Een commissie onder leiding van oud-topambtenaar Hans Borstlap adviseert het kabinet om de arbeidsmarkt ingrijpend te hervormen. Minder flex en minder vast is de kern van hun aanbeveling.
Deeltijdontslag
Werkgevers moeten meer ruimte te krijgen om te schuiven met arbeidsduur, salaris, functie, werklocatie en werktijden van vast personeel. Ook moet deeltijdontslag in mindere tijden mogelijk worden en zou de verplichting om loon door te betalen bij ziekte terug moeten van twee naar één jaar.
Slecht voor economie
De commissie is bang voor een groeiende ongelijkheid tussen kansrijken en kansarmen op de arbeidsmarkt. Dit brengt de Nederlandse economie schade toe. Niet alleen moet het vaste contract minder vast worden, werkgevers moeten als het aan de commissie ligt ook het mes zetten in de groeiende schil van uitzendkrachten, oproepkrachten en zzp’ers. Met twee miljoen flexibele werknemers en 1,1 miljoen zzp’ers is flexwerk een structureel verschijnsel geworden. Nog maar 60% van de werkenden heeft een vast contract. Flexibele arbeids- en zzp-contracten ondergraven innovatie en productiviteit, aldus de commissie. Werknemers investeren namelijk minder in dit type werknemer.
Geen minimumtarief
Minister Koolmees van Sociale Zaken wil schijnzelfstandigheid aan de onderkant van de markt bestrijden met een minimumtarief van €16 per uur. Dat vergt veel gedetailleerde informatie over de werkende en is daarom lastig te handhaven, vreest de commissie. Het uitzonderen van zelfstandigen met een uurtarief van meer dan €75 stuit op hetzelfde bezwaar. De commissie wil dat iemand weer automatisch werknemer is, tenzij een opdrachtgever aantoont dat dit niet zo is. Dat botst met het vrije dienstenverkeer in Europa, maar de juristen in de commissie denken kennelijk dat het Europese Hof van Justitie dit door de vingers zal zien.
Fiscaal gelijker
Om het onderscheid tussen werknemer en zzp’er te verhelderen, moet arbeid — in welke vorm van ook — fiscaal gelijker worden belast. Iedere werkende zou onder een basisverzekering voor arbeidsongeschiktheid moeten vallen, vindt de commissie. Dat maakt het speelveld gelijker en de handhaving eenvoudiger. Beperking van de zelfstandigenaftrek gaat volgens de adviseurs de goede kant op, maar ‘op korte termijn’ is meer nodig. Ondernemersfaciliteiten moeten ‘spoedig’ worden afgebouwd. Dat hun lasten daardoor stijgen is ‘het spiegelbeeld van ongelukkig fiscaal beleid in de afgelopen decennia.’
Basisverzekering
Een uniforme basisverzekering voor arbeidsongeschiktheid is volgens de commissie toekomstbestendiger dan de aparte zzp-verzekering uit het pensioenakkoord. Mensen wisselen steeds vaker tussen werknemer- en zzp-schap. Werknemers moeten — en zzp’ers kunnen — zich bijverzekeren. Om de verhoudingen evenwichtiger te maken, zou het kabinet ook nog eens moeten kijken naar een aanvullende pensioenvoorziening voor alle werkenden, boven de AOW.
‘Te veel terugblik’
VNO en MKB Nederland stellen in een reactie dat het advies te veel terugblikt en te weinig vooruitkijkt door het vaste contract heilig te verklaren. Vooral het principe dat alle werkenden werknemer zijn, tenzij iets anders blijkt, is de werkgevers in het verkeerde keelgat geschoten. ‘Dat past niet bij een moderne arbeidsmarkt, waarbij jongeren en zelfstandigen zelf aan het stuur van hun loopbaan willen zitten.’
Na een juridische analyse is CNV hard in zijn oordeel: ‘Borstlap stelt ingrijpende maatregelen voor waarbij werknemers zonder tussenkomst van de rechter deeltijdontslag of een zware loonsverlaging kunnen krijgen’, aldus de vakbond. ‘Doorvoering van deze maatregelen zou een catastrofe voor werkend Nederland zijn. Met deze maatregelen komen miljoenen werkenden in de problemen’, aldus CNV-voorzitter Piet Fortuin.
Bron: FD/Nu.nl
Geef een antwoord