Recent heeft de Hoge Raad een uitspraak van het hof ’s-Hertogenbosch bekrachtigd waarin een accountant aansprakelijk is gehouden in verband met het voorbereiden en afgeven van een inbrengverklaring in het kader van een fusie. De accountant wordt aangerekend dat hij naar aanleiding van significante verschillen tussen twee kolommenbalansen, waarover hij beschikte, geen onderzoek heeft verricht of overleg heeft gepleegd met de opdrachtgever in kwestie. Hoe zat het precies?
In deze zaak was een financiële holding (eiseres) gefuseerd met een assurantiekantoor. Ten behoeve van deze fusie is door een accountant een fictieve consolidatiebalans opgemaakt en een balans zonder goodwill. Tevens heeft de accountant een inbrengverklaring afgegeven met een accountantsverklaring. Aanhoudende liquiditeitsproblemen bij het assurantiekantoor heeft de financiële holding uiteindelijk doen beslissen een controller opdracht te geven om de boeken van het assurantiekantoor te onderzoeken. Vervolgens heeft de financiële holding zijn fusiepartner medegedeeld niet op deze voet verder te willen gaan, waarna niet lang daarna het assurantiekantoor failliet is gegaan.
Uit de bevindingen van de controller is gebleken dat de administratie niet correct was gevoerd en dat de waarde van de aandelen in het aandelenkapitaal van het assurantiekantoor ruim € 150.000 lager zou zijn uitgevallen als de administratie wel correct was gevoerd. De financiële holding heeft de betreffende accountant aansprakelijk gesteld voor de door haar geleden schade.
Het beoordelingskader voor de accountant
Volgens vaste rechtspraak dient een accountant bij de uitvoering van zijn opdracht de zorgvuldigheid in acht te nemen die van een redelijk bekwaam en redelijk handelend vakgenoot mag worden verwacht. Hierbij gaat het om de vraag wat van een redelijk handelend en redelijk bekwaam accountant in het kader van een zorgvuldige uitoefening van zijn taak met het oog op de belangen van de opdrachtgever mag worden gevergd. Het komt daarbij aan op een beoordeling van alle omstandigheden van het geval. Van belang is of de accountant heeft gehandeld in overeenstemming met de normen en standaarden die in zijn beroepsgroep algemeen worden aanvaard en of door zijn werkzaamheden een beeld is gecreëerd dat misleidend is. Ook van belang zijn de mate van voorzienbaarheid van de schade en de vraag of de accountant in kwestie (controle)maatregelen heeft genomen en waarschuwingen heeft gegeven ter voorkoming van dit gevaar.
Het rechterlijk oordeel
De rechtbank heeft de vorderingen van de financiële holding in eerste instantie afgewezen. In hoger beroep heeft de holding echter meer succes. Het hof oordeelde namelijk dat de accountant toerekenbaar tekort is geschoten bij de uitoefening van zijn opdracht en daardoor schade heeft veroorzaakt. De accountant heeft op basis van de door het assurantiekantoor zelf aangeleverde stukken vastgesteld wat de waarde van het assurantiekantoor was. Het hof verwijt de accountant dat deze geen nader onderzoek heeft verricht of overleg heeft gepleegd nu daar wel aanleiding toe was, gezien het feit dat er significante verschillen bestonden tussen twee kolommenbalansen. Van de accountant als redelijk handelend en redelijk bekwaam accountant had mogen worden verwacht dat deze overleg zou voeren over het gebruik van de gecorrigeerde kolommenbalans als basis voor de inbrengverklaring en dat de accountant de door het assurantiekantoor aangeleverde gegevens had onderzocht. Aangenomen moet worden dat zonder de tekortkoming de fusie door de opdrachtgever niet zou zijn doorgezet en daarmee is volgens het hof het causaal verband tussen de schade en de fout gegeven.
Tuchtrecht
In oktober 2013 heeft de Accountantskamer al geoordeeld dat de accountant, door geen nader onderzoek te verrichten, in strijd heeft gehandeld met het fundamentele beginsel deskundigheid en zorgvuldigheid. Daarbij is de tuchtrechtelijke maatregel van waarschuwing opgelegd.
Onvoldoende onderzoek accountant leidt tot aansprakelijkheid
Anna Kitslaar is als advocaat verbonden aan Van Iersel Luchtman Advocaten.
Geef een antwoord