Snoep benadrukte dat de ACM waakt over goed functionerende markten, en dat de unieke kenmerken van private equity scherpere controle vereisen. “De ACM heeft een heldere missie: markten goed laten werken voor alle mensen en bedrijven, nu en in de toekomst”, aldus Snoep. Private equity kan volgens hem leiden tot “capitalism on steroids”. De focus op winstmaximalisatie biedt kansen maar brengt volgens de toezichthouder ook risico’s met zich mee, zoals het ontstaan van marktmacht en prijsstijgingen in bepaalde sectoren. “Waar private equity een rol speelt, kijken wij daarom nog scherper naar de goede werking van deze markten.”
Drie kernzorgen over private equity
Snoep wees op drie specifieke zorgen:
- Marktmacht door seriële overnames onder meldingsdrempels
In sectoren zoals dierenartsenpraktijken, kinderdagverblijven en mkb-accountantskantoren worden opeenvolgende kleine overnames door private equity vaak niet gemeld. Dit maakt het moeilijk voor de ACM om in te grijpen. “In Finland heeft de grootste dierenartsenketen, in handen van private equity, een marktaandeel van 40-50%. Prijzen zijn daar met meer dan 30% gestegen,” zei Snoep. Hij pleit voor een wetswijziging, zoals een call-in bevoegdheid, waarmee de ACM kleine overnames kan onderzoeken. - Marktmacht door minderheidsbelangen en coördinatie
Private equity kan via minderheidsdeelnemingen of gedeelde bestuursposities invloed uitoefenen op concurrenten, wat kan leiden tot een kartelachtige situatie. “Dit risico heeft de aandacht van de ACM”, benadrukte Snoep. “Het kartelverbod is namelijk onverkort van toepassing op concurrentiebeperkingen die het doel of gevolg zijn van minderheidsdeelnemingen of gedeelde bestuurs- en commissarispositie bij concurrenten. Private equity-ondernemingen en de feitelijk leidinggevende kunnen voor deze concurrentiebeperkingen worden beboet en zijn daarnaast civielrechtelijk aansprakelijk voor de schade.” - Vercommercialisering van kwetsbare sectoren
Private equity investeert vaak in markten waar schaalvoordelen zijn te behalen, zoals mkb-accountantskantoren, dierenartsen en kinderdagverblijven. Dat kan voordelen hebben, maar ook leiden tot hogere prijzen en minder flexibiliteit. Snoep: “De goede kant van deze investeringen is dat bij voldoende concurrentie die schaalvoordelen worden doorgegeven aan de afnemers in de vorm van lagere prijzen of hogere kwaliteit van dienstverlening. Maar dan moet er wel voldoende concurrentie zijn. Een minder goede kant van deze investeringen is dat in voorheen minder op winst georiënteerde sectoren plotseling veel hogere prijzen kunnen worden gerekend omdat de consument die toch wel bereid is te betalen. Denk daarbij aan de dierenartsen in Finland. Zo’n scenario zou ook hier denkbaar kunnen zijn.”
Oproep tot balans
Snoep concludeert dat niet alle negatieve marktuitkomsten opgelost kunnen worden, maar dat duidelijke publieke belangen regulering rechtvaardigen. “Onze loep is niet anders bij private equity dan bij andere ondernemingen. Private equity kan voordelen bieden, zoals schaalvoordelen en professionele slagkracht, maar we moeten ook niet blind zijn voor de negatieve effecten. Daarom moet de ACM in staat worden gesteld om ook kleine overnames te toetsen, is scherp toezicht nodig op kruisverbanden tussen deelnemingen en moet in sectoren waar publieke belangen zijn gemoeid een afweging worden gemaakt tussen de maatschappelijke kosten en baten van strengere regulering. Alleen zo kunnen we ervoor zorgen dat markten blijven werken voor álle mensen en bedrijven.”
De volledige speech van de toezichthouder over private equity is hier te vinden.
Geef een reactie