Een voormalige equity partner van Deloitte heeft sinds 2015 intern meldingen gemaakt over integriteitsschendingen door het accountantskantoor ten opzichte van een OOB-klant, een grote bank. Ook zou er bij Deloitte te weinig sprake geweest van scheiding tussen de accountancy- en de adviestak met betrekking tot een klant, waardoor het accountantskantoor zich buitensporig kon verrijken. Dat bracht de voormalige partner dinsdag naar voren tijdens een zitting bij de rechtbank Rotterdam, waar hij zowel Deloitte als drie (voormalige) advocaten aanklaagde.
Door Misha Hofland
De advocaten werden door het accountantskantoor ingeschakeld om namens het Nederlands Arbitrage Instituut (NAI) bindend advies te geven over de meldingen en het geschil dat daarna ontstond tussen Deloitte en de accountant. Volgens de equity partner en zijn advocaat Martine Lem had dat echter nooit op die manier mogen gebeuren, aangezien hij na zijn meldingen van misstanden bij Deloitte klokkenluidersbescherming had moeten krijgen. Het geschil leidde uiteindelijk tot de beëindiging van de aansluitingsovereenkomst met de accountant. Bij de rechtbank Rotterdam vroeg hij dinsdag om vernietiging van de beslissing dat de bindend adviseurs bevoegd waren. Bindend advies is een vorm van arbitrage waar beide partijen zich aan moeten conformeren. De zitting wierp een interessant licht op de vermeende misstanden die de gewezen Deloitte-partner intern meldde. Deloitte zelf stelt dat de meldingen ongegrond zijn en de partner wel degelijk aan de bindend adviesprocedure is gehouden.
Het conflict tussen de voormalige equity partner en Deloitte kwam afgelopen voorjaar aan het licht door een uitspraak in een andere zaak tussen de beide partijen. Via een kort geding probeerde de accountant toen met een beroep op de AVG tevergeefs om aan stukken te komen die als bewijs zouden kunnen dienen van ‘meldingen van misstanden en daarop volgende repercussies’. Die stukken had de RA naar eigen zeggen nodig in een arbitrageprocedure, die inmiddels is afgerond met een voor beide partijen bindend advies.
Meldingen
Zijn advocaat Lem schetste dinsdag in de rechtszaal dat haar cliënt intern al in 2015 voor het eerst melding maakte van een misstand. Deloitte zou een grote bank met extra kosten en onnodige vertragingen hebben opgezadeld, door bewust af te wijken van een voorgeschreven (verplichte) adviesaanpak over klantintegriteit. Een tweede melding in 2016 ging over het negeren van de scheidslijn tussen de consultancytak en de accountantswerkzaamheden door Deloitte. Daardoor zouden de consultants bij een audit van rentederivatendossiers invloed hebben kunnen uitoefenen op de teamsamenstelling en de prijsstelling richting de OOB-klant, die ‘exorbitant’ zou zijn geweest. Op die manier werd volgens de voormalige Deloitte-partner ‘een buitensporige winstmarge’ gerealiseerd. Ook aan hemzelf zou door Deloitte zijn opgelegd om een vergelijkbare prijsstelling bij zijn klanten toe te passen, waaronder ING. De RA weigerde dat naar eigen zeggen en kaartte de kwestie opnieuw aan als misstand en klachtwaardig gedrag.
Beëindiging partnerovereenkomst
Met de meldingen werd bij Deloitte aanvankelijk niets gedaan, schetste de advocaat van de RA dinsdag in de rechtszaal. De Chief Quality Officer zag er tweemaal niets in. De Raad van Commissarissen liet wel onderzoek doen door advocatenkantoor Van Doorne, maar op basis van dat rapport werd alsnog geconcludeerd dat de meldingen van de equity parter ongegrond waren. Volgens de equity partner is dat onderzoek echter in het geheel niet onafhankelijk opgezet en was er sprake van belangenverstrengeling tussen Van Doorne en een persoon in een van de meldingen.
De gevolgen voor de accountant waren vervolgens groot, schetste zijn advocate dinsdag. De Forensic & Dispute Services partner bij Deloitte zou de financiële administratie van Deloitte hebben gemanipuleerd, waardoor de equity partner met een onterechte verliesboeking van ruim € 80.000,- kampte en een klant werd benadeeld. Over die handelwijze diende de RA ook een tuchtklacht in bij de Accountantskamer. Die werd eerder dit jaar ingetrokken vanwege een mediationtraject, maar wordt naar verwachting eind van dit jaar alsnog behandeld. Daarnaast volgde er kort na de tweede melding een gesprek, waarin de partner te verstaan werd gegeven dat Deloitte een andere rol voor hem in het verschiet had. De partner liet daarop naar eigen zeggen weten dat er iets met zijn meldingen moest worden gedaan en dat hij de andere rol niet kon accepteren.
Bindend advies
De partijen konden het daarover echter niet eens worden, waarna het NAI erbij werd gehaald om bindend advies te verstrekken. In de aansluitingsovereenkomst van partners bij Deloitte is opgenomen dat geschillen op die manier beslecht worden. Deloitte voert bij de rechtbank Rotterdam aan dat er geen enkele aanleiding is om daarvan af te wijken. De beëindiging van de partnerbijeenkomst vloeide volgens het accountantskantoor bovendien voort uit een geschil over een ‘rebalancing’, een interne herschikking die meer partners trof. “Een kritische houding was zeker niet de aanleiding voor de opzegging”, zei advocaat Homme ten Have van NautaDutilh dinsdag tegen de rechter. “Het is van het begin af aan de insteek van Deloitte geweest om dit op te lossen. Die wens is er nog steeds, maar het is wel gebleken dat dat heel lastig is. Wij denken dat mediation de enige mogelijkheid is om misschien nog tot een oplossing te komen, ook al is dat al twee keer mislukt.” Ook rechter Van Schouwenburg vroeg zich dinsdag herhaaldelijk af waarom de RA zo op de meldingen blijft hameren. “Waarom is dit iets dat in een afrekengeschil opgelost moet zijn voor er tot een eindoplossing kan worden gekomen met betrekking tot de afwikkeling van het partnerschap? Bent u niet te betrokken op iets dat de verantwoordelijkheid van iemand anders is?”
Klokkenluidersrichtlijn van toepassing?
De voormalige Deloitte-partner en zijn advocaat willen de komende tijd ook verder praten, maar vragen daarnaast van de rechter onder meer een oordeel over de vraag of de accountant klokkenluidersbescherming had moeten genieten en het bindend advies dus niet gegeven had mogen worden. Daarnaast stelt hij dat ook accountantswetgeving is genegeerd, omdat daarin het omgaan met misstanden en melders al langer zijn geregeld. “Dat bindend advies is een molensteen om mijn nek en Deloitte gebruikt de juridische procedures ook om me flink op kosten te jagen”, schetste de RA. “Wat dat betreft is het gewoon een ongelijke strijd.” Complicerende factor is daarbij dat de accountant en zijn advocaat niet mee wilden werken aan de bindend adviesprocedure. Volgens hemzelf omdat hij een klokkenluidersstatus genoot, volgens Deloitte omdat de mogelijke uitkomst van de procedure hem niet zouden bevallen. “Maar dat u voor het einde van de wedstrijd van het veld bent gelopen maakt het voor mij wel lastig om te oordelen dat de spelregels niet zijn gevolgd”, gebruikte de rechter een sportmetafoor. De rechtbank moet zich nu onder meer buigen over de vraag of een Europese klokkenluidersrichtlijn van toepassing is op de kwestie. Nederland was namelijk te laat met invoering van de richtlijn in nationale wetgeving, waardoor de meldingen mogelijk geen klokkenluidersstatus kunnen krijgen.
De rechtbank doet naar verwachting op 23 november uitspraak.
Juridisch gevecht tussen Deloitte en equity partner die misstanden meldde
Juridisch gevecht voormalig Deloitte-partner zet zich voort bij tuchtrechter
Aan de kant gezette Deloitte-partner trekt tuchtklacht tegen onderzoeker Sywert-deal in
Geef een reactie