Een medewerker bediening stoot tijdens werktijd haar hoofd tegen een metalen handvat van de koelkast. De werkgever heeft de zorgplicht geschonden en is aansprakelijk voor de geleden schade, oordeelt het hof Den Haag. Hij had maatregelen moeten nemen om een gevaarlijke situatie in de werkruimte te voorkomen.
De zaak in het kort
De werkneemster houdt haar werkgever, een golfvereniging, aansprakelijk voor een ongeval dat haar zou zijn overkomen op het werk doordat zij, toen zij opstond na het in gehurkte positie vullen van een koelkast, met haar hoofd tegen het handvat van de koelkast botste.
Het hof oordeelt dat werkneemster schade heeft geleden in de uitoefening van de werkzaamheden en dat er sprake was van een gevaarlijke situatie. De ruimte waar werkneemster moest werken was beperkt, de koelkastdeur kon niet uit zichzelf open blijven staan en moest worden tegengehouden bij het vullen van de koelkast, en de koelkastdeur had op de rand een metalen handvat.
De werkgever had maatregelen moeten nemen om deze situatie te voorkomen. Nu de werkgever dat onvoldoende heeft gedaan, heeft hij de zorgplicht geschonden en is hij aansprakelijk voor de schade die werkneemster heeft geleden.
Gevaarlijke situatie
Gelet op de omstandigheden waaronder de werkneemster de koelkasten moest bijvullen, is het hof van oordeel dat sprake was van een gevaarlijke situatie. De werkgever had terdege rekening moeten houden met de mogelijkheid dat een ongeval zich zou voordoen en een werknemer zich mogelijk zou bezeren aan het metalen handvat.
Steeds dichtvallende koelkastdeur
De werkneemster bevond zich namelijk in een krappe bijkeuken waarbij de deur van de linker koelkast aan de rand/het uiteinde voorzien was van een uitstekend metalen handvat. Bij het vullen van die koelkast met dranken werd zij gehinderd door een telkens dichtvallende koelkastdeur die door middel van een krat moest worden tegengehouden en die daardoor naar alle waarschijnlijkheid niet geheel was weggedraaid (naar de zijkant), maar min of meer schuin in de ruimte van de bijkeuken hing.
Telkens hurken en weer opstaan
De werkneemster moest vanuit een lage (gehurkte) positie een repeterende reikende en/of draaiende beweging maken met haar hoofd en torso in de buurt van c.q. vlak onder het uitstekende metalen handvat dat zich op een hogere plaats dan haar eigen positie bevond, waarbij zij telkens moest hurken en weer opstaan bij het bijvullen van de koelkast.
Mogelijke onoplettendheid
Dat er mogelijk sprake is geweest van enige onoplettendheid bij het omhoog komen van de werkneemster vanuit haar geknielde/ gehurkte positie en dat zij bekend was met de situatie ter plaatse, maakt het voorgaande niet anders.
De werkgever moet als werkgever rekening moet houden met het ervaringsfeit van mogelijke onoplettendheid van een werknemer bij de uitoefening van zijn werkzaamheden.
Hoog veiligheidsniveau
Daarbij komt dat art. 7:658 BW vergt dat een hoog veiligheidsniveau van de betrokken werkruimte verwacht mag worden. Dit klemt hier temeer omdat de (repeterende) bijvulwerkzaamheden tot de dagelijkse werkzaamheden van de werkneemster behoorden.
Geen huis-, tuin- en keukenactiviteit
Onder deze specifieke omstandigheden kan dan ook niet gezegd worden dat het bevoorraden van de koelkast een alledaagse dan wel een huis-, tuin- en keukenactiviteit is, dan wel dat sprake is van een ongelukkige samenloop van omstandigheden waarvoor in beginsel geen zorgplicht geldt, althans waarvoor een werkgever geen maatregelen behoeft te treffen, dan wel instructies hoeft te geven of moet waarschuwen.
Werkgever had maatregelen moeten treffen
Het hof is dan ook van oordeel dat de werkgever maatregelen had moeten en kunnen treffen om het ongeval redelijkerwijs te voorkomen, ook indien niet eerder een soortgelijk ongeval had plaatsgevonden. de werkgever had ervoor kunnen zorgen dat de koelkastdeur niet (uit zichzelf) dichtviel, dan wel dat de deur van de koelkast zo ver weggedraaid kon worden, en zo nodig aldaar vastgezet kon worden, dat het uitstekende metalen handvat niet in de buurt van het hoofd/ de torso van de werkneemster zou kunnen komen bij het door haar (gehurkt) verrichten van de bijvulwerkzaamheden.
Meer ruimte creëren in bijkeuken
Mogelijk had de werkgever daartoe meer ruimte kunnen creëren in de bijkeuken. De werkgever heeft de stelling dat de bijkeuken ten tijde van het ongeval opgeruimd en netjes was en “voldoende mogelijkheid” bood om vrij te bewegen, in elk geval niet voldoende onderbouwd (wat als werkgever op zijn weg had gelegen).
Koelkast op hoogte plaatsen
Ook had de werkgever een koelkast op hoogte kunnen plaatsten zodat niet vanuit een knielende/hurkende positie gewerkt hoefde te worden en er geen risico was op stoten van het hoofd tegen een uitstekend handvat bij het omhoog komen.
Koelkast zonder – uitstekende – metalen handgreep
Tenslotte is ook denkbaar dat de werkgever de werkneemster zou hebben laten gebruikmaken van een koelkast zonder – uitstekende – metalen handgreep dan wel met een handgreep die zich zodanig ver verwijderd van de (uiterste) rand van de koelkastdeur bevond, dat de kans op stoten van het hoofd daartegen, bij het vullen van de koelkast, aanzienlijk verkleind zou worden.
Eenvoudig te nemen maatregelen
Dit alles acht het hof maatregelen die betrekkelijk eenvoudig zonder al te veel kosten genomen hadden kunnen worden en die ook van de werkgever gevergd hadden mogen worden omdat – niet dan wel onvoldoende gemotiveerd betwist is dat – het hard stoten van het hoofd tegen een metalen voorwerp tot hoofd- of hersenletsel en mogelijk ernstige en/of langdurige klachten en/of beperkingen kan leiden.
Zorgplicht geschonden
Het hof is aldus van oordeel dat de werkgever al vanwege het niet treffen van adequate maatregelen de zorgplicht heeft geschonden. De vraag of de metalen handgreep nog in het bijzonder scherp of beschadigd was dan wel of een kunststof sieromhulsel de schade van de werkneemster al dan niet had kunnen voorkomen of beperken, hetgeen de werkgever c.s. betwist, kan hier dan ook in het midden blijven.
Geen maatregelen om ongeval te voorkomen
De werkgever heeft nog aangevoerd dat de bijkeuken opgeruimd en netjes was, dat er genoeg ruimte was, dat de werkzaamheden van de werkneemster niet werden niet belemmerd, dat de koelkast veilig in gebruik, goed onderhouden en goedgekeurd was en het handvat niet onveilig was en naar behoren functioneerde. Dit zijn echter geen maatregelen die er doeltreffend op gericht zijn het specifieke ongeval dat de werkneemster is overkomen, te voorkomen.
Onvoldoende passende maatregelen getroffen
Nu het hof tot het oordeel komt dat de werkgever onvoldoende passende maatregelen heeft getroffen om het ongeval dat de werkneemster is overkomen, te voorkomen, kan in het midden blijven of de werkgever ook tekort is geschoten voor wat betreft het geven van nadere veiligheidsinstructies.
Schadevergoeding voor werkneemster
De grieven 1 en 2 slagen. Het hof zal voor recht verklaren dat de werkgever jegens de werkneemster aansprakelijk is voor de gevolgen van het haar op 9 oktober 2016 overkomen ongeval en zal voor recht verklaren dat de aansprakelijkheidsverzekeraar van de werkgever gehouden is (overeenkomstig de toepasselijke polisvoorwaarden) tot uitkering over te gaan wat betreft de door het ongeval op 9 oktober 2016 geleden en nog te lijden schade van de werkneemster.
Uitspraak Hof Den Haag, 25 april 2023, ECLI:NL:GHDHA:2023:831
Geef een reactie