Volgens de Global Tax Expenditure Database (GTED) stroomt er alleen in Rusland een groter deel van het bbp uit de staatskas aan belastingvoordelen dan in Nederland. Dat lijkt niet snel te veranderen, schrijft het FD.
De GTED zet periodiek de wereldwijde uitgaven aan belastinguitzonderingen en aftrekmogelijkheden op een rij. Nederland liep in 2019 bijna 13% van het bruto binnenlands product (bbp) aan belastinginkomsten mis door fiscale voordeeltjes. Uitgedrukt in de totale belastinginkomsten was dat bijna 58%. Alleen in Rusland (14%) verdampt er meer van het bbp door belastinguitzonderingen en aftrekposten. ‘Het wemelt in de Nederlandse wetgeving van de afwijkingen die leiden tot wat fiscalisten belastinguitgaven noemen, oftewel misgelopen belastingopbrengsten voor de schatkist.’
Doelmatigheid slecht bewaakt
Of de regering maatregelen gaat treffen om vrijstellingen, verlaagde tarieven en aftrekposten aan te pakken, is volgens het FD maar zeer de vraag. ‘Fiscalisten en economen zijn kritisch over fiscaal instrumentalisme. De samenstellers van de internationale databank GTED signaleren dat doeltreffendheid en doelmatigheid van belastinguitgaven doorgaans slechter in de gaten worden gehouden dan bij andere overheidsuitgaven, zoals niet-fiscale subsidies. Onbedoelde en zelfs ongewenste gevolgen kunnen het resultaat zijn. Zo wijzen de samenstellers op belastingmaatregelen die het eigenwoningbezit moeten stimuleren maar in de praktijk vooral leiden tot grotere inkomensverschillen.’
Pleidooi voor belastinghervorming
Nederland is wel transparant in de publieke verantwoording van de belastinguitgaven. Maar fiscalisten roepen om een eenvoudiger belastingstelsel. Hoogleraar sociale en fiscale regelgeving Koen Caminada en emeritus hoogleraar fiscale economie Leo Stevens pleitten recentelijk in het Weekblad Fiscaal Recht voor een belastinghervorming waarbij de hypotheekrenteaftrek en de zelfstandigenaftrek worden aangepakt. ‘In de afgelopen kabinetsperiode is te weinig energie gestoken in een toekomstbestendig belastingstelsel’, signaleren zij. ‘Eco- en klimaatheffingen zullen sterker worden ingezet voor het adequaat beprijzen van maatschappelijke kosten. Voor herstel van het globale fiscale evenwicht tussen IB en Vpb wordt gekozen voor een tariefcombinatie van 22,5% Vpb en 20,0% aanmerkelijkbelangheffing (effectief tarief 38,0%). Voor de IB wordt gekozen voor een basistarief van 35% voor inkomens tot € 55.000. Daarboven geldt een ‘surplus-tarief’ van 45%. Voor 90% van de belastingplichten resulteert dit in een vlaktaks. De algemene heffingskorting, arbeidskorting en ouderenkorting worden gestroomlijnd.’
Volgens het dagblad is er echter weinig hoop dat Nederland over vier jaar fiscaal gezien meer in de pas zal lopen met vergelijkbare ontwikkelde economieën. ‘De politieke versplintering gaat ten koste van de fiscale expertise, menen zij, en maakt het steeds lastiger om tot daadkrachtig en consistent doordacht beleid te komen.’
Bron: FD
Geef een antwoord