Controlerend accountant Patrick Seinstra van Deloitte was bij de controle van de cijfers van meubelconcern Steinhoff niet zozeer het slachtoffer van fraude en misleiding ‘waartegen geen controle was opgewassen’, zoals zijn advocaat aanvoert, maar had vooral zelf zijn controlewerk beter uit moeten voeren.
Dat betoogde de AFM maandag in Zwolle bij de Accountantskamer tijdens een langdurige zitting in de tuchtzaak die de toezichthouder heeft aangespannen tegen Seinstra. De accountant werkt inmiddels niet meer bij Deloitte en in de controlepraktijk, maar moet zich nu wel bij de tuchtrechter verantwoorden voor zijn controlewerk bij het door een boekhoudschandaal geteisterde Steinhoff. Volgens de AFM deed de accountant zijn werk niet, volgens Seinstra zelf bleef hij zich juist onder hoge druk kritisch opstellen.
Deloitte-accountant Seinstra gaf Steinhoff over het boekjaar 2015-2016 een goedkeurende verklaring mee. Maar in de loop van 2017 ontstond een boekhoudschandaal bij Steinhoff, waar uiteindelijk voor 6,5 miljard euro bleek te zijn gefraudeerd. Het management van het Zuid-Afrikaanse meubelconcern kwam daarom op 13 december 2017 tot de conclusie dat de jaarrekening van 2016 niet langer voldeed. Daarop trok Deloitte de toestemming om gebruik te maken van de controleverklaring van het kantoor in. De publicatie van de jaarrekening over 2016-2017 werd uitgesteld.
‘Deloitte had onvoldoende controle-informatie’
Deloitte claimt de fraude bij Steinhoff in 2017 te hebben ontdekt, maar de AFM heeft na onderzoek inmiddels geconcludeerd dat het accountantskantoor heeft zitten suffen. Seinstra heeft volgens de toezichthouder kortgezegd nagelaten om voldoende en geschikte controle-informatie te verzamelen bij het controleren van de cijfers over boekjaar 2015-2016. Daardoor hadden de accountant en zijn controleteam volgens de AFM te weinig informatie om degelijke conclusies te kunnen trekken en is er een positieve controleverklaring in het maatschappelijk verkeer gebracht waarop niet kon worden vertrouwd. “Seinstra is niet het slachtoffer van opzettelijke misleiding, maar beschikte over belangrijke informatie die hij bij de controle had moeten betrekken”, verweet de AFM de voormalig Deloitte-accountant dinsdag. Zo waren er al doorzoekingen geweest bij topman Markus Jooste en anderen binnen de bedrijfsleiding van Steinhoff op het moment dat Deloitte nog een positieve controleverklaring afgaf. Ook liep toen al een strafrechtelijk onderzoek bij de Duitse autoriteiten. Het controleteam van Deloitte zou de mogelijke gevolgen daarvan voor de cijfers van Steinhoff onvoldoende hebben geëvalueerd.
Duitse accountant
Bij de vraag hoe het kon dat de grootschalige fraude bij Steinhoff lang onopgemerkt bleef speelt ook het relatief onbekende en kleine Duitse accountantskantoor Commerzial Treuhand (CT) een grote rol. Een deel van de bij Steinhoff geconstateerde fraude heeft te maken met transacties waarbij Europese vennootschappen van de meubelgigant waren betrokken. CT controleerde die Europese activiteiten van Steinhoff en rapporteerde daarover aan groepsaccountant Deloitte Nederland. Daarbij is Deloitte achteraf bezien keihard voorgelogen, stelde een bij tijd en wijlen emotionele Seinstra dinsdag in Zwolle. “Hij heeft onder zeer moeilijke omstandigheden zijn rol in het maatschappelijk verkeer waargemaakt”, betoogde zijn advocaat. “De heer Seinstra heeft naar eer en geweten zijn werk gedaan, maar had de pech dat hij is gestuit op langjarig gepleegde fraude. Zijn Duitse beroepsgenoten hebben hem recht in het gezicht misleidt, tegen dergelijke fraude is geen controle opgewassen.”
Vertrouwen op informatie
Deloitte mocht kortom steunen op het werk van het Duitse accountantskantoor en had geen informatie die op de grootschalige fraude wees die later aan het licht kwam, voerden Seinstra en zijn accountant aan. Na de eerste publicatie over mogelijke financiële misstanden bij Steinhoff bleef hij doorvragen en liet zich niet met kluitje in het riet sturen. “Hij heeft zich staande gehouden in een zeer extreem krachtenveld en heeft gepoogd zich niet te laten leiden door tijdsdruk. Dat leidde er toe dat hij de fraude heeft ontdekt, fraude die voor hem jarenlang onopgemerkt is gebleven.”
De AFM denkt daar du duidelijk anders over en betoogde dat de geraffineerdheid van de fraude geen excuus mag zijn voor het gebrekkige controlewerk waar volgens de toezichthouder wel degelijk sprake van was. “Ook dan blijft gelden dat de werkzaamheden onvoldoende waren. Er was ook voorafgaand aan het afgeven van de controleverklaring al sprake van allerlei tegenstrijdige en verontrustende informatie.” De AFM sprak maandag over ‘hele ernstige bevindingen’, die wel degelijk tuchtrechtelijk verwijtbaar zijn. “Het is belangrijk dat de accountant juist bij dit soort omstandigheden goed zijn maatschappelijke rol vervult in het publieke belang. Die rol had Seinstra moeten pakken en dat heeft hij nagelaten.”
AFM klaagt controlerend accountant Steinhoff aan bij Accountantskamer
Lees hier alles over het boekhoudschandaal bij Steinhoff.
MH
Waarom is de AFM de aanklager en niet de NBA ? Of het OM ?
Immers de Minister heeft bij de invoering van de WTA gezegd dat deze wet is gemaakt om verdere fraudes na KPNQWEST en AHOLD.te voorkomen
Daarna deed iedereen een plas en fraudes bleven regelmatig de voorpaginas vullen.
IMTECH,VESTIA,STEINHOFF WIRECARD enz enz
Wat is de waarde van een accountantscontrole anno nu ? Hebben de accountants voldoende gereedschap in huis om grote bedrijven te controleren ?
Anntwoord : ja ,bijvoorbeeld de OK score van wijlen heer Okkerse. Maar dat gereedschap is door de accountantselite non grata verklaard.Mag niet gebruikt worden.stel je voor. Maar hij had de Ahold fraude met dit gereedschap wel tijdig ontdekt maar niemand wilde dat geloven.
Het wachten is op de volgende .