Per 1 januari 2022 neemt de AFM het toezicht op de niet-OOB-accountantsorganisaties over van de NBA en de SRA. Om het toezicht op dit grote aantal accountantsorganisaties effectief en efficiënt uit te kunnen voeren, acht de AFM het van belang haar toezichtstrategie op accountantsorganisaties datagedreven in te richten. Op dit moment ontbreekt het echter aan een specifieke wettelijke grondslag om structureel data uit te vragen of aangeleverd te krijgen, constateert de toezichthouder. Daarom pleit de AFM bij minister Hoekstra van Financiën voor een wetswijziging om dit mogelijk. Dat is te lezen in de jaarlijkse Wetgevingsbrief van de AFM.
Hoekstra gaat nadenken over proportionaliteit wetswijziging
Minister Hoekstra laat in zijn reactie op de Wetgevingsbrief onder andere weten dat hij zich nog gaat buigen over de vraag of zo’n uitbreiding proportioneel is en in overeenstemming met de privacywetgeving. ‘Ik kan me voorstellen dat data-analyses behulpzaam zijn voor de AFM bij de uitoefening van haar toezichttaak. 
Daarom zal ik met de AFM in gesprek gaan over datagedreven toezicht in brede zin. Daarbij zal ik ook bezien of de door de AFM gewenste structurele data-uitvraag proportioneel is mede gelet op de nalevingskosten voor de sector. Daarnaast is het belangrijk dat data-uitvraag niet in strijd is met privacywetgeving. Voor wat betreft de accountancysector is ook de samenloop van belang met het traject van de audit quality indicators, waarvoor een grondslag wordt opgenomen in het concept van het wetsvoorstel waarmee uitvoering wordt gegeven aan de kabinetsreactie op het rapport van de Commissie toekomst accountancysector. Verder zal ik in samenspraak met de AFM bezien of het wenselijk en mogelijk is om een verplichting te introduceren op basis waarvan handelsplatformen bepaalde orderdata met betrekking tot obligaties – die op deze handelsplatformen worden verhandeld – dienen te rapporteren aan de AFM.’
Wetgevingsbrief: datagedreven toezicht
‘Vanwege de omvang van de sector houdt de AFM risico-gestuurd toezicht’, schrijft de toezichthouder in de wetgevingsbrief. ‘Dit betekent dat de AFM haar middelen zoveel mogelijk inzet op de grootste (potentiële) risico’s en problemen in de markt. In een gedigitaliseerde sector stelt data de AFM in staat om meer risico’s te zien, fijnmaziger naar de markt te kijken en interventies nog beter te onderbouwen. De huidige wetgeving waarmee de AFM-informatie verkrijgt van onder toezicht staande instellingen ziet vooral op het vorderen van informatie ten behoeve van onderzoek. Een bredere grondslag in de wetgeving past bij de technologische ontwikkelingen rond het gebruik van data, en voorkomt dat het toezicht in dit opzicht achterblijft bij de private sector. Datagedreven toezicht bevordert de effectiviteit en efficiëntie van het toezicht, aangezien dit risico’s in kaart brengt op basis waarvan de AFM nader onderzoek kan doen.’
‘Datarapportage accountantsorganisaties wetgevingsknelpunt’
De AFM geeft in de brief aan op dit moment drie wetgevingsknelpunten op het gebied van data-uitvragen te zien, waarvan ‘datarapportage accountantsorganisaties’ er één is:
‘Per 1 januari 2022 neemt de AFM het toezicht op de zogenaamde niet-OOB-accountantsorganisaties over van de NBA en de SRA. Om het toezicht op dit groot aantal accountantsorganisaties effectief en efficiënt uit te kunnen voeren, acht de AFM het van belang haar toezichtstrategie op accountantsorganisaties datagedreven in te richten. Op dit moment ontbreekt het echter aan een specifieke wettelijke grondslag om structureel data uit te vragen of aangeleverd te krijgen. De AFM beoogt op basis van analysetechnieken met data op accountantsorganisatie-niveau en wettelijk controle-niveau inzicht te verkrijgen in (onder andere) de kwaliteitsbeheersing van accountantsorganisaties en de risicokenmerken van hun cliëntenportefeuilles. De AFM wil deze informatie gebruiken om het toezicht meer specifiek te richten op accountantsorganisaties – en als afgeleide: haar externe accountants – die mogelijk een verhoogd risico lopen om niet te voldoen aan de wet- en regelgeving.’
Reactie minister: Kamerbrief wetgevingswensen DNB en AFM
Geef een antwoord