegend om dezelfde doelgroep, personen (of bedrijven) die op zoek zijn naar een kleine behuizing voor recreatieve of (semi) permanente bewoning. Niet is weersproken dat de methode van productie alsmede de specifieke aandachtspunten bij de productie in hoge mate overeen komen. Ook staat vast dat Cube Homes B.V. binnen de in het concurrentiebeding genoemde straal van 100 km van de vestigingsplaats van De Bergjes ligt.
Voldoende belang bij handhaving concurrentiebeding?
Daarmee komt de kantonrechter toe aan de vraag of De Bergjes voldoende belang heeft bij handhaving van het concurrentiebeding. Op grond van artikel 7:653 lid 3 onder b BW kan de kantonrechter een concurrentiebeding geheel of gedeeltelijk vernietigen op de grond dat, in verhouding tot het te beschermen belang van de werkgever, de werknemer door dat beding onbillijk wordt benadeeld. De kantonrechter zal daarom dienen te beoordelen of de werknemer door het concurrentiebeding onbillijk wordt benadeeld in verhouding tot het te beschermen belang van De Bergjes.
Bescherming concurrentiebeding als bedrijfsdebiet in het geding is
Daarbij moet een onderscheid gemaakt worden tussen belangen, zoals bijvoorbeeld behoud van ervaren en kwalitatief goed personeel en voorkomen dat werknemers weglopen naar de concurrent – waarvan de kantonrechter op zich goed begrijpt dat die voor De Bergjes ook een belangrijke rol zullen spelen – en kwesties die het bedrijfsdebiet van de onderneming raken. Alleen in het laatste geval is bescherming door een concurrentiebeding aan de orde (vgl. Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden 24 september 2019, GHARL:2019:7739 en de diverse arresten van dit hof die daaraan vooraf gaan).
Verlies ervaren werknemer op zich onvoldoende
Het feit dat een ervaren werknemer naar een concurrent vertrekt, en dus kennis en ervaring meeneemt, is inherent aan dat vertrek en betekent (nog) niet dat het bedrijfsdebiet van de oud werkgever wordt aangetast. In voornoemde uitspraak overweegt het hof:
“Daarvan (aantasting van het bedrijfsdebiet, kantonrechter) zal bijvoorbeeld sprake zijn wanneer de betrokken werknemer door zijn functie op de hoogte is van essentiële relevante informatie of van unieke werkprocessen en strategieën en hij deze kennis ten behoeve van zijn nieuwe werkgever kan gebruiken, waardoor de nieuwe werkgever in de concurrentieslag met de oude werkgever in het voordeel is, of bijvoorbeeld doordat de werknemer zo intensief samenwerkt met bepaalde klanten van de oude werkgever dat deze klanten overstappen naar diens nieuwe werkgever”.
Timmerman beschikt niet over essentiële informatie
Gesteld noch gebleken is dat de timmerman over essentiële, bijvoorbeeld prijs-inkooptechnische, informatie beschikt die de (onderhandelings)positie van Cube Home B.V. zal versterken bij het in dienst nemen van hem.
Naar het oordeel van de kantonrechter is evenmin gebleken dat de werknemer over specifieke kennis met betrekking tot unieke werkprocessen beschikt. Voor zover De Bergjes in haar chalets en/of stacaravans unieke oplossingen toepast die verband houden met creatief omgaan met de (zeer) beperkt beschikbare oppervlakte is evenmin van een concurrentievoordeel sprake door het vertrek van de timmerman. Dergelijke oplossingen zijn immers voor een ieder waarneembaar en dus na te maken (tenzij de intellectuele eigendom is beschermd). Daarvoor is de timmerman niet nodig.
Geen handhaving concurrentiebelang
Tegen deze achtergrond oordeelt de kantonrechter vooralsnog dat de aan de zijde van De Bergjes opgevoerde belangen – hoe begrijpelijk die vanuit de positie van De Bergjes ook zijn – geen rechtens te respecteren belangen voor handhaving van het concurrentiebelang opleveren.
Anderzijds staat in ieder geval vast dat de timmerman bij Cube Home B.V. een aanzienlijke stap kan maken wat betreft zijn maandelijks salaris, een stap die bij De Bergjes niet mogelijk is. Alleen daarin ligt al voldoende belang voor de werknemer bij terzijde stellen van het concurrentiebeding. Daarnaast stelt hij dat hij ook leidinggevende taken gaat krijgen, wat bij De Bergjes voorlopig ook niet aan de orde zou zijn. Ook hierin ligt een wezenlijk belang voor de werknemer om over te kunnen stappen naar Cube Home B.V.
Belangenafweging
Naar het oordeel van de kantonrechter dient de belangenafweging vooralsnog dan ook in het voordeel van de timmerman uit te vallen. Dit betekent dat de kantonrechter oordeelt dat voldoende aannemelijk is dat de bodemrechter het concurrentiebeding zal vernietigen, zodat de primaire vordering wordt toegewezen. Voor de volledigheid benadrukt de kantonrechter daarbij wel dat de schorsing van het concurrentiebeding enkel en alleen ziet op het verbod om bij Cube Home B.V. in dienst te treden.
Geef een antwoord