Nederlandse automobilisten merken het direct wanneer ze België in rijden. De auto trilt en schokt, en maakt ineens veel meer geluid dan in Nederland. Dat is niet alleen een gevoelskwestie en heeft niets te maken met de spreekwoordelijke Nederlandse arrogantie en dedain voor Belgen: het World Economic Forum toont aan dat de wegen bij onze zuiderburen tot de slechtste van west-Europa behoren.
Nederland aan kop
Met een score van 4,4 staat België op plek 21 (van de 40), op dezelfde hoogte als Ierland, Italië en maar net iets hoger dan Polen. Nederland bezet de koppositie (score 6,4 op een schaal van 7), gevolgd door Zwitserland en Oostenrijk. (Duitsland, met zijn veel geroemde en bezongen Autobahn staat ‘slechts’ elfde). De top-3 van Europa kan zich daarbij meten met de wereldtop. Alleen Singapore (score 6,5) heeft net iets betere wegen dan Nederland.
Goedkoopste
Volgens de Belgische registeraccountant Charles Markowicz hangt de slechte wegkwaliteit in zijn land samen met de manier waarop de overheid het wegonderhoud aanbesteedt. In de krant La Libre Belgique stelt hij dat de overheid stelselmatig voor de goedkoopste offertes kiest (terwijl België de hoogste belastingen van Europa heeft). Het wegdek weerspiegelt, aldus Markowicz, het kortetermijnbeleid van de Belgische overheid. ‘De politici die we kiezen, beperken hun financiële verplichtingen vaak tot hun ambtstermijn. Met een beperkt budget en kort tijdsbestek is de laagste prijs vaak het belangrijkste selectiecriterium.’
Vicieuze cirkel
De private bedrijven die openbare werken uitvoeren willen uiteraard winst maken. Als een bedrijf een contract wil binnenhalen moet het bezuinigen op de kwaliteit van zijn diensten. Volgens Markowicz is er sprake van een vicieuze cirkel: als een onderhoudsbedrijf verlies draait zal het zijn volgende offerte nog scherper maken ten einde meer opdrachten te genereren om het verlies te compenseren.
Best value
De accountant verwijst naar de Verenigde Staten en Nederland, waar het roer jaren geleden is omgegaan. Hun aanbestedingsprocedures zijn minder gedetailleerd geworden en er wordt meer op kwaliteit geselecteerd. Pas na de selectie worden gedetailleerde afspraken gemaakt over onder meer de prijs. Een van de gevolgen is dat er in Nederland veel meer vertrouwen bestaat tussen overheid en onderhoudsbedrijven, aldus Markowicz. In een land waarbij het bestuur versnipperd is (federaal, regionaal, gemeentelijk) kunnen ze daar voorlopig alleen nog van dromen. Met als gevolg dat Belgische schokbrekers aanzienlijk minder lang meegaan dan Nederlandse.
Ben ik niet mee eensWij hebben 25 jaar in Frankrijk gewoond maar ik moet zeggen de B wegen zijn beter als de A wegen in Nederland Waarvan akte.
De wegen zijn in België zijn al meer dan 60 jaren slecht. Er wordt niet of nauwelijks geïnvesteerd.