Aankomende maand is het stoptober. Een mooi moment om te stoppen met roken. Ook een mooi moment om te starten met innoveren. Wat deze twee zaken met elkaar te maken hebben leg ik graag uit aan de hand van mijn eigen ervaring met stoppen met roken.
In mijn laatste jaar van de middelbare school ben ik ermee begonnen. Stiekem mijn eerste sigaretje, waarschijnlijk om stoer te doen of er bij te horen. Of ik mijn eerste sigaretje vies of lekker vond kan ik me eerlijk gezegd niet meer herinneren. Wel weet ik dat het niet bij dat ene sigaretje is gebleven.
Langzaam maar zeker begon ik steeds meer te roken. Eerst alleen als anderen me een sigaretje aanboden en op feestjes. Al vrij snel daarna haalde ik mijn eigen pakjes sigaretten en was ik verslaafd. Uiteraard was ik me bewust van de negatieve gevolgen hiervan. Toch heb ik het behoorlijk wat jaren volgehouden. Meerdere stoppogingen faalden, totdat ik een aantal jaar geleden eindelijk een succesvolle poging deed. Nu wil ik nooit meer terug en vraag ik me geregeld hardop af hoe ik ooit zo stom kon zijn om één, te beginnen en twéé, niet eerder te stoppen. Wat het stoppen met roken me heeft opgeleverd en welke parallellen ik zie met innoveren leg ik graag uit in dit blog.
Cijfers stoppen met roken
Dat ik niet de enige ben die hiermee kampt is duidelijk; ruim één op de vijf volwassenen rookt. De laatste jaren is er wel een dalende trend gaande, maar het blijkt toch erg lastig te zijn om te stoppen en het vol te houden. Ieder jaar ondernemen naar schatting één miljoen mensen een poging om te stoppen met roken. Vaak zijn er 6 serieuze stoppogingen nodig, voordat het daadwerkelijk lukt om te stoppen. Van de mensen die een stoppoging ondernemen is het percentage dat een jaar later geen enkele sigaret aangeraakt heeft ongeveer 10%. Opvallend hierbij is dat slechts 40% van deze mensen een hulpmiddel gebruiken om te stoppen, terwijl het gebruik van hulpmiddelen de kans op succes aantoonbaar vergroten. Professionele begeleiding is hierbij bewezen effectiever dan zelfhulpmateriaal.
Mijn laatste poging om te stoppen met roken
Eerlijk is eerlijk; ook ik heb bij mijn laatste poging geen hulpmiddel gebruikt. Wel was het bij mij noodzakelijk om te stoppen, aangezien ik altijd benauwd was en de conditie had van een 70-jarige. En dat op mijn 30ste. De benauwdheid zorgde ervoor dat ik wel moest stoppen, wilde ik er niet helemaal aan onderdoor gaan. Op de eerste dag van mijn vakantie in Normandië was voor mij dan ook het punt bereikt dat ik er helemaal klaar mee was en mijn allerlaatste sigaret heb uitgedrukt. Al voor het einde van die vakantie merkte ik verbetering. Ik was minder kortademig en mijn smaak en geur verbeterden. Inmiddels ben ik zeven jaar verder en voelt ik me fitter dan ooit. Tijdens het sporten doe ik niet meer onder voor mijn jongere teamgenoten. Op kantoor neem ik altijd de trap in plaats van de lift en hoef daarbij niet meer naar adem te happen. Ik vraag me dan ook nog regelmatig af waarom ik niet eerder gestopt ben.
Innoveren
Geregeld merk ik dat kantoren net zo opkijken tegen innoveren als ik destijds tegen stoppen met roken. Ze blijven vasthouden aan gewoontes en processen, net als ik aan mijn sigaretje. Vaak weten ze wel dat het verstandig is om bij te blijven en te innoveren. Een nieuwe softwareoplossing wordt ingezet in de hoop dat dit alles oplost. Dit blijkt meestal niet het geval. Bij het implementeren van bijvoorbeeld een portaal om de aangiftes goed te laten keuren, blijven een aantal medewerkers alsnog de aangiftes per mail naar klanten sturen met de vraag of ze akkoord zijn. Dit is te vergelijken met één van mijn verwoede stoppogingen onder het mom ‘ik rook alleen nog op feestjes’. In eerste instantie lijkt het goed te gaan en ben je blij dat je af en toe nog mag zondigen. Hier zit juist net het gevaar. Langzaam maar zeker verval je in je oude patronen en doet het sigaretje weer zijn intrede in het dagelijkse leven. Als medewerkers e-mail blijven gebruiken voor goedkeuring door de klant, is de poging om het proces binnen het kantoor te innoveren mislukt. Het moge duidelijk zijn dat alleen een nieuwe softwaretoepassing niet de oplossing is om te innoveren. Het is een hulpmiddel en het ondersteunt je om jouw doelen te behalen.
Kans van slagen
Het is daarom belangrijk om de doelen van een innovatietraject duidelijk te communiceren richting medewerkers en klanten. Daarnaast wordt de kans van slagen van het traject aanzienlijk groter, als helder is wat de winst voor iedere betrokkene persoonlijk is. Mijn belang bij mijn geslaagde poging om te stoppen met roken was erg duidelijk: mijn gezondheid. Ik wist heel goed waar ik het voor deed en als ik het even moeilijk vond, kon ik me aan dat belang vasthouden. Bij het in gebruik nemen van een portaal voor klanten is het belang vaak niet zo tastbaar voor medewerkers. ‘Het gaat toch al goed zoals we het nu doen?’, is een vaak gehoorde reactie. ‘Waarom moet ik het dan anders doen?’
Door deze weerstand bij de medewerkers om te buigen, kun je het belang voor hem of haar duidelijk maken. Stel bijvoorbeeld de vraag wat voor hen het meest vervelende is in het proces van het akkoord vragen. Uit deze vraag komt misschien wel naar voren dat het achter de klant aanzitten door te bellen en mailen om het akkoord op tijd terug te krijgen, het meest vervelende en tijdrovende is van allemaal. Als je dit kunt wegnemen met een nieuw portaal, heeft de medewerker een belang om mee te gaan in de innovatie en wordt een innovatietraject eenvoudiger.
Ondersteuning
Net als bij het stoppen met roken is de kans van slagen van een innovatietraject een stuk groter als dit goed wordt begeleid. Hiervoor zijn verschillende soorten ondersteuning beschikbaar. Uiteraard kan je als kantoor zelf de nodige zaken oppakken en medewerkers en klanten ondersteunen tijdens het traject. Een onafhankelijk adviseur kan door zijn of haar kennis en ervaring juist het verschil maken tussen een van de zoveel pogingen en een geslaagde poging.
Wil je weten waar jouw kantoor staat, waar jouw behoefte ligt en hoe Fiscount hierin kan ondersteunen? Vraag dan de Quick scan ICT aan of neem contact op met Mark ter Steege, ICT-adviseur verbonden aan Fiscount.
Het blijft interessant hoe verschillende psychologische processen hier invloed uitoefenen.
Allereerst is verandering eng en zelfs als we duidelijk een doel voor ogen hebben, zijn er mechanismen in de hersenen die tegenwerken.
Beroepsmatig merken wij dat ook als mensen aankloppen om te stoppen met roken.
Begeleiding en een plan zijn minstens even belangrijk als motivatie inderdaad.