Minister Dekker (Rechtsbescherming) zien geen verontrustende ontwikkelingen bij het notariaat, zo antwoordt hij op Kamervragen die onder meer waren gesteld over de zaak-Pels Rijcken.
SP-lid Van Nispen had de vragen gesteld, niet alleen over de affaire-Pels Rijcken, maar ook over eerder verschenen artikel over het notariaat in vakblad WPNR. In dat artikel wordt kritisch ingegaan op de uitvoering van een openbaar ambt in een vrije markt en wordt de notariële beroepsorganisatie KNB opgeroepen uitgebreid onderzoek te doen naar de actuele staat van het notariaat voor een nieuwe koers in te slaan. ‘Vóór die tijd is elk beleid op drijfzand gebouwd.’
Lees ook: KNB ‘geschokt’ door fraudezaak Pels Rijcken
Geen garanties
Van Nispen wilde weten hoe het kon dat de fraude bij Pels Rijcken jarenlang aan de aandacht van het Bureau Financieel Toezicht heeft kunnen ontsnappen. ‘Het is nooit te garanderen dat alle ondertoezichtstaanden alles op orde hebben. Het BFT kan niet garanderen, zoals dat ook voor alle andere toezichthouders geldt, dat iedere misstand aan het licht komt. Om zo effectief en efficiënt mogelijk toezicht te houden zijn er mechanismen in het leven geroepen om de risico’s te beperken, zoals het periodiek indienen van financiële gegevens bij het BFT en het risicogericht toezicht aan de hand van signalen. Overigens neemt het BFT in zijn onderzoek mee in hoeverre hier lering uit getrokken kan worden en of er mechanismen/maatregelen zijn, die dit hadden kunnen voorkomen’, aldus Dekker.
Verhoogd risico
De minister laat weten dat het ‘ten dele’ klopt dat tientallen notariskantoren al jaren onder verscherpt toezicht staan, maar dat het publiek dat niet weet. ‘In het jaarverslag 2020 heeft het BFT aangegeven dat er eind 2020 bij 30 notariskantoren/notarissen een verhoogd risico wordt onderkend. Bij negen kantoren is dit op grond van kwaliteit/integriteit. Bij deze kantoren zijn begin 2021 drie notarissen definitief uit het ambt ontzet. Eind 2019 werd nog bij 37 notariskantoren een verhoogd risico onderkend.’ Maar alleen een ontzetting uit het ambt wordt zichtbaar voor de burger. ‘Het enkele feit dat er een verhoogd risico is betekent nog niet dat dit zich ook manifesteert.’
Geen ongezonde balans
Dekker vindt niet dat de Wet op het notarisambt uit 1999 (vrije tarieven) ervoor heeft gezorgd dat de balans bij notarissen is doorgeslagen naar ondernemen: ‘Er zijn geen signalen dat de notaris vooral een ondernemer is geworden: de ambtsbediening wordt nog steeds als een kerntaak beschouwd, ook door de jongere garde binnen de beroepsgroep. Ik herken dit beeld dus niet. Wel is de dienstverlening competitiever, moderner en klantgerichter geworden, maar dat effect in het stelsel werd ook bewust nagestreefd.’ Ook de betaalbaarheid is op orde, aldus de minister.
Zelfreinigend vermogen
Dekker is evenmin bezorgd over het grote aantal incidenten in het notariaat. ‘Het feit dat er ontzettingen uit het ambt zijn geeft aan dat het tuchtrecht voldoende zelfreinigend vermogen heeft, en dat de beroepsnorm dus actief hoog gehouden wordt. Het aantal incidenten is over het algemeen redelijk constant. Het blijft – zeker tegen de achtergrond van de groeiende omvang van de beroepsgroep – een beperkt aantal. Toen er nog geen sprake van marktwerking was waren er ook incidenten, signalen van niet integer handelen en ontzettingen uit het ambt.’
Geef een antwoord