
Volgens onderzoek van PwC speelt automatisering een grote rol in het terugdringen van het personeelstekort. ‘In belangrijke sectoren kan het aantal vacatures potentieel met bijna 30 procent worden verminderd door de inzet van automatisering, inclusief service robots.’
PwC onderzocht of de inzet van automatisering en dan vooral van servicerobots de krapte op de arbeidsmarkt kan verlichten. Servicerobots worden gedefinieerd als robots of apparatuur die taken uitvoeren buiten de industriële omgeving, in interactie met mensen in hun dagelijkse leven of werk.
Helft transportbanen kan gerobotiseerd
In absolute zin ziet PwC de meeste mogelijkheden in de groothandel en retail en in de zorgsector. Daar zijn tot 2030 respectievelijk ruim 180.000 en ruim 100.000 vacatures met een hoog automatiseringspotentieel. In de retail en groothandel is daarmee grofweg een derde van de vacatures met automatisering op te vullen. In de zorg gaat het om zo’n 20 procent.
In de transport- en opslagsector en in de productie denkt PwC dat zelfs grofweg de helft van de banen door een robot ingevuld kan worden. ‘Het potentiële arbeidsbesparende effect van automatisering verschilt per bedrijfstak. Terwijl in transport en opslag meer automatisering het aantal vacatures met meer dan 50 procent kan verminderen, gaat het in het onderwijs om minder dan één op de tien banen. Daar laat namelijk de aard van het werk slechts beperkte automatisering toe.’
Positiever beeld over robots
Arbeidsmarktspecialist Bastiaan Starink van PwC zegt dat er naast de inzet van robots ook naar andere oplossingen moet worden gekeken. ‘We moeten ook blijven kijken hoe we mensen die nu niet of weinig werken, kunnen overhalen meer werkuren te maken. We moeten als samenleving in alle richtingen kijken voor creatieve oplossingen. En technologie is er zeker één van.’ Volgens Starink worden robots minder als een bedreiging gezien dan voorheen. ‘De arbeidsmarkten in Europa zijn nu zo krap, dat er nu veel positiever naar wordt gekeken. Robots kunnen werk verlichten, verrijken en leuker maken.’
Nederland loopt achter
In Nederland is de inzet van servicerobots nog minder ingeburgerd dan in de rest van Europa. ‘Een verklaring daarvoor is niet gemakkelijk te vinden, juist omdat uit ander onderzoek blijkt dat in Nederland de acceptatiegraad van technologie relatief groot is en arbeid relatief duur.’ PwC pleit voor meer investeringen. ‘Bovendien moet gewerkt worden aan het verbeteren van de interoperabiliteit van robots: robots van verschillende merken en makers moeten in staat zijn met elkaar te communiceren om ze op veel grotere schaal te kunnen inzetten. Ook is er een regelgevend kader nodig, onder meer voor aansprakelijkheden, bijvoorbeeld als een robot zelfstandig taken uitvoert en daarbij fouten maakt.’
Starink spoort bedrijfstakken aan om het gebruik van robots te stimuleren door campagnes, voorlichting en het delen van best practices. ‘Ik zie hier een taak voor brancheorganisaties bijvoorbeeld. En ik zou tegen iedereen zeggen: ga experimenteren, zet een pilot op. Ervaar wat die robots kunnen en doen. Je hoeft geen technologiebedrijf te zijn om hiermee aan de gang te gaan.’
Geef een reactie