Een AA heeft van de Accountantskamer een doorhaling van een maand opgelegd gekregen omdat hij er niet op heeft toegezien dat zijn kantoor tijdig deelnam aan de periodieke kwaliteitstoetsing door de NBA.
De AA is samen met zijn neef mede-eigenaar van een accountantskantoor. De neef is niet ingeschreven als accountant in het accountantsregister van de NBA. De NBA kondigt in 2018 een reguliere kantoortoetsing aan. Die gaat niet door omdat de afspraak wegens ziekte is afgezegd. Ook volgende afspraken worden te elfder ure afgezegd door de neef in verband met ziekte of familieomstandigheden. In totaal gaat negen keer een geplande toetsing niet door. Ook de oriëntatievragenlijst en een monitoringvragenlijst blijven oningevuld. Eind 2019 meldt de NBA dat er een tuchtklacht zal worden ingediend.
AA wist van niks
Voor de Accountantskamer klaagt de beroepsorganisatie dat de AA heeft geweigerd de gevraagde lijsten in te vullen en mee te werken aan de kwaliteitsbeoordeling, of in elk geval heeft nagelaten erop toe te zien dat die medewerking er kwam. De AA stelt dat hij niet van de toetsing wist en dat zijn neef desgevraagd liet weten dat er geen toetsing gepland stond. De monitoringvragenlijst voor 2020 zou zijn ingevuld. De AA verwijt de NBA nooit rechtstreeks met hem over de kantoortoetsing te hebben gecommuniceerd, terwijl de aankondiging van de tuchtklacht wel naar zijn huisadres is gestuurd.
Verzwijging
De tuchtrechter vindt het aannemelijk dat de AA niet van de toetsing wist. ‘Daarvoor is van belang dat de mede-eigenaar was belast met de afhandeling van de kantoorzaken, waaronder de kwaliteitsaangelegenheden. Ook heeft klager alleen met de mede-eigenaar gecommuniceerd over de kantoortoetsing en zijn de afspraken steeds door de mede-eigenaar afgezegd.’ De neef heeft op de zitting erkend dat hij de kantoortoetsing heeft verzwegen en brieven van de NBA ter attentie van de AA aan hem heeft onthouden. De neef zegt dat hij vanwege psychische problemen extra werkzaamheden vanwege de kantoortoetsing probeerde te ontlopen.
Als enige accountant verantwoordelijk
Maar dat de AA van niets wist, betekent nog niet dat hij daarvoor niet verantwoordelijk kan worden gehouden, aldus de Accountantskamer. ‘Betrokkene is immers de enige accountant binnen het accountantskantoor, waardoor hij de kwaliteitsbepaler is.’ En die is verantwoordelijk voor het kwaliteitssysteem van zijn accountantskantoor, ook al had deze AA die verantwoordelijkheden gedelegeerd. ‘Betrokkene mag zich als kwaliteitsbepaler wel laten ondersteunen door een ander, maar blijft onverkort verantwoordelijk voor deze taken. Dat betekent dat betrokkene niet achterover mag leunen, maar hierop toezicht moet houden.’
Problemen waren bekend
De tuchtrechter neemt ook in aanmerking dat de AA wist van de psychische problemen van zijn neef. ‘Betrokkene had daarom maatregelen moeten treffen om risico’s van een onjuiste taakuitvoering door de mede-eigenaar weg te nemen.’ Hij heeft ook onvoldoende onderzocht of de monitoringvragenlijst inderdaad was ingediend en was ervan op de hoogte dat de kantoortoetsing één keer per zes jaar plaatsvindt en dat de laatste kantoortoetsing in 2012 had plaatsgevonden. ‘Dat er in 2019 nog steeds geen kantoortoetsing had plaatsgevonden, had dan ook voor betrokkene (extra) aanleiding moeten zijn om alerter te zijn en de verklaringen van de mede-eigenaar te verifiëren.’ Ook toen eind vorig jaar bleek dat de neef over de toetsing had gelogen, heeft de AA geen maatregelen getroffen anders dan een gesprek met zijn neef, die zei dat hij het zou ‘regelen’.
Zelf kantooradres opgegeven
Dat de AA nooit rechtstreeks door de NBA is aangeschreven, maakt niet uit, aldus de Accountantskamer. Hij heeft zelf het kantooradres als postadres geregistreerd en omdat het om een kantoortoetsing gaat, ligt het voor de hand dat het kantoor is aangeschreven. De brief over de tuchtklacht gaat over het lidmaatschap van de AA als persoon.
Samenwerking gestaakt
De AA is daardoor verantwoordelijk voor het herhaaldelijk missen van de toetsing. Hij heeft het fundamentele beginsel van professionaliteit geschonden en is onzorgvuldig omgegaan met zijn verantwoordelijkheden als kwaliteitsbepaler voor het kwaliteitsbeleid van zijn kantoor. Hij wordt voor een maand doorgehaald. ‘Daarbij is in aanmerking genomen dat betrokkene in beginsel zijn mede-eigenaar mocht vertrouwen, maar dat hij wel toezicht op de uitgevoerde taken had moeten houden en daarbij een professioneel kritische instelling had moeten tonen.’ Wel is meegewogen dat aan hem bewust informatie is onthouden en dat hij heeft toegegeven dat hij onvoldoende toezicht heeft gehouden op de werkzaamheden. Hij heeft daardoor inzicht in zijn eigen handelen getoond en besloten de samenwerking met de neef te staken door een nieuw accountantskantoor te starten. ‘Tot slot geeft de Accountantskamer betrokkene in overweging om een cursus op het gebied van kwaliteitssystemen te volgen, zodat zijn kennis daarover wordt geactualiseerd en vergroot. De kwaliteit van zijn nieuwe accountantskantoor zal immers ook door klager worden getoetst.’
Even relativeren: een maand geen koffie is een ramp. Voor mij. Een maand geen titel is lastig. Even wat dingetjes opschuiven en daarna: het gewone leven hervat zich.
Wat is dan het nut van zo’n maatregel?