Ondernemers willen in tijden van crisis het beste personeel hebben. En zoeken vaker naar redenen om van zwakkere werknemers af te kunnen. Ook leidt de coronacrisis tot (steeds) meer ontslagaanvragen bij het UWV. Arbeidsrechtadvocaat Kirsten Roskam beantwoordt tijdens de AV-week prangende vragen over krimp, ontslag en (want dat kan ook) groei.
Kirsten Roskam is arbeidsrechtadvocaat bij SPRAAQ Advocaten in Almelo. Tijdens de AV-week geeft zij twee webinars over arbeidsrecht. Nuttig voor de accountant die veel arbeidsgerelateerde vragen van ondernemers op zijn bord krijgt. Roskam: ‘De accountant speelt vanzelfsprekend een grote rol bij de cijfermatige onderbouwing van een ontslagaanvraag maar is voor veel ondernemers ook het eerste aanspreekpunt voor arbeidsrechtelijke vragen.’
Wat is op dit moment de meest gestelde vraag?
‘Ondernemers brengen op dit moment hun personeelsbestand in kaart en hebben de beste mensen nodig om hun verloren omzet goed te maken. Een redelijk presterende vertegenwoordiger is nu bijvoorbeeld niet meer goed genoeg, je wilt nu als bedrijf een tijger op sales. De vraag aan mij is dan: hoe kom ik van die gemiddeld presterende werknemer af. Dat is niet altijd makkelijk, vooral niet wanneer deze werknemer recent nog een prima beoordeling kreeg.’
Wat zijn dan de opties?
‘Bij het UWV kan je pas terecht wanneer je echt een bedrijfseconomische noodzaak kunt aantonen. Als die er niet is, dan zul je naar de kantonrechter moeten voor een ontslag wegens persoonlijke redenen zoals bijvoorbeeld disfunctioneren. Ook kun je aansturen op een vaststellingsovereenkomst, waarbij je in overleg met de werknemer afspraken maakt en afscheid neemt. Je bent dan wel afhankelijk van de instemming van de werknemer.’
Zijn werkgevers niet huiverig om mensen te vervangen en nieuw personeel aan te nemen?
‘Dat valt wel mee. Als het iemand is van wie ze veel verwachten, dan zijn ze zelfs bereid om die persoon meteen in vaste dienst te nemen. Ik adviseer echter vaak een jaarcontract en wijs ook altijd op het concurrentiebeding. Vergeet dat niet. Je zult maar iemand van de concurrent aannemen. Dat is vaak een hoop gedoe. Ik hoor aan de andere kant ook veel dat medewerkers op oproepbasis worden aangenomen omdat dat zo lekker flexibel is, maar in de praktijk elke week twee dagen aan het werk zijn. In zo’n geval kan er een rechtsvermoeden zijn en is er recht op loon.’
Neemt het aantal reorganisaties al toe?
‘Absoluut en dit najaar is een stijging te verwachten. Bedrijven sluiten vestigingen of productietakken, ze outsourcen bijvoorbeeld de administratie, noem maar op. Ik werk dan vaak samen met de accountants aan het financiële plaatje. Je moet heel goed kunnen onderbouwen waarom je arbeidsplaatsen verliest en of je wel de juiste mensen laat gaan. Werkgevers proberen nog wel eens creatief te zijn door poppetjes te verplaatsen en zo de afspiegeling te beïnvloeden en dus aan cherry picking te doen, maar daar kunnen andere werknemers wel tegen protesteren. Je moet dat wel echt goed aanpakken.’
Welke praktische vragen over corona leven er bij ondernemers?
‘Ontzettend veel uiteenlopende vragen. Mag ik mijn werknemers testen of temperaturen? Kan ik ze dwingen om naar kantoor te komen? Kan ik mijn medewerker verbieden om op vakantie naar Barcelona te gaan. Enzovoort. Maar ook van werknemerskant komen er vragen. Ik had nu iemand die klaagde dat ze door het thuiswerken zelf de cupjes van de Nespresso-machine moest betalen. Tja, vaak speelt er dan wel meer en dat bleek ook hier zo te zijn.’
We hebben allemaal de Action-zaak met het plastic tasje gevolgd, moeten werknemers extra beducht zijn voor ontslag op staande voet?
‘Ontslag op staande voet, althans de vraag of dat mag, komt op dit moment veel voor, ja. De zaken die laatst in het nieuws waren, speelden zich af bij bedrijven waar een zero tolerance beleid geldt. Als werkgever moet je dat beleid wel heel duidelijk hebben vormgegeven zodat elke werknemer ermee bekend is en ook geen uitzonderingen maken. In het algemeen kun je wel stellen dat werkgevers in deze tijd naar stokken zoeken om mee te kunnen slaan.’
Kirsten Roskam verzorgt een tweeluik over arbeidsrecht tijdens de online AV-week van 21 tot en met 25 september. Inschrijven kan hier.
Lees hier meer over de AV-week.
Geef een reactie