
Volgens PwC lette de Belastingdienst in de Fraudesignaleringsvoorziening (FSV) vooral op niet-westerse mannen (18-35) met materiaal bezit, zoals een dure auto. PwC heeft geen onderzoek gedaan naar de vraag hoe vaak deze ‘focus’ invloed had op selectie en beoordeling.
Brief van PwC
Dat schrijft staatssecretaris Van Rij als antwoord op Kamervragen van DENK. PwC schreef op 2 februari een brief aan de bewindspersoon waarin de kenmerken werden genoemd: leeftijd (18-35), niet-westers voorkomen, geslacht (man) en materiaal bezit (dure auto). PwC benadrukt dat het geen onderzoek heeft gedaan naar de vraag naar de mate waarin de verwijzingen daadwerkelijk invloed hebben gehad op selectie en beoordeling. Ook heeft het niet kunnen vaststellen in welke mate deze observaties breder representatief zijn voor de werkzaamheden binnen de Belastingdienst.
‘Grote zorgen’
Van Rij schrijft te begrijpen dat de constateringen uit het onderzoek veel vragen oproepen en dat de Kamer zo snel mogelijk duidelijkheid wil. Dit kan echter pas wanneer de Belastingdienst heeft kunnen zien welke voorbeelden PwC in de communicatie heeft aangetroffen. Van Rij: ‘Op 8 februari jl. heeft de Belastingdienst de achtergronddocumentatie van het betreffende onderzoek ontvangen. De toegang tot FSV is sinds de stopzetting begin 2020 beperkt tot een kleine groep mensen voor onderzoek en verantwoording. Waarschijnlijk zal ook in andere systemen moeten worden gekeken. Zodra de juiste procedures en autorisaties zijn geregeld kunnen de voorbeelden worden opgezocht en wanneer deze gevonden zijn beoordeeld. Ik zal uw Kamer zo spoedig mogelijk nader informeren.’ Van Rij voegt daaraan toe dat de signalen uit het onderzoek hem nu al grote zorgen baren. ‘Risico-inschattingen op basis van uiterlijk of andere volstrekt irrelevante kenmerken vind ik volkomen ontoelaatbaar.’
Acties
De staatssecretaris laat weten dat FSV nooit ‘zo had moeten worden gebruikt’. De Autoriteit Persoonsgegevens heeft aangegeven voornemens te zijn om te handhaven. Van Rij wacht dit af. Sinds de stopzetting van FSV begin 2020 is al een groot aantal acties ingezet om de gegevensbescherming en waarborgen in het toezicht te versterken. Zo licht de Belastingdienst lijsten en meer dan negenhonderd applicaties door, wordt het signalenproces waarin FSV werd gebruikt AVG-conform heringericht, is er een zoekactie naar mogelijk onterechte afwijzingen voor minnelijke schuldsanering (MSNP) en zijn meer dan 200.000 mensen geïnformeerd over hun FSV-registratie.
Jeugdzorg
De vraag van Pieter Omtzigt aan welke organisatieonderdelen binnen het ministerie van Justitie en Veiligheid gegevens over burgers in FSV zijn verstrekt, en of dit ook de jeugdbescherming is, kan Van Rij nog niet beantwoorden. PwC heeft 31 gevallen aangetroffen waarin direct, indirect of in het onderwerpveld informatie over een FSV-registratie is verstrekt aan het ministerie van Justitie en Veiligheid. Het heeft negen gevallen aangetroffen waarin een separaat risicosignaal dat ook in FSV kon voorkomen naar het ministerie werd gestuurd. Uit de gevonden e-mailberichten heeft PwC niet kunnen afleiden naar welk organisatieonderdeel deze gestuurd zijn. PwC heeft op 20 januari 2022 de data (van het onderzoek naar gegevensverstrekking) aan de Belastingdienst overgedragen. De Belastingdienst zal deze data onderzoeken en doet dat met inachtneming van de privacy van de genoemde burgers. Momenteel is de Belastingdienst daarom bezig met het inrichten van de juiste procedure om een beperkt aantal medewerkers toegang te geven tot de onderzoeksgegevens van PwC. Zo kan worden achterhaald aan welk onderdeel binnen het ministerie van Justitie en Veiligheid informatie is verstrekt. Van Rij zal de Kamer in de volgende kwartaalrapportage HVB in maart hierover nader informeren.
Lees hier de antwoorden van staatssecretatis van Rij en de brief van PwC.
Geef een reactie