De verplichte loondoorbetaling bij ziekte heeft slechts in beperkte mate bijgedragen aan de enorme groei van het aantal flexibele arbeidscontracten in Nederland. Ook de onzekere economische situatie woog niet het zwaarst bij de explosie van flexwerk. Slechts een kwart van de groei in het aantal tijdelijke contracten is daaraan toe te schrijven, blijkt uit een verkennende studie van het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP).
De onevenredige zware last van loondoorbetaling en reïntegratie van zieke werknemers voor kleinere bedrijven speelt wel een belangrijke rol in de politieke discussie, vooral met betrekking op het midden- en kleinbedrijf.
Voorzichtiger
Het aantal werknemers met een tijdelijk contract groeide de afgelopen jaren flink, van 16% in 2003 naar 27% in 2017. De vraag is waarom werkgevers vaker dit soort contracten gaven. Vaak gesuggereerde oorzaken zijn de ongunstige economie in de crisisjaren en de werkgeverslasten bij langdurende ziekte. De SCP-publicatie ‘Tijdelijk werk geven’ laat zien dat beide een bijdrage leverden, maar slechts een deel van de groei verklaren. Deze publicatie richt zich op mogelijke verklaringen voor de groei van tijdelijke contracten bij indiensttreding.
Optelsom
Werkgevers moeten een ziek personeelslid maximaal twee jaar doorbetalen. Recente instroom van een personeelslid in de arbeidsongeschiktheidsuitkering (WIA) lijkt alleen kleine tot middelgrote werkgevers zonder verzekering tegen de kosten van loondoorbetaling bij ziekte voorzichtiger te maken bij het bieden van een vast contract.
De groei van tijdelijk werk is de optelsom van twee veranderingen. Ten eerste krijgt nieuw personeel vaker dan rond de eeuwwisseling een tijdelijk contract bij indiensttreding. Ten tweede houden nieuwe medewerkers langer dan vroeger een tijdelijk dienstverband. In 2012-2014 hadden alleen werknemers die drie jaar of langer bij hun huidige werkgever werkten bijna net zo vaak een vaste positie als hun tegenhangers uit 2000-2002.
Financiële voordelen
Tijdelijke contracten bieden werkgevers in een aantal situaties financiële voordelen. Bijvoorbeeld als ze onzeker zijn over hun toekomstige behoefte aan personeel: niet-verlengen van tijdelijke contracten is goedkoper dan vast personeel ontslaan. Ook kunnen werkgevers de kosten van langdurende ziekte met tijdelijke contracten beperken. Werkgevers moeten een langdurig ziek personeelslid maximaal twee jaar doorbetalen. Door eerst een tijdelijk contract te bieden, kunnen ze de gezondheid van nieuwe krachten langer aankijken en hen er eventueel op selecteren.
Inkrimping
Bedrijven geven nieuw personeel vaker een tijdelijk contract bij indiensttreding als de regionale economische groei in hun bedrijfstak afneemt, zij bezig zijn met inkrimping van het personeelsbestand of het werkloosheidspercentage in hun regio stijgt. Deze drie factoren bij elkaar verklaren ongeveer een kwart van de totale groei in het percentage tijdelijke contracten bij indiensttreding.
Ervaring met langdurige ziekte
Bekend was dat werkgevers ervaring hadden met langdurende ziektegevallen waar instroom in de arbeidsongeschiktheidsuitkering (WIA) op volgde. Zulke ziektegevallen lijken alleen invloed te hebben op kleine tot middelgrote werkgevers (5-99 werknemers) zonder verzekering tegen de kosten van loondoorbetaling bij ziekte. Als deze werkgevers twee jaar ervoor instroom van een personeelslid in de WIA hadden gehad, dan gaven zij vervolgens 95% van hun net aangenomen krachten een tijdelijk dienstverband. Hadden zij die ervaring niet, dan kreeg een kleiner deel, 84%, van de nieuwe medewerkers een tijdelijk contract. Omdat maar zo’n 17% van alle werknemers in Nederland bij een kleine of middelgrote werkgever zonder verzekering werkt, heeft eigen ervaring van werkgevers met de verplichtingen bij langdurende ziekte het aantal tijdelijke contracten vermoedelijk beperkt vergroot.
Geef een antwoord