De AFM zal bij accountantsorganisaties druk op de ketel houden om snel werk te maken van de kwaliteitsborging van wettelijke controles. Dat heeft minister Jeroen Dijsselbloem van Financiën dinsdag gemeld in een brief aan de Tweede Kamer. Hij gaf daarmee uitvoering aan een aantal toezeggingen die hij in september deed in het plenaire debat over aanvullende maatregelen voor accountantsorganisaties.
De minister beloofde tijdens dat debat terug te komen op de toekomstige rapportages van de Autoriteit Financiële Markten (AFM). Volgens de minister zal de AFM ‘passende interventies inzetten die per OOB-accountantsorganisatie kunnen verschillen.’
Kwaliteitsmeting
Het eerstvolgende onderzoek is een meting van de kwaliteit van wettelijke controles van de overige vijf OOB-accountantsorganisaties. In dit onderzoek zullen recent afgeronde controles worden betrokken. De AFM start eind 2017 met deze meting. De waakhond zal in 2018 ook de voortgang van de implementatie en borging van de verbetermaatregelen bij alle negen OOB-accountantsorganisaties meten. De bedoeling is om in de eerste helft van 2019 de uitkomsten tezamen met de uitkomsten van de meting van de kwaliteit van wettelijke controles bij de overige OOB-kantoren publiekelijk te rapporteren. Daarna zal de AFM beginnen met een nieuw onderzoek naar de kwaliteit van wettelijke controles van de Big 4-accountantsorganisaties. Het streven is in 2020 een publicatie naar buiten te brengen waarin over de uitkomsten van onderzoek naar de kwaliteit van wettelijke controles van Big 4- accountantsorganisaties zal worden gerapporteerd.
Onderzoekscapaciteit
De AFM kan het onderzoek naar de wettelijke controles bij de Big Four accountantsorganisaties niet op de turbostand zetten, meldt de minister. De toezichthouder wil de komende periode de onderzoekscapaciteit vooral benutten voor onderzoek bij de genoemde overige vijf OOB-accountantsorganisaties. Dijsselbloem in de brief: ‘De kwaliteit van de overige vijf OOB-kantoren is al enige jaren niet onderzocht en uit het onderzoek naar de implementatie en borging van de verbetermaatregelen van juni 2017 blijkt dat deze accountantsorganisaties ver achterblijven op de verwachtingen. De komende periode wil de AFM haar onderzoekscapaciteit dan ook meer inzetten op de overige vijf OOB-accountantsorganisaties en beïnvloeding daar intensiveren. Het is voor de AFM, gegeven de aanwezige capaciteit en middelen, niet mogelijk om meerdere intensieve reguliere onderzoeken naar de kwaliteit van wettelijke controles bij de overige OOB-accountantsorganisatie en de Big 4-accountantsorganisaties gelijktijdig uit te voeren.’
Voordracht
In het debat vroeg Kamerlid De Vries (VVD) wat er moet staan in het ontwerpbesluit van de raad van commissarissen dat wordt voorgelegd aan de aandeelhouders. Ze vroeg of het een enkelvoudige voordracht betrof of twee keuzemogelijkheden met een gemotiveerde voorkeur van de auditcommissie. Daarover schrijft de minister: ‘Bij OOB’s draagt de auditcommissie de verantwoordelijkheid voor de procedure voor de selectie van de accountant (of de accountantsorganisatie) en voor de procedure voor het voordragen van de te benoemen accountant (artikel 2, tweede lid, onderdeel f, van het Besluit instelling auditcommissie).’
Aanbestedingsstukken
De procedure volgt uit een EU-verordening. Daarin zijn criteria neergelegd waaraan de selectieprocedure moet voldoen. Zo dient de OOB aanbestedingsstukken op te stellen die transparante en niet- discriminerende selectiecriteria bevatten waarmee de door de accountants(organisaties) ingediende voorstellen zullen worden beoordeeld. Ook dient de auditcommissie op basis van artikel 16 van de EU-verordening aan het bestuur of de raad van commissarissen een aanbeveling te doen voor de benoeming van de accountant of de accountantsorganisatie waarbij de commissie ten minste twee accountants(organisatie) voordraagt en aangeeft welke de voorkeur van de commissie heeft. ‘Zowel de voordracht als de voorkeur van de auditcommissie moeten gemotiveerd worden. Die aanbeveling inclusief de voorkeurskandidaat wordt vervolgens opgenomen in de agenda voor de algemene vergadering die de accountant zal benoemen. De algemene vergadering neemt het besluit over de benoeming door middel van een stemming. Op die wijze kan een zorgvuldige benoeming plaatsvinden’, valt te lezen in de Kamerbrief.
Roulatie
En ten slotte geeft Dijsselbloem een reactie op het voorstel van de leden Snels (GroenLinks), Leijten (SP) en Nijboer (PvdA), om als nieuwe wettelijke maatregel te overwegen om bij het vaststellen van ondeugdelijke wettelijke controles op te leggen dat een volgende controle door een andere externe accountant binnen de OOB-accountantsorganisatie of zelfs door een andere accountantsorganisatie moet gebeuren. De minister schrijft dat hij ‘de ratio achter dit voorstel ziet.’ Want, beaamt hij, ‘fouten moeten consequenties hebben. Hij benadrukt dat daar nu al een aantal instrumenten in voorzien.’ Volgens de bewindsman is het in eerste instantie aan de algemene vergadering van de controlecliënt om de accountant of accountantsorganisatie te ontslaan. Dijsselbloem wijst er verder op dat de Wta en daarmee het toezicht van de AFM zich voornamelijk richt op accountantsorganisaties en in mindere mate op individuele accountants.
Corrigeren
‘Voor de sanctionering van individuele accountants bestaat een systeem van tuchtrecht. Bij het tuchtrecht staat het bewaken van naleving van beroepsnormen voorop. Een tuchtmaatregel beoogt primair niet-professioneel gedrag te corrigeren om herhaling van gemaakte fouten te voorkomen en (zodoende) bij te dragen aan normontwikkeling binnen de (beroeps)groep.’ Iedereen, dus ook de AFM, kan bij handelen of nalaten in strijd met wetgeving en de regels die zijn vastgesteld door de NBA, of in strijd met het belang van een goede uitoefening van het accountantsberoep een klacht tegen een accountant indienen bij de Accountantskamer.
Geef een reactie