Mens zoekt kantoor, kantoor zoekt mens
Sommigen weten als kind al wat ze willen worden. In welke auto ze later willen rijden, hoeveel geld ze dan verdienen en welke wilde plannen daarbij horen. Begin je eenmaal met je studie, dan winnen die contouren geleidelijk aan realisme. En op een dag ben je ineens accountant, AA of RA, diploma op zak. Misschien omdat je graag analytisch bezig bent en het erg leuk vindt om met cijfers te werken. Omdat je graag ondernemers bijstaat. Of het vooruitzicht van ‘serieus geld’ op je bankrekening, dat onweerstaanbaar lonkt. Bij welk kantoor je werkt of gaat werken, heeft – naast ‘toeval’ of een ‘kruiwagen’ – veel te maken met de driehoek cultuur, ambitie en beloning. De vraag is dan: hoe goed past jouw profiel in de driehoek van je huidige (of het hierna volgende) kantoor?
De zoektocht naar een kantoor dat bij je past, is verre van simpel. Er zijn dan ook veel factoren die meespelen. De elementaire vraag daarbij is: wat legt voor jou persoonlijk het meeste gewicht in de schaal en kun je een kantoor vinden dat jou daarin het meest tegemoetkomt? Voor kantoren is de uitdaging: hoe vind ik een nieuwe medewerker die over de vereiste kwaliteiten beschikt, die zich thuis voelt binnen onze cultuur, die achter onze collectieve ambitie staat – die ook uitdraagt – en (bij grote voorkeur) ook nog eens marktconform beloond wil worden? Bovendien moet het iemand zijn die het gemiddelde niveau omhoog trekt of minimaal op hetzelfde niveau houdt.
Drie persoonlijke ambitiestromen
Als je voor het eerst gaat werken bij een kantoor, of wanneer je overweegt om aan de slag te gaan bij een ander kantoor, ben je soms geneigd om overhaaste beslissingen te nemen. ‘Ja, maar ik krijg daar gelijk zo’n vette leasebak en de andere arbeidsvoorwaarden zijn ook helemaal niet verkeerd’, ‘Het salaris is….boven verwachting bij dat kantoor’, ‘Ik krijg op dat kantoor al gelijk een forse klantenportefeuille’, enz. Trap in dat geval maar even op de rem en kijk eerst eens goed wat nou eigenlijk jouw persoonlijke ambities, wensen en kwaliteiten zijn.
In de visual zie je aan de rechterkant een groot blok dat hier betrekking op heeft. In dit blok hebben we grofweg drie verschillende ‘ambitiestromen’ gedefinieerd. Voor wie de nuance zoekt, is dit uiteraard nog veel verder uiteen te rafelen, maar dat gaan we hier niet doen. Grofweg bestaat je ambitie uit:
- willen scoren in je vak;
- mensgerichtheid en klantgerichtheid;
- economische wensen en privéwensen.
Scoren in je vak
Ambitiestroom 1 – willen scoren in je vak: dit levert de volgende associaties op: je bent blijkbaar competitief ingesteld en gaat graag de strijd aan. Ongeacht of die strijd bestaat uit het halen van gestelde targets of uit het verbaal aftroeven van collega’s. Als je wilt scoren in je vak, betekent dit dat je erin wilt excelleren. Je zorgt er daarom voor dat je er serieus werk van maakt om een autoriteit op je vakgebied te worden. Door onderzoek, door scherp op de actualiteit te zitten, door artikelen te publiceren. Maar ook door structureel actieve inbreng te hebben tijdens het vaktechnisch overleg – waar je uiteraard altijd stipt op tijd aanwezig bent. Je wilt tenslotte geen belangrijke discussie of punten missen. En je kijkt niet alleen naar de inhoud van je werk, maar ook naar het kwaliteitsraamwerk waarbinnen het werk gedaan wordt. Kan dat efficiënter, logischer, met minder kosten, etc? Om je autoriteit te behouden en uit te bouwen, doe je er bovendien nog graag een schepje PE-punten bovenop. Op die manier maak je jezelf steeds waardevoller voor het kantoor waar je werkt én interessanter voor toekomstige andere werkgevers.
Mensgericht en klantgericht
Maar wellicht hoort de ambitiestroom ‘mensgericht en klantgericht’ wel veel meer bij je. In dat geval krijg je heel veel energie van het zoeken van verbinding. Zowel met je collega’s als met je klanten. Samenwerken, co-creatie, de boer op. Netwerkbijeenkomsten bezoeken, onder de aandacht komen bij lokale ondernemers, maar ook online lead generation. Als die ambitiestroom het meest bij je lijkt te passen, dan houd je er waarschijnlijk ook van om collega’s of klanten te enthousiasmeren. Dat geeft niet alleen een positieve boost aan de sfeer op kantoor en de cultuur, maar dit zorgt er ook voor dat je klanten je ambassadeurs worden. Als je vooral mens- en klantgericht bent, is het samenwerken en investeren in zakelijke relaties je voornaamste doel.
Economische wensen en privéwensen
Misschien ben je niet zo’n klantenknuffelaar of echte teamplayer. Misschien is je ego niet zo groot dat je met alle geweld een autoriteit op je gebied wilt zijn of overal de beste in wilt zijn. Wellicht liggen jouw drijfveren heel anders. Zo kun je voor jezelf heel sterk de keuze hebben gemaakt dat je – wat er ook gebeurt – een gezonde work-life balance wilt hebben. Gewoon om vijf uur ’s middags naar huis en ’s avonds gezellig een balletje slaan nadat je je kinderen naar bed hebt gebracht. Structureel nee zeggen tegen overwerk, tenzij de urgentie zeer hoog is. En zelfs dan in beperkte mate tijdens inconveniënte uren. Voor jou is het vooral belangrijk dat je arbeidsvoorwaarden kloppen en dat er elke maand een (zeer) behoorlijk loon binnenkomt. Sommigen classificeren je misschien als ‘zekerheidszoeker’.
Kantoorkeuze
Bij de meeste mensen lopen deze drie ambities als een soort vlecht door elkaar heen, waarbij de ene haarstreng wat dikker is dan de ander. Dat is ook niet erg. Waar het om gaat, is dat je voor jezelf nagaat welke ambitiestroom het beste bij jou past. Als je dat voor jezelf helder hebt, kan dat tot andere keuzes leiden. Ook qua type kantoor. Nu even heel zwart-wit, en zonder de vereiste nuanceringen: als jij vooral scoringsdrang in je bloed hebt en graag wilt excelleren op je vakgebied, ben je misschien wel het beste op je plaats bij een groot tot middelgroot kantoor, waar je ook met complexe klanten te maken krijgt. Daarbij wordt een stevig appél op je vakkennis gedaan. Maar je zou jezelf ook zodanig gespecialiseerd kunnen hebben, dat jouw voorkeurskantoor bij uitstek een (klein) gespecialiseerd kantoor is, bijvoorbeeld in de zorg of in agro.
Ben je vooral mens- en klantgedreven, dan voel je je wellicht wat meer op je plek bij een lokaal MKB-kantoor of een regionaal kantoor. Zit je vooral in de ambitiestroom ‘economische wensen/privéwensen’, dan gedij je misschien wel prima bij een regionaal tot middelgroot kantoor. Je hebt dan misschien ook niet zo’n zin in ‘pamper- of knuffelklanten’, omdat dat niet aansluit bij de manier waarop jij in je vak wilt staan.
Bovenstaande uitspraken kunnen allemaal volstrekt onderuit geschoffeld worden, omdat iedere accountant een unieke mix van competenties, belangstelling en ambities heeft. Als ‘scoren minded’ accountant kun je het immers ook waanzinnig naar je zin hebben op een lokaal MKB-kantoor, om maar iets te noemen.
Kantoorcultuur is een wonderlijk stukje dynamiek. Het is altijd in beweging en vervormt afhankelijk van de situaties of ontwikkelingen die zich voordoen. Een open cultuur kenmerkt zich doordat er veel ‘zuurstof’ binnen het kantoor aanwezig is. Veel zuurstof zorgt voor dynamiek, beweging, interactie, groei en plezier. En omgekeerd. Veel kantoren denken (al dan niet terecht) dat zij een redelijk beeld van hun kantoorcultuur hebben; dit kan een ondersteunende cultuur zijn, een regelcultuur, een doelcultuur of een innovatiecultuur. Maar ook hier geldt: geen strikte lijnen, maar verwevenheid. Die verwevenheid kan oppervlakkig zijn, maar ook stevig.
‘Cultuurverklikkers’
Belangrijk is om te kijken of wat er gezegd wordt over de kantoorcultuur ook in overeenstemming is met hoe die cultuur daadwerkelijk is. Hoe groter het contrast hiertussen, hoe minder aannemelijk het is dat je succesvol bent als kantoor. Waarom? Omdat een groot verschil tussen ‘A zeggen’ en ‘B doen’ impliceert dat er onvoldoende en ook inconsistent wordt gecommuniceerd. Dat zet de rem op de ontwikkeling en groei van een kantoor en de mensen die er werken. Kortom, het loont om scherp te kijken naar de ‘cultuurverklikkers’ of ‘cultuurindicatoren’ van je eigen kantoor of het kantoor waar je wilt gaan werken. Je moet daarvoor waarnemen op drie niveaus:
- waarneming van de tone at the top;
- waarneming van structuren, systemen en regels;
- waarneming van symbolen, uitingen en dagelijkse beslissingen.
Ad 1) Bij tone at the top gaat het om voorbeeldgedrag. Bijvoorbeeld: doet de vennoot meer dan zijn verplichte PE? ‘Ja’ zeggen tijdens het vaktechnische overleg, maar in de praktijk ‘nee’ doen? Hoe oprecht wordt het principe ‘gezonde work-lifebalance’ nageleefd, als mensen structureel moeten overwerken?
Ad 2) Bij waarneming van structuren, systemen en regels gaat het erom in hoeverre deze in de praktijk daadwerkelijk worden gebruikt c.q. nageleefd. Je kunt bijvoorbeeld nagaan of er voldoende tijd is om opdrachten uit te voeren en op welke manier kwaliteit geborgd wordt. En hoe streng wordt er gestuurd op declarabiliteit?
Ad 3) Welke symbolen, uitingen en dagelijkse beslissingen dragen bij aan de cultuur die het kantoor zegt te hebben? Voelen mensen zich vrij om fouten openlijk te bespreken? Wordt de inhoud van het bedrijfsblad vooral ingevuld door de directie of door de medewerkers? Is de inrichting van het kantoorpand in lijn met wat je als kantoor wilt uitstralen?
Kijken en begrijpen
Cultuur is altijd en overal om je heen, maar soms zo verrekte lastig tastbaar. En heel positieve cultuur kan je te weinig basis bieden om je voldoende te ontwikkelen. Een heel strenge, gesloten cultuur kan je weer belangrijke leerpunten aanreiken die je als bagage meeneemt naar een volgend kantoor, dat misschien wel een slag groter en hiërarchischer is dan het kantoor waar je tot nu hebt gewerkt.
Diep in je hart weet je heus wel of je op de goede plek zit of niet. Probeer grip te krijgen op de cultuurverklikkers en kijk waar je naartoe wilt. Jij bent de enige die weet waar jouw weg naartoe leidt. En jij bent ook de enige die weet of dat een snelweg, toeristische route of toch een doodlopende weg wordt.
Annemarie Oord, Eindredacteur AV en freelance tekstschrijver
De inspiratie voor dit artikel is mede tot stand gekomen dankzij de inbreng van Tonny Dirkx (Full Finance) en Frans Heitling.
Neem nu een abonnement op het kwartaal printmagazine van Accountancy Vanmorgen met 50% korting in het eerste jaar. U betaalt het eerste jaar slechts € 24,75 i.p.v. € 49,50
Geef een reactie