Accountants zijn fervente lezers. Maar niet alle proza kan de beroepsgroep bekoren. Wij vroegen eens rond welke titels er op het lijstje prijken van de gemiddelde accountancyprofessional. Dit is de oogst.
Malversaties
Het zal niemand verbazen: als accountants lezen, dan lezen ze graag over fraude, financiële misdaad en corruptie. Met de boekentips die wij ontvingen van accountancyprofessionals valt een brede boekenplank aantrekkelijk te vullen. Denk aan reconstructies van de val van instituten zoals ABN Amro, Ahold, SNS Reaal, Vestia en, verder weg, Enron, Worldcom, Steinhoff. Maar niet alleen de verwording van beursgenoteerde multinationals trekt accountants aan voor een vrije zondagmiddag. Een bijzondere tip van Joeri Frietman, senior manager forensic audit support van Mazars, is Andrew Jennings’ titel Foul! The Secret World of FIFA, dat in het Nederlands de titel Het FIFA-imperium draagt en dat volgens de ondertitel ‘de voetbalmaffia van Sepp Blatter’ ontmaskerde.
Leuk voor accountants die hun hobby combineren met hun werk. ‘Voetballiefhebbers kunnen hierin lezen hoe corrupt hun sport is.’ Ontboezemingen van fraudeurs horen ook op de boekenplank thuis. Denk aan Nick Leeson, die in de nineties de Britse Barings Bank ten val bracht. Dichterbij huis is De Vervalsers van Theo Kars, die in de jaren zestig de PTT oplichtte, een klassieker. Jethro Vrouwenfelder, bestuurslid van het Institute for Financial Crime, tipt Steil omhoog en hard omlaag van Albert Balvers, die zich wist op te werken ‘van delinquent tot topmanager’.
Pageturners
Accountants zoeken ook ontspanning in hun leesvoer. Spiekker houdt bijvoorbeeld van de thrillers van Matthew Reilly – ‘onwerkelijk, net geen science fiction’ – en Michael Crichton – ‘hoog tempo, je wordt meegezogen in het verhaal’. Cor Pijnenburg, mede-oprichter en partner van Qconcepts, tipt alle boeken van John Grisham, want dat vindt hij ‘vermakelijke thrillers met naast een juridische invalshoek ook vaak een financiële’. Arnout van Kempen is verzot op Les particules élémentaires (Nederlandse titel: Elementaire deeltjes) van de Franse romancier Michel Houellebecq: ‘Die vond ik subliem.’ Verder tipt hij ‘alle poëzie van Gerard Reve’ en van J.C. Bloem, ‘al het werk van Bernardus van Clairvaux’ en de roman Heart of Darkness van Joseph Conrad. Olaf ten Hoopen, managing partner van Moore MTH, haalde zijn liefde voor het boek uit de Duitse roman Siddharta van Hermann Hesse, dat hij op 17-jarige leeftijd las. ‘Blijft inspireren. Er zijn vele wegen. Geen enkele is de ware.’
Mustreads
Uit de rondgang blijkt dat de klassiekers in het vakgebied zijn geschreven in de jaren negentig en nul. Denk aan Floris Hers’ Kille cijfers, warm gevoel (1994) en Bruno de Haas’ Winstwaarschuwing. Die titels tipt Frietman: ‘De boekhoudregels waren destijds anders, maar de beschreven trucs zijn nog altijd actueel.’ Nog zo’n klassieker is Levers of Control, stelt compliance professional Van Kempen. In dat boek legt Robert Simons uit hoe middelen van accounting en control kunnen worden ingezet voor strategische doeleinden in organisaties.
Hoogleraar Marcel Pheijffer van de Nyenrode Businessuniversiteit grijpt ook terug naar het verleden en tipt Dirty Business van Maurice Punch. Onthullingen over Accountants van Gert Greveling en Brenda Westra is de tip van Jeroen Spiekker, directeur vaktechniek bij Baker Tilly. ‘Een aardige inkijk in ons beroep, en met name in ons gedrag.’ Moneyland is een hedendaagse titel die vaak wordt getipt. Jethro Vrouwenfelder, Senior Consultant Risico Fraude Management bij ABN AMRO: ‘Dit boek laat zien wat je in verschillende belastingparadijzen kunt kopen met vermogen: van diplomatieke onschendbaarheid tot anonimiteit.’
Zeven stappen, Eén ding
Ook managementtitels zijn populair in het vakgebied. Meerdere accountants tipten Eckhart’s Notes – een bundeling van puntige hoofdstukken waarin ondernemer Eckhart Wintzen zijn visie op de groeiende onderneming uitlegt: in zelfstandige cellen die zichzelf splitsen zodra ze te groot groeien. Ten Hoopen tipt Edgar Karssings boek Als de oplossing het probleem is over compliance met een moreel kompas. ‘Zijn moreel intervisiemodel is terecht omarmd door de NBA. In zeven stappen kom je tot een weloverwogen besluit bij ethische dilemma’s.’
Nog een tip voor wie teamwork tot grote hoogte wil brengen: The Five Dysfunctions of a Team (Nederlandse titel: De vijf frustraties van teamwork) van Patrick Lencioni. Ten Hoopen: ‘Omdat het geschreven is in de romanvorm is het bijzonder toegankelijk. Herkenbare teamleden komen voorbij.’ Voor Gerrie van der Wal zijn zeven stappen en vijf frustraties te veel – zij zweert bij The One Thing (Nederlandse titel: Doe één ding) van Gary Keller, een boek over focus. Van der Wal tipt bovendien een aantal boeken voor vrouwen in de accountancy: zoals Droom groot van Eva Jinek en Woman van Lucy Woesthoff.
Documentaires
Veel van de genoemde zakelijke reconstructies zijn verfilmd. Zo tipt Ferdy van Beest, universitair docent aan Nyenrode Businessuniversiteit de film The Smartest Guys in the Room (2005) over de Enron-fraude. En dan zijn er ook nog documentaires. Evert-Jan Lammers, forensisch accountant bij EBBEN Partners is initiatiefnemer van het onlineplatform fraudstorytelling.com. Dat maakt documentaires en films over fraude en integriteitsschendingen vindbaar en doorzoekbaar. Zijn documentairetips, die we in een aparte top 3 hebben geplaatst, betreffen documentaires over fiscale offshoreconstructies en een Nederlands schandaal, en een korte dramafilm over de fraude bij Worldcom. ‘In negentien minuten ken je de essentie van dit frauduleuze faillissement.’
Deze bijdrage komt uit de tweede editie van het AV-magazine dat gaat over lifestyle en carrière. Dit magazine is verschenen in maart 2022.
Geef een antwoord