
De Regeling groenprojecten, die sinds 1995 duurzame investeringen fiscaal aantrekkelijk maakt voor beleggers, wordt afgeschaft op basis van een door de Tweede Kamer aangenomen amendement. Uit een analyse van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) blijkt dat dit beleid haaks staat op nationale en Europese klimaat- en duurzaamheidsdoelstellingen. Jaarlijks zorgde de regeling voor een reductie van circa 575.000 ton CO₂ en 300.000 kilogram NOx. Bovendien dreigen 1.250 groene projecten, met een totale investeringswaarde van 1,6 miljard euro, niet meer van de grond te komen.
Hefboom
De financiële hefboom van de regeling is groot: elke geïnvesteerde overheids-euro leidde tot 29 à 34 euro aan duurzame investeringen. Uitgedrukt in milieuwinst bespaarde dit volgens RVO jaarlijks ruim 250 miljoen euro aan milieukosten, tegen een overheidsbijdrage van slechts 30 miljoen.
Toch worden deze positieve effecten beëindigd. De afschaffing raakt met name innovatieve projecten in de bouw, industrie en landbouw. “Het besluit is onverenigbaar met de ambitie om private kapitaalstromen naar duurzame initiatieven te heroriënteren, zoals bepleit in het Draghi-rapport,” aldus de RVO. Banken en experts noemen groen beleggen een unieke vorm van burgerparticipatie. Door het plots schrappen van de fiscale voordelen ontstaat volgens hen het beeld dat de overheid onbetrouwbaar is.
Kennisverlies
Ook het kennisverlies is een zorgpunt. Groenbanken, die zijn gespecialiseerd in duurzame financiering, krimpen al sinds de aankondiging van het besluit. Toch geeft het kabinet aan dat er geen maatregelen zijn voorzien om deze kennisinfrastructuur te behouden.
Het alternatief dat het kabinet aanreikt — de MIA/VAMIL-regeling — biedt onvoldoende soelaas. Die regeling wordt eveneens gekort, waardoor de totale publieke ondersteuning voor groene investeringen meer dan gehalveerd wordt. “De alternatieven kunnen niet dezelfde effectiviteit en schaal realiseren,” luidt het eerlijke oordeel van de regering.
Volgend kabinet
Het kabinet wijst op het demissionaire karakter en legt de verantwoordelijkheid voor eventuele heroverweging bij een volgend kabinet. Hoewel het jaarlijks rapportages toezegt over het aantal afgegeven groenverklaringen, blijft het voorlopig bij constateringen.
Met deze koers dreigt Nederland niet alleen milieuwinst mis te lopen, maar ook de aansluiting bij de Europese Green Deal en de benodigde versnelling in de energietransitie. Zonder fiscaal aantrekkelijk groen beleggen valt volgens de antwoorden te vrezen dat een aanzienlijk deel van duurzame investeringen “niet of minder duurzaam” wordt uitgevoerd.
Lees hier de Kamerbrief.
Geef een reactie