Terwijl de overheid woningcorporaties opdraagt een voortrekkersrol te spelen in de strijd tegen de woningcrisis, dwingt dezelfde regelgeving hen tot forse extra belastingafdrachten, waardoor hun bouwcapaciteit ernstig in gevaar komt. De reden is de invoering van de Europese Anti Tax Avoidance Directive (ATAD-1) in 2019. Deze maakt dat woningcorporaties met een aanzienlijke beperking van de renteaftrek op leningen kampen. Dit raakt hen bijzonder hard, omdat zij voor nieuwbouwprojecten grotendeels afhankelijk zijn van externe financiering.
1,4 mrd
In totaal hebben corporaties tussen 2019 en 2022 bijna 1,4 miljard euro extra winstbelasting moeten betalen. De maatregel, bedoeld om internationale belastingontwijking tegen te gaan, blijkt in Nederland vooral sociale verhuurders te treffen. Minister Mona Keijzer (BBB, Wonen) houdt vast aan de heffing, ondanks de bezwaren uit de sector. Ze benadrukt dat het schrappen ervan niet mogelijk is vanwege Europese regelgeving en budgettaire overwegingen, aangezien de extra belastingopbrengsten al in de begroting zijn verwerkt. Tegelijkertijd worden corporaties gehouden aan afspraken die hen verplichten de bouwproductie van sociale huurwoningen fors op te schroeven.
Tegenstrijdige eisen
Deze tegenstrijdige eisen zetten de sector klem. Woningcorporaties maken daarom massaal bezwaar tegen hun belastingaanslagen, bevestigen de corporaties en hun fiscaal adviseurs van onder meer PwC en Deloitte tegenover NRC. Van de ruim 250 corporaties doen volgens Deloitte “heel veel van de grote mee, omdat het financieel belang voor hen het grootst is”. De Belastingdienst beaamt dat “woningcorporaties op dit moment vaker bezwaar maken tegen hun aanslag”.
Grote spelers zoals Ymere, Haag Wonen en Stadgenoot geven aan dat de maatregel hun financiële ruimte ernstig inperkt. Chester Bal, financieel directeur van Ymere, stelt in NRC dat zijn corporatie jaarlijks miljoenen extra betaalt, geld dat anders ingezet had kunnen worden voor de bouw van duizenden woningen. Bas Hendriks van Stadgenoot becijfert dat de extra belasting zijn organisatie jaarlijks acht miljoen euro kost, oplopend tot zestien miljoen euro.
Lastige keuze
Door de renteverhogingen en de verplichting om extra te lenen voor nieuwbouw, dreigt de situatie verder te verslechteren. Corporaties staan voor een lastige keuze: minder bouwen, de huren verhogen of sociale huurwoningen verkopen. Dit raakt uiteindelijk de huurders met de laagste inkomens. Arjan van der Helm van Haag Wonen waarschuwt: “Deze maatregel treft niet de multinationals, maar juist de mensen met de kleinste portemonnee.”
Veel rechtszaken
De zaak kan grote juridische gevolgen hebben. De Belastingdienst verwacht een vloedgolf aan rechtszaken, vergelijkbaar met de beruchte spaartaks in Box-3, die uiteindelijk door de Hoge Raad werd verworpen. Ondertussen groeit de druk op de overheid om een oplossing te vinden. De vraag blijft: kiest de overheid voor de schatkist of voor het oplossen van de wooncrisis?
Bron: NRC
Elke ondernemer zal de stelling van de heer Bal van harte ondersteunen. Immers elke ondernemer, en overigens ook alle andere Hollanders en velen met hen, hebben een hekel aan belasting betalen. Met dat geld hadden ze zo veel leuke dingen kunnen doen, zeker voor de arme mensen. Hier of elders. Waarom arme mensen? Nou dat komt beter, socialer, over bij de politiek. Die heeft niet zo veel met een sponsoring aan de golfclub.