Baker Tilly nam over 2020 het grootste aantal jaarrekeningcontroles bij gemeenten voor hun rekening, gevolgd door Deloitte en BDO. Het aandeel goedkeurende verklaringen op rechtmatigheid was in 2020 met 90,1 procent het hoogste sinds de decentralisatie van het sociaal domein. Op getrouwheid had 98,9 procent van de gemeenten een goedkeurende verklaring.
Dat blijkt uit een Kamerbrief over de verantwoording van gemeenten over het verslagjaar 2020 en maatregelen om de verantwoording te verbeteren, en een door minister Ollongren meegestuurd onderzoek van haar ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties.
Het overgrote deel van de gemeenten was op tijd met het aanleveren van stukken. Dit ondanks de uitdagingen waar gemeenten door de coronacrisis mee te maken kregen, zoals het in stand houden van de continuïteit van de zorg en het uitkeren van de Tijdelijke Overbruggingsregeling Zelfstandige Ondernemers (TOZO).
Accountantskantoren: Baker Tilly het grootst
De controle van gemeentelijke jaarstukken over 2020 is gedaan door 18 accountantskantoren en 2 gemeentelijke accountantsdiensten, wordt in het onderzoek van het ministerie geconcludeerd. Vorig jaar waren er nog 19 accountantskantoren. EY heeft zich teruggetrokken van deze markt. Verder zijn marktaandelen vergelijkbaar met vorig jaar. De trend dat grote kantoren terrein prijsgeven aan kleinere zet ook dit jaar weer iets door. Verschillen in het aandeel goedkeurende verklaringen per accountant laten zich verklaren door verschillen in kenmerken van de betreffende gemeenten, zoals regio en grootte.
Oorzaken van onrechtmatigheid
Bij geen enkele gemeente droegen fouten en onzekerheden rondom de verantwoording van coronamaatregelen bij aan een niet-goedkeurende verklaring van de accountant op getrouwheid of rechtmatigheid. Wel hadden 9 gemeenten rechtmatigheidsfouten vanwege het overschrijden van investeringskredieten of de begroting, zonder dat de raad hier toestemming voor had gegeven. Dit kan mogelijk te maken hebben met de noodzaak van snel handelen tijdens de coronacrisis.
Het sociaal domein is nog steeds een opgave die de nodige inspanningen van gemeenten en hun ketenpartners vergt. Al waren slechts drie gemeenten die fouten en onzekerheden hadden in het sociaal domein die bijdroegen aan een niet-goedkeurende verklaring. In 2019 verscheen de door het ministerie van BZK mogelijk gemaakte Vernieuwing in het sociaal domein: samen aan de slag met verantwoording, een gezamenlijke studie van Rijk, gemeenten en accountants. Op basis heeft de minister samen met het ministerie van VWS een onderzoek uitgezet naar hoe verantwoording bij zorgaanbieders beter kan aansluiten bij de verantwoording van gemeenten in het sociaal domein: horizontaal toezicht. Het onderzoek wordt begeleid door de beide ministeries, samen met accountants en gemeenten.
Net als vorig jaar vormde het niet naleven van (Europese) aanbestedingsregels de meest voorkomende reden dat gemeenten geen goedkeurende verklaring op getrouwheid kregen. Wel daalde het aandeel gemeenten waar het niet naleven van aanbestedingsregels de belangrijkste reden was voor een niet-goedkeurende verklaring. Over verslagjaar 2019 was dit 11 procent, over verslagjaar 2020 8,8 procent.
Ook daalde het aantal gemeenten dat drie jaar op rij een niet-goedkeurende verklaring op rechtmatigheid had. In 2019 waren dit er 13, in 2020 9, een daling van 30 procent. Van de 13 gemeenten die in 2019 driemaal op rij een niet-goedkeurende verklaring op rechtmatigheid hadden, kregen 7 in 2020 een goedkeurende verklaring van de accountant. Er zijn 3 gemeenten bijgekomen die in 2020 voor het derde achtereenvolgende jaar een niet-goedkeurende verklaring kregen.
Geef een antwoord