Er ontstaat ruimte op de auditmarkt voor lokale overheden. Ruimte die niet alleen in de Randstad gepakt wordt door PSA, maar ook in de andere delen van ons land ontstaan er kansen voor nieuwe aanbieders. Een van hen is Eshuis Accountants en Adviseurs, vooral actief in het oosten van het land. In gesprek met Elbert Dijkgraaf en Mark de Lat van Eshuis. Het was zo gemakkelijk. Grote kantoren hebben – en dan met name de Big Four en daarbinnen vooral Deloitte – een dominante positie in de auditmarkt van lokale overheden. Geleidelijk aan kantelt dat beeld. Deloitte, maar ook EY en PwC, kondigde eerder dit jaar al aan afscheid te willen nemen van de audit van kleinere (lokale) overheden. Dat betekent ruimte voor toetreders. Dat betekent kansen voor toetreders.
Eshuis Accountants en Adviseurs is zo’n kantoor, dat in Oost-Nederland nadrukkelijk op zoek is naar dergelijke ‒ voor het kantoor nieuwe ‒ klanten. In gesprek hierover met Elbert Dijkgraaf RA en Mark de Lat. Dijkgraaf heeft als missie het optuigen en organiseren van een smaldeel, dat binnen Eshuis daadwerkelijk de auditmarkt van lokale overheden en non-profitorganisaties bedient. Dijkgraaf heeft een ruime ervaring in de auditmarkt van lokale overheden. In het verleden heeft hij hier onder meer bij Deloitte veel ervaring mee opgedaan. Mark de Lat adviseert sinds jaar en dag organisaties in de publieke sector op het terrein van strategierealisatie en HRM.
Wat is het verschil tussen een accountant in een auditrol bij een onderneming of bij een gemeente?
Elbert Dijkgraaf: ‘Bij een onderneming gaat het om geld verdienen. Er moet geïnvesteerd worden, er moeten (ook) op lange termijn gunstige financiële resultaten geboekt kunnen worden. Geld speelt natuurlijk ook een centrale rol in het publieke domein. Niet zozeer om het te verdienen, maar meer om het geld op een goede manier uit te geven. Een publieke organisatie is een bestedingshuishouding.’
Wat betekent dat in de praktijk?
‘Je kunt het functioneren van een publieke instelling niet afmeten aan hoeveel geld ze tekortkomen of overhouden. Als een instelling geld overhoudt, zou je kunnen stellen dat ze het gewoon niet goed doen. Sparen is geen doel. Wél voorkomen dat er geld op de plank blijft liggen. Dat zag je 10 jaar geleden bij woningbouwcorporaties en onderwijsinstellingen. Die kwamen in het nieuws, omdat ze zoveel geld in kas hadden. Dat moet het doel niet zijn. Bij gemeentes spelen natuurlijk ook nog de politieke dimensies. Die zijn niet altijd rationeel. Je moet ervaring hebben om in zo’n omgeving goed te kunnen opereren. Dat leer je weer niet uit de boekjes.’
Mark de Lat: ‘Domweg vergelijken van publiek en privaat gaat niet op. In de private sector is het doel om zoveel mogelijk over te houden. De publieke sector moet zo effectief mogelijk besteden. In het publieke domein heb je te maken met de politiek, ambtenaren, burgers. Dat is een andere dynamiek. En als accountant: ga je voor het gat in de markt, of voor verbetering van de maatschappij?’Elbert Dijkgraaf: ‘Je geeft betekenis aan de samenleving. Tot 5 jaar geleden was de publieke sector bij grote kantoren niet sexy. Nu zien we wel interesse van mensen die bij een Big Fourkantoor in de publieke sector hebben gewerkt, en nu onze kant op willen komen.’
Moet de overheid meer bedrijfsmatig gerund worden?
Elbert Dijkgraaf: ‘De overheid is geen bedrijf. Je moet wel efficiënt werken, zodat er zo veel mogelijk geld naar het primaire proces kan. Soms adviseer ik instellingen om een niet sluitende begroting op te stellen. De ambitie is namelijk vaak groter dan de uitvoeringscapaciteit. Op voorhand een sluitende begroting incalculeren is niet realistisch, omdat de praktijk leert dat er vaak geld overblijft. Ik denk dat je in de basis een euro in de jaarrekening van een gemeente op dezelfde manier controleert als bij een bedrijf. Maar er zijn wel grote verschillen:
- ten eerste de berg aan lokale en (intern)nationale regels. Veel meer dan in het bedrijfsleven. Niet alleen verslaggevingsregels, maar ook subsidieregels, voorschriften voor Europese aanbestedingen, e.d; en
- ten tweede – en dat heeft minder te maken met controle – een andere manier van denken bij advisering van de klant. Niet zozeer advies over hoe geld over te houden, maar meer nadenken in termen van een bestedingshuishouding.’
Zijn de verschillen in het publieke domein, tussen overheden, gesubsidieerde instellingen, e.d, groot?
‘Ja. Een gemeente is iets anders dan een zorginstelling. Voor elke sector heb je specifieke kennis nodig. Heb je veel verstand van onderwijs, dan ben je niet automatisch goed thuis in woningcorporaties of in de zorg.’
Wat is de ambitie van Eshuis?
‘Grotere kantoren maken terugtrekkende beweging uit de markt van lokale overheden. Die zie ik ook niet terugkomen. Er zijn wel nieuwe toetreders. Dan heb je ervaren mensen nodig om de kar te trekken. Kantoren als Mazars en BDO blijven in deze markt en er komen nieuwe spelers. Tegen hogere prijzen dan in het verleden. De grootste uitdaging is niet de omzetkant, maar de bemensingskans. We hebben RA’s nodig, assistenten met ervaring. Ze hoeven niet allemaal per se een accountantsopleiding te hebben gevolgd. We zoeken ook IT-specialisten, IT auditors en adviesgerichte mensen.
Dit is een verkorte versie van het artikel ‘Het grote verschil: de overheid is geen bedrijf!’ uit de Accountancy Vanmorgen 3, 2017. Wilt u het gehele artikel lezen. Klik dan op abonnement AV!
Geef een reactie