• Nieuws
    • Accountancy
    • Fiscaal
    • Vaktechniek
  • Blog
  • Thema
    • AV1 2023: Lifestyle en carrière
    • AV3 2022: ICT en Kengetallen
    • AV2 2022 : Bedrijfsoverdracht
    • AV1 2022: Lifestyle en carrière
    • Checkpoints
    • Corona
  • Partners
  • Software
  • Opleidingen
  • Vacatures
    • Kantoren
  • Kennisdocs
  • Events
    • Nationale salarisdag
  • AV Top 50
    • AV-Top 50 | 2022
    • AV-Top 50 | 2021
  • Over ons
  • Adverteren
  • Vrienden
  • Contact
  • Nieuwsbrief
  • STAP-budget
  • Facebook
  • Twitter
  • LinkedIn
  • Mail
  • Spring naar de hoofdnavigatie
  • Door naar de hoofd inhoud
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst
  • Over ons
  • Adverteren
  • Vrienden
  • Contact
  • Nieuwsbrief
  • STAP-budget
Accountancy Vanmorgen

  • Nieuws
    • Accountancy
    • Fiscaal
    • Vaktechniek
  • Blog
  • Thema
    • AV1 2023: Lifestyle en carrière
    • AV3 2022: ICT en Kengetallen
    • AV2 2022 : Bedrijfsoverdracht
    • AV1 2022: Lifestyle en carrière
    • Checkpoints
    • Corona
  • Partners
  • Software
  • Opleidingen
  • Vacatures
    • Kantoren
  • Kennisdocs
  • Events
    • Nationale salarisdag
  • AV Top 50
    • AV-Top 50 | 2022
    • AV-Top 50 | 2021
Home » Incidentmanagement: Navigeren tussen meldplicht en geheimhouding naar de juiste loketten 

Incidentmanagement: Navigeren tussen meldplicht en geheimhouding naar de juiste loketten 

Accountancy, Blog, Nieuws

29 november 2016 door Accountancy Vanmorgen

Accountancy Vanmorgen

In ons vorige blog kwam de externe meldplicht inzake incidenten kort aan bod. Ruim anderhalf jaar geleden verscheen de kop ‘tuchtrechter beperkt beroepsgeheim accountant’ (FD 19 februari 2015) in de krant. Dit leidde zelfs tot Kamervragen over de meldplicht van accountants. Deze ophef onderstreept de dilemma’s die kunnen ontstaan bij cliënt-gerelateerde externe meldplichten. Als uitgangspunt geldt natuurlijk dat als er een juridische plicht bestaat om te melden dat deze de geheimhoudingsplicht opzijzet (par. 2.6 VGBA, NV COS 240.43). Makkelijker gezegd dan gedaan, zeker bij een open norm als ‘incident’. Dit vergt een zorgvuldige beoordeling.

Daar komt bij dat het regelmatig voorkomt dat bij een incident niet alleen de AFM, maar ook andere toezichthouders moeten worden geïnformeerd. Er bestaat een overlap tussen de verschillende meldplichten voor accountants(organisaties). Het niet voldoen aan meldplichten wordt daarbij steeds kritischer bekeken. Sinds enige tijd loopt bijvoorbeeld het ‘niet-melders project’. Dit is een gezamenlijk project van onder meer de FIOD, het BFT, de AFM en het OM. Het project heeft als doel de naleving van de regels van de Wwft te verbeteren waarbij ook accountants in het vizier zijn.  Het BFT start ook met enige regelmaat tuchtklachten wegens schending van de meldplicht. Kortom, het is verstandig bij een incident na te gaan of dit moet worden gemeld, bij wie en binnen welke termijnen. Hierna gaan wij kort in op een aantal relevante meldplichten.

Rotonde: overzicht meldplichten

  1. Meldplicht incident
    Allereerst is een accountantsorganisatie verplicht incidenten onverwijld te melden aan de AFM. Indien niet aan deze meldplicht wordt voldaan, kan een bestuurlijke boete worden opgelegd. De accountantsorganisatie moet naar aanleiding van het incident passende maatregelen nemen om herhaling te voorkomen. Dit vergt in de regel intern onderzoek naar de oorzaken van het incident (in onze volgende bijdrage gaan wij nader in op de oorzakenanalyse). Omdat de reactie van de toezichthouder hier mede van zal afhangen, is het verstandig de (geplande) oorzakenanalyse en getroffen maatregelen op te nemen in de incidentmelding.
  2. Fraudemeldplicht
    Verder is de fraudemeldplicht relevant. Dat speelt bij een wettelijke controle als een externe accountant de beschikking krijgt over gegevens of inlichtingen die het redelijk vermoeden rechtvaardigen dat sprake is van fraude van materieel belang. In dat geval zal hij dit moeten melden aan een opsporingsambtenaar (art. 26 Wta). Een melding kan achterwege blijven, indien de controlecliënt adequaat onderzoek verricht en een herstelplan opstelt om herhaling van de fraude te voorkomen en de gevolgen van de fraude te herstellen. Via de zorgplichtbepaling in de Wta, kunnen (in theorie) aan het niet voldoen aan fraudemeldplicht consequenties worden verbonden voor de accountantsorganisatie.Let wel, op 17 juni 2016 is de Auditverordening 1 in werking getreden. Deze heeft rechtstreekse werking. Op basis van de Auditverordening (art. 7) rust op de accountantsorganisatie die een OOB controleert een fraudemeldplicht. Die plicht geldt voor ‘onregelmatigheden, inclusief fraude’. Artikel 26 Wta zal nog worden aangepast aan de Auditverordening. Voor het niet voldoen aan deze meldplicht zal naar verwachting in de toekomst een boete kunnen worden opgelegd.2
  3. Meldplicht uit hoofde van fundamentele beginsel van integriteit en maatschappelijk belang
    Onder omstandigheden geldt ook bij andere dan wettelijke controles een meldplicht met betrekking tot fraude. Vergelijk Accountantskamer 23 januari 2015, 13/2415 Wtra AK, waarbij het ging om betrokkenheid bij BTW-fraude.3 Uit de genoemde zaak blijkt dat, ongeacht de opdracht van de accountant, een melding verplicht kan zijn, gelet op het fundamentele beginsel van integriteit en het maatschappelijk belang dat een omvangrijke fraude met gemeenschapsgeld zo spoedig mogelijk aan het licht komt. Hoewel de VGC-bepalingen die in deze uitspraak aan de orde zijn inmiddels zijn vervallen, volgt dit nu uit artikel 9 VGBA in samenhang met artikel 16 VGBA.
  4. Wwft melding
    Verder zijn accountantsorganisaties verplicht om (voorgenomen) ongebruikelijke transacties te melden. Van een ongebruikelijke transactie is sprake als er aanleiding is te veronderstellen dat de transactie verband kan houden met witwassen of financiering van terrorisme. De melding moet onverwijld (14 dagen nadat het ongebruikelijke karakter van de transactie bekend is geworden) bij de FIU worden gedaan. Het niet voldoen aan de meldplicht is beboetbaar. Het levert ook een strafbaar feit op waarvoor strafvervolging kan worden ingesteld. Het ‘niet-meldersproject’ laat zien dat dit niet denkbeeldig is. Hoewel de normadressaat voor de Wwft de accountantsorganisatie is, kan het niet voldoen aan de meldplicht ook consequenties hebben voor een individuele accountant (bijvoorbeeld een tuchtzaak).
  5. Wijziging betrouwbaarheid (mede)beleidsbepalers
    Tot slot, een doorlopende vergunningseis is dat een accountantsorganisatie beschikt over (mede)beleidsbepalers waarvan de betrouwbaarheid buiten twijfel staat. Dit wordt onder meer vastgesteld op basis van antecedenten. Indien een (mede)beleidsbepaler betrokken is bij een incident, kan dit zijn betrouwbaarheid mogelijk raken. Als zich een wijziging heeft voorgedaan in de feiten en omstandigheden die relevant zijn voor de beoordeling van de betrouwbaarheid, moet dat onverwijld door de accountantsorganisatie worden gemeld aan de AFM. De omstandigheden die wijziging kunnen opleveren zijn dezelfde die bij een aanmelding als beleidsbepaler (aanvangstoetsing) moeten worden gemeld, zoals maatregelen die door de tuchtrechter zijn opgelegd en overige nieuwe antecedenten (zie betrouwbaarheidsformulier).

Toepassing van de verkeersregels in de praktijk; een voorbeeld4

Hoe werkt dit nu uit in de praktijk? Laten we het geval nemen van een (externe) accountant die tevens beleidsbepaler is bij een accountantsorganisatie (BV A). Hij voert voor cliënt BV X een samenstelopdracht uit. Daarnaast verzorgt BV A ook BTW-aangiften. BV X heeft op basis van valse facturen, die afkomstig zijn van een bedrijf van de vrouw van de grootaandeelhouder, voor ruim 10 miljoen euro aan omzetbelasting teruggevraagd. De accountant vertrouwt de facturenstroom niet en doet navraag. Hij komt erachter dat de facturen vals zijn. De accountant geeft de cliënt de gelegenheid om de situatie te herstellen. De cliënt kiest eieren voor zijn geld en beëindigt de relatie. Op enig moment wordt een strafrechtelijk onderzoek ingesteld. BV A wordt als verdachte aangemerkt omdat BV A de BTW-aangiften heeft verzorgd.  Dit blijkt uit een verhoor dat is afgenomen, waarbij de accountant-beleidsbepaler BV A vertegenwoordigt. In dit geval is duidelijk dat BV A een incidentmelding had moeten doen, in ieder geval ten tijde van het verhoor als verdachte. De (vermeende) betrokkenheid van de accountantsorganisatie bij BTW-fraude, waarbij zij zelf als verdachte wordt aangemerkt, levert een bedreiging van de integere uitoefening van het bedrijf. Deze bedreiging kan – mede gezien de omvang – afbreuk kan doen aan het vertrouwen in de accountantsorganisatie en de financiële markten. Omdat de fraude niet plaatsvindt tijdens een wettelijke controle is een fraudemeldplicht niet aan de orde. Hier zit wel een addertje onder het gras: gelet op artikel 9 VGBA in samenhang met artikel 16 VGBA, zal toch een externe melding moeten worden gedaan (zie ook voetnoot 3). Ten tijde van het constateren van de BTW-fraude dient de accountantsorganisatie daarnaast een Wwft melding te doen. Immers op basis van een HR uitspraak uit 20085 zal bij een vermoeden van belastingfraude in de regel ook sprake zijn van een ongebruikelijke transactie. Nu een beleidsbepaler bij de fraude betrokken is, zal ook moeten worden bekeken of een melding inzake de betrouwbaarheid moet worden gedaan. Dit is afhankelijk van de concrete betrokkenheid van de beleidsbepaler bij de fraude. De verdenking van een strafbaar feit is in de regel voldoende om van een overig strafrechtelijk antecedent te spreken.6

Zebrapad: tips voor het oversteken

Kort en goed: goed incidentmanagement vereist zorgvuldig navigeren tussen de verschillende meldplichten en de geheimhoudingsplicht van de accountant(sorganisatie). Met name bij fraudegevallen. Praktische tips zijn:

  • Ga bij een incident proactief na of ook andere meldplichten van toepassing zijn.
  • Indien deze beoordeling lastig is, schakel dan op tijd (externe) deskundige hulp in.
  • Vermeld in een incidentmelding bij voorkeur een oorzaakanalyse en de getroffen maatregelen om gelijksoortige incidenten te voorkomen, of stuur deze informatie desnoods na als aanvulling op de incidentmelding.

1 Zie verordening (EU) nr. 537/2014 van het Europees Parlement en de Raad van 16 april 2014 betreffende specifieke eisen voor de wettelijke controles van financiële overzichten van organisaties van openbaar belang (PbEU 2014, L 158). Artikel 12 van de Verordening bevat voor OOB vergunninghouders nog andere meldplicht bepalingen. Het voert te ver voor dit artikel om daarop nader in te gaan. De geïnteresseerde lezer zij daarnaar verwezen.
2 Zie artikel DD van het implementatiewetsvoorstel (in behandeling onder nummer TK 34 469).
3 Let wel, op de belastingplichtige rust een zogeheten suppletieplicht op basis van art. 10a Algemene wet inzake rijksbelastingen (Awr) juncto art. 15 Uitvoeringsbesluit omzetbelasting 1968. Dit kan ook worden beschouwd als meldplicht. Voor het niet nakomen van deze verplichting hebben Rechtbank Oost-Brabant en de Rechtbank Overijssel veroordelingen uitgesproken. Er wordt verdedigd dat deze suppletieplicht ook op belastingadviseur c.q. accountant rust. De toepassing van dit artikel blijft in dit blog verder buiten beschouwing.
4 Gedeeltelijk ontleend aan Accountantskamer 23 januari 2015.
5 Zie HR 7 oktober 2008, nr. 03511/06, LJN: BD2774.
6 Zie http://www.toezicht.dnb.nl/4/2/16/7/50-232260.jsp, zie https://www.afm.nl/nl-nl/professionals/nieuws/2014/nov/boete-niet-melden-verdenking en zie ook vraag 2.f bij het betrouwbaarheidsformulier.

Annemarije Schoonbeek is advocaat en partner bij ACJS Advocaten en werkte voorheen bij de AFM. Alex Boxum is Hoofd Training en Compliance bij V&A accountants-adviseurs. Niels van Nieuw Amerongen is associate professor Auditing & Assurance aan Nyenrode Business Universiteit en is tevens directeur bij V&A accountants-adviseurs. De auteurs werken geregeld samen op het snijvlak van accountancy en juridische zaken.

Categorie: Accountancy, Blog, Nieuws Tags: incidentmanagement

Tags: incidentmanagement

Gerelateerde artikelen

6 januari 2017

Incidentmanagement: best practices en de kans om je te onderscheiden!

8 december 2016

Incidentmanagement: de kans om te leren van de spaanders

24 november 2016

Incidentmanagement: waarom een incident geen hete aardappel of wicked problem is, maar juist een kans!

Geef een reactie Reactie annuleren

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Hoofdsponsor

Soft skills van onschatbare waarde in technologietijdperk

Partnercarrousel

Yuki logo 042021
Duurzaamheidsmonitor van Visma-bedrijven Yuki en SmartTrackers maakt verplichte rapportage toegankelijk voor mkb

CONTENT MARKETING VOOR DE FINANCIËLE SECTOR Maak je …  

Vier tips voor een beheersbare planning voor accountants
Zo regel je efficiënt een statutenwijziging
Data is de sleutel voor minder werkdruk bij accountantskantoren
Het Cloud document management systeem, speciaal voor de accountancy
Accountmanager op non-actief gesteld wegens ongewenste appjes
Visma Pinkweb logo
Verhoog werkgeluk door efficiënter werken
PSD2, wat moet je ermee?
Het einde van papierwerk: hoe automatische factuurverwerking het verschil maakt
Hoe bereid je je als accountant voor op een toezichthouder van de WWFT?
Caseware nieuw aug 2022
Reanda als eerste in Nederland aan de slag met AUDIT+ van Caseware
Wat te doen bij een datalek? Onderneem deze stappen!
Wat moet je doen als je op een phishinglink hebt geklikt?
AV-Top 50 | Boekhoudsoftware met een ziel
KANS-klachten door beeldschermwerk voorkomen
Soft skills van onschatbare waarde in technologietijdperk
Maximaal profiteren van Microsoft 365? Zo doe je dat in 6 stappen met Power BI
Een op de vier bedrijven niet bezig met klimaat en duurzaamheid, terwijl Brussel voortraast
Fiscount en Markus Verbeek Praehep gaan opleidingsaanbod combineren
Het belang van een passende bedrijfscultuur
De impact van een hack op de jaarrekening van een bedrijf
Like-IT
Coronabetalingsregeling houdt op: wat kan je als accountant voor je klant doen?
Adviseren op basis van realtime accounting – laat de tools voor je werken
Veilig mailen als accountant? Zo doe je dat
Zeven feitjes over vakantiegeld
Koen Scheepers adviseur bij Credion
Verduurzaming zorgt voor meer groene businesscases
Silverfin en PKIsigning ontwikkelen software-integratie voor accountants
Vakantie tijdens verlof en verzuim, hoe zit dat precies?

GAC is leverancier van Microsoft Dynamics 365 …  

Uitbreiding NT Middelgroot faciliteert aanleveren van één dataset aan KvK en bank voor middelgrote ondernemingen
Hoeveel is kennis waard?
Exact logo
Exact Live: Hoe kan software-innovatie bijdragen aan toekomstbesteding groeien?

Meest gelezen

  • Van Rij ziet verplaatsen eigen woning naar box 3 niet zitten
  • Wat is er toch met de voorlopige jaarrekening?
  • ‘Nieuwe box 3-belasting desastreus voor startups’
  • Jaarrekeningen 2019/2020 nog altijd niet samengesteld: onbereikbare AA doorgehaald

Checkpoints van Fiscount en AV

Abonneer nieuwsbrief AV

Vacatures

Boekhouder
Gelders Genootschap
Assistent-Accountant controlepraktijk (beginnend)
KRC Van Elderen
Controleleider
Lansigt
Gevorderd assistent-accountant / beginnend controleleider
KRC Van Elderen
Accountant RA (Nijmegen)
Konings & Meeuwissen
Opdrachtmanager Accountancy & Advies
Witlox van den Boomen
Relatiebeheerder MKB
Moore MTH
Floormanager / Assistent – Accountant
Jongejan & Partners
Beginnend Belastingadviseur (32-40 uur) – Beverwijk of Haarlem
De Hooge Waerder
Relatiebeheerder Accountancy & Advies | Amersfoort en Ede
CROP
(senior) Medewerker aangiftepraktijk
Scab
Senior manager Accountancy general practice samenstelpraktijk te Arnhem
Klop
Manager Accountancy en Advies
HLB Witlox Van den Boomen
Meewerkstage Accountancy
Flynth
Beginnend assistent-accountant MKB
Moore MTH
Gevorderd assistent accountant • Dordrecht
WEA Deltaland
Zelfstandig Assistent Accountant | Amersfoort, Ede, Hoofddorp en Utrecht
CROP
Supervisor audit in Brabant
Moore DRV
Ervaren Assistent-Accountant (32 – 40 uur)
Jongejan & Partners
Cost Accountant
Top Onions
Accountant AA of RA voor samenstelpraktijk (32-40 uur)
KRAMERKUIPER accountants|adviseurs
Aankomend Accountant-Administratieconsulent
Yours Accountancy
Data-Scientist (medior)
Coney Minds
Assistent Accountant Agro
Flynth
Werkstudent accountancy MKB
Moore MTH
Assistent Audit
Lansigt
Medewerker Aangiftepraktijk
Yours Accountancy
Assistent Accountant (24 – 40 uur)
Flynth
Supervisor audit in Oud-Beijerland
Moore DRV
Relatiebeheerder – Accountant
Moore MTH
ASSISTENT-ACCOUNTANT (24 – 40 uur)
Jongejan & Partners
Assistent-Accountant (zelfstandig)
KRC Van Elderen
Traineeship Accountancy Alphen aan den Rijn
Lansigt
Assistent-Accountant (gevorderd) – Wezep
KRC Van Elderen
Gevorderd Assistent Accountant (Assurance)
KRAMERKUIPER accountants|adviseurs
Docent Accountancy (1,0 fte)
Hogeschool van Amsterdam
Senior external auditor/aankomend vennoot
Klop
Vennotabel RA external auditor te Amsterdam
Klop & Partners
Zelfstandig Assistent Accountant voor samenstelpraktijk (32-40 uur)
KRAMERKUIPER accountants|adviseurs
Senior accountant relatiebeheerder mkb in Bergen op Zoom
Moore DRV
Assistent-Accountant
Yours Accountancy
Medewerker Facturatie
Flynth
Controleleider Supermarkten
Lansigt
IT Auditor
Lansigt
Controleleider
Moore MTH
(zelfstandig) Assistent-accountant
van de Kamp & van Gelder
Adviseur internationaal
Flynth
Assistent Accountant (24 – 40 uur)
Flynth
Fiscalist (24-40 uur) – Alkmaar
De Hooge Waerder
Gevorderd Assistent Accountant | Hoofddorp, Amersfoort, Arnhem, Ede en Utrecht
CROP
Vennotabel Directeur audit RA
Klop
(Junior) Accountant
Lansigt
Controleleider
Moore MTH
Senior Manager Accountancy & Advies | Ede
CROP
Beginnend assistent-accountant MKB duaal
Moore MTH
Adviseur Corporate Finance (32-40 uur) – Alkmaar
De Hooge Waerder
Voorzitter en een lid Raad van Commissarissen Countus Groep B.V.
Countus Groep B.V.
Werkperiode Junior assistent accountant samenstelpraktijk
Scab
Manager Assurance | Amersfoort, Arnhem, Ede, Hoofddorp en Utrecht
CROP
Director accountancy & advies
Baker Tilly
Assistent-Accountant (gevorderd) / aankomend adviseur mkb – Zwolle
KRC Van Elderen
Officemanager
van Helder
Allround vennotabel accountant RA – Den Haag
Klop & Partners B.V.
Financieel administratief medewerker
Scab
Belastingadviseur BTW – Venlo
Flynth
Accountant Agro
Flynth
Gevorderd Assistent Accountant Gouda
Lansigt
Relatiebeheerder / Accountant MKB
Moore MTH
Belastingadviseur
Flynth
Assistent Accountant Audit
HLB Witlox Van den Boomen
Controleleider
WEA Gouda
Senior Assistent Accountant Audit
HLB Witlox Van den Boomen
Senior Supervisor Assurance | Amersfoort, Arnhem, Ede, Hoofddorp en Utrecht
CROP
Vennotabel AA/RA manager te Aalsmeer
Klop & Partners
Assistent Accountant Samenstel
Lansigt
Beginnend assistent-accountant MKB
Moore MTH
Senior assistant audit in Zeeland
Moore DRV
(Senior) Manager Accountancy & Advies
HLB Witlox Van den Boomen
Assistent Accountant
Marshoek
Relatiebeheerder / Accountant MKB
Moore MTH
Senior Manager Samenstelpraktijk
RSM
Manager audit
Moore MTH
Medewerker Belastingadvies
Flynth
Belastingadviseur Agro
Flynth
Vacature gevorderd assistent accountant
WEA Deltaland
Ervaren assistent-accountants samenstelpraktijk (dit betreft meerdere vacatures)
WEA Gouda
Senior Assistent Accountant Audit
Flynth
Relatiebeheerder / Accountant MKB
Moore MTH
Externe Accountant
Coney Minds
Manager audit
Moore MTH
Intern Controller/ Auditor
Gemeente Heerde
Assistent Accountancy en Advies
HLB Witlox
Ondernemende Belastingadviseur (32-40 uur)
Boon Accountants Belastingadviseurs/ Boon Registeraccountants
Supervisor Assurance | Amersfoort, Hoofddorp, Ede, Arnhem en Utrecht
CROP
Gevorderd Assistent Accountant
Moore MTH
Relatiebeheerder – 32-40 uur p.w | Brielle
WEA Deltaland
Gevorderd assistent-accountant MKB
Moore MTH
Director accountancy & advies
Baker Tilly
Financieel administratief medewerker
Fiscount
Senior financial auditor
Gemeente Haarlem

Accountancy Vanmorgen (AV) is het platform voor accountants en iedereen die geïnteresseerd is in nieuws, trends, ontwikkelingen, achtergronden en wetenswaardigheden in en rond accountancy en ondernemerschap.

Accountancy Vanmorgen is een uitgave van MOCuitgevers.

 

Categorie

  • Nieuws
  • Blog
  • Partners
  • Software
  • Opleidingen
  • Vacatures
  • AV-events

Info

  • Over ons
  • Adverteren
  • Vrienden
  • Contact
  • Shop
  • Algemene voorwaarden MOCuitgevers
  • Annuleringsvoorwaarden
  • Privacybeleid
  • Facebook
  • Twitter
  • LinkedIn
  • Mail
Cookies
Om u beter van dienst te kunnen zijn, maakt Accountancy Vanmorgen gebruik van cookies. Klik op instellingen om de cookie instellingen te wijzigen.
  • Ik ga akkoord
  • Instellingen
  • Functionele cookies zijn noodzakelijk voor de werking van deze website.
  • We gebruiken Google Analytics, netjes geanonimiseerd.
  • We gebruiken de marketing cookies om gepersonaliseerde advertenties te tonen.
  • Annuleren
  • Ik ga akkoord

Instellingen