De Monitoring Commissie Corporate Governance Code van de NBA spreek in haar slotdocument de verwachting uit dat accountants aan hun onderzoek van de corporate governance verklaring op een praktische wijze invulling geven, zonder gedetailleerd onderzoek.
De Commissie adviseert om bij de monitoring van de naleving van de Code 2016 extra aandacht te besteden aan de wijze waarop dit gebeurt, maar heeft niet aangegeven of zij dit zelf oppakt. Onbekend is nog wie zitting nemen in de nieuwe Commissie. De uitbreiding van het accountantsonderzoek is overigens neergelegd in wetgeving en vloeit niet voort uit de code zelf.
Accountant zegt wat hij ziet
Volgens de ‘Commissie van Manen’ past de uitbreiding van het accountantsonderzoek goed bij het uitgangspunt dat de accountant zegt wat hij ziet. De Commissie verwacht daarom dat externe accountants aan hun onderzoek van de corporate governance verklaring op een praktische wijze invulling geven en dat dit niet direct zou moeten leiden tot een uitbreiding van de werkzaamheden. De Commissie reageert hiermee op een signaal van de Vereniging Effecten Uitgevende Ondernemingen (VEUO) dat ‘voorkomen moet worden dat accountants de Code als een specifieke wettelijke plicht gaan zien die een gedetailleerd onderzoek zou vergen, ten gevolge waarvan er veel extra werk wordt gegenereerd voor zowel de accountant als de controle cliënt.’ ‘Een en ander is afhankelijk van de uitwerking van de toets in de praktijk’, aldus de commissie. ‘Accountants dienen op een praktische wijze invulling te geven aan de toets. De verenigbaarheidstoets is slechts een kleine stap verder dan de aanwezigheidstoets, sluit aan bij de praktijk en past goed bij het uitgangspunt dat de accountant zegt wat hij ziet. De Commissie heeft dit onder de aandacht gebracht bij de NBA.’ De NBA is voornemens in een handreiking nadere aanwijzingen te geven voor de rol van de accountant bij deze verklaring’, aldus de Commissie.
Wettelijke verankering
Op 8 december 2016 publiceerde de Monitoring Commissie Corporate Governance Code een nieuwe corporate governance code ter vervanging van de code uit 2008. Met de wettelijke verankering van de Code 2016 is het accountantsonderzoek van de corporate governance verklaring uitgebreid. Dit betekent dat de externe accountant niet alleen toetst of de corporate governance verklaring van een onderneming overeenkomstig het besluit tot wettelijke verankering is opgesteld, maar ook de verklaring in zijn geheel toetst op verenigbaarheid met de jaarrekening en op de informatie die hem tijdens zijn onderzoek van de jaarstukken ter kennis is gekomen.
Herziening HR 1109
Binnenkort verschijnt de herziening van NBA-Handreiking 1109. Hierin wordt nadere uitleg gegeven over de rol van de accountant ten aanzien van de corporate governance verklaring. Afgelopen najaar heeft de consultatie hiervan plaatsgevonden.
Wel verklaren en niet onderzoeken zal slechts zelden samengaan want de accountant zegt niet wat hij ziet maar wat hij zag én wat hij behoorde te zien. ’t Is dus iets lastiger.