Bedrijven maskeren omkoping vaak via legale betalingen en verplichtingen. Zolang zulke relaties bestaan en transacties netjes worden verantwoord hoeft de accountant niet te onderzoeken wat er daarna met het geld gebeurt.
Airbus-affaire
Dat schrijft Jan Bouwens, hoogleraar accounting aan Universiteit van Amsterdam, vandaag in het Financieele Dagblad. Hij reageert daarmee op een recente column van Marcel Pheijffer. Die schreef over de schikking van € 3,6 miljard die Airbus betaalde aan drie overheidsinstanties om aan vervolging voor corruptie en het overtreden van wapenexportregels te ontkomen. Volgens Pheijffer moeten de Nederlandse accountants KPMG en EY van de vliegtuigfabrikant zich dat aanrekenen.
Rolls Royce in de fout
‘Als er inderdaad betalingen waren aan organisaties in landen die hoog op de corruptieladder staan, dan heeft Marcel Pheijffer een punt’, schrijft Bouwens. ‘Zo niet, dan weet ik niet of de auteur een terecht verwijt maakt. Omkoping is moeilijk te bestrijden.’ Bouwens verwijst naar Rolls Royce dat in 2013 betrapt werd op massale omkopingen om motoren tot in het verre zuiden en oosten te kunnen verkopen. Dit geschiedde via zogeheten third-party agreements, zodat het bedrijf niet direct mensen hoefde te betalen voor hun diensten. Volgens de jaarrekeningen was er jaar na jaar geen enkele aanwijzing voor omkoping. Oorspronkelijk nam de Britse Serious Fraud Office een heel hard standpunt in, maar uiteindelijk liep de kwestie met een sisser af, met slechts een voorwaardelijke boete.
Hard aanpakken
Bouwens: ‘De vraag is ook met welke instructie externe accountants van bedrijven op pad worden gestuurd. Als lands- of communautair belang meespeelt, dan is niet duidelijk of terecht naar de accountant kan worden gewezen in geval van een schandaal.’ Als je corruptie echt wilt aanpakken dan moet je het hard spelen, bijvoorbeeld door het inkomen van een inkoper serieus te bedreigen door middel van audits, aldus Bouwens. ‘Econoom Ben Olken toonde aan dat accountantscontroles wel degelijk helpen. In Indonesië wist hij de corruptie bij wegenbouw met minstens acht procentpunten te reduceren. Wat helpt is een overheid die dreigementen ook waarmaakt.’
Bron: FD
Geef een reactie