• Nieuws
    • Accountancy
    • Fiscaal
    • Vaktechniek
  • Blog
  • Thema
    • AV3: ICT en Kengetallen
    • AV2: Bedrijfsoverdracht
    • Checkpoints
    • Corona
    • AV1: Lifestyle en carrière
  • Partners
  • Software
  • Opleidingen
  • Vacatures
    • Kantoren
  • Kennisdocs
  • Events
    • Nationale salarisdag
  • AV Top 50
    • AV-Top 50 | 2022
    • AV-Top 50 | 2021
  • Over ons
  • Adverteren
  • Vrienden
  • Contact
  • Nieuwsbrief
  • STAP-budget
  • Facebook
  • Twitter
  • LinkedIn
  • Mail
  • Spring naar de hoofdnavigatie
  • Door naar de hoofd inhoud
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst
  • Over ons
  • Adverteren
  • Vrienden
  • Contact
  • Nieuwsbrief
  • STAP-budget
Accountancy Vanmorgen

  • Nieuws
    • Accountancy
    • Fiscaal
    • Vaktechniek
  • Blog
  • Thema
    • AV3: ICT en Kengetallen
    • AV2: Bedrijfsoverdracht
    • Checkpoints
    • Corona
    • AV1: Lifestyle en carrière
  • Partners
  • Software
  • Opleidingen
  • Vacatures
    • Kantoren
  • Kennisdocs
  • Events
    • Nationale salarisdag
  • AV Top 50
    • AV-Top 50 | 2022
    • AV-Top 50 | 2021
Home » Bestuursverslag stelt nieuwe vereisten aan controle(verklaring)

Bestuursverslag stelt nieuwe vereisten aan controle(verklaring)

Accountancy, Artikelen, Nieuws, Vaktechniek

25 april 2017 door Accountancy Vanmorgen

Accountancy Vanmorgen

Het belang van het bestuursverslag (tot eind 2015 meestal aangeduid als ‘directieverslag’ dan wel formeel als ‘jaarverslag’) is de afgelopen jaren toegenomen. Het bestuursverslag biedt het bestuur van de onderneming namelijk de mogelijkheid om de resultaten en de financiële positie uitgebreid(er) toe te lichten en meer aandacht te besteden aan verwachte toekomstige ontwikkelingen en niet-financiële informatie (belangrijk voor beleggers). Waar deze tendens bij beursfondsen al jaren zichtbaar is, hebben MKB-ondernemingen nog een inhaalslag te maken.

Het bestuursverslag (dat niet zelden ‘ten kantore van de vennootschap wordt gehouden en niet bij het Handelsregister wordt gedeponeerd, omdat de wet dit toestaat)’) krijgt in het MKB vaak niet de aandacht die het verdient. Recente ontwikkelingen brengen daar hopelijk verandering in. In ieder geval door de aandacht die de accountant in zijn controleverklaring aan het onderwerp moet geven.

Inhoud bestuursverslag

De inhoud van het bestuursverslag in het MKB is regelmatig erg ‘mager’. Het bestuursverslag is dan niet in overeenstemming met de verplichting van art. 2:391 BW: ‘Het bestuursverslag geeft een getrouw beeld van de toestand op de balansdatum, de ontwikkeling gedurende het boekjaar en de resultaten van de rechtspersoon en van de groepsmaatschappijen waarvan de financiële gegevens in zijn jaarrekening zijn opgenomen. Het bestuursverslag bevat, in overeenstemming met de omvang en de complexiteit van de rechtspersoon en groepsmaatschappijen, een evenwichtige en volledige analyse van de toestand op de balansdatum, de ontwikkeling gedurende het boekjaar en de resultaten.’

‘Getrouw beeld’ en ‘evenwichtige en volledige analyse’ betekenen dat het bestuursverslag veel meer moet zijn dan het louter herhalen van cijfermateriaal dat de gebruiker ook al in de jaarrekening kan lezen. Het bestuursverslag – zeker gelet op de eisen die hieraan op dit moment worden gesteld – moet ‘het verhaal achter de cijfers’ weergeven. Daar komt bij dat voor rechtspersonen die onder Titel 9 BW 2 vallen, ook de (stellige uitspraken uit de) Richtlijnen voor de jaarverslaggeving relevant zijn. Die geven concreet invulling aan ‘getrouw beeld’, omdat dit concept inhoudt dat aanvullende toelichting noodzakelijk is indien het inzichtvereiste daarom vraagt; met een minimum kan niet worden volstaan.

Wettelijk kader

De verantwoordelijkheid van de accountant met betrekking tot het bestuursverslag (vóór de wetswijziging van 1 november 2015) omvatte de volgende elementen: De accountant moest nagaan – voor zover hij dat kon beoordelen – of het bestuursverslag:

• overeenkomstig de voorschriften van Titel 9 van Boek 2 BW was opgesteld; en

• verenigbaar was met de jaarrekening.

Met ingang van 1 november 2015 is de Uitvoeringswet Richtlijn Jaarrekening geïmplementeerd in BW 2.91 . Dit heeft geleid tot een aanvullende verplichting (voor boekjaren die eindigen op of na 15 december 2016):

De accountant moet nagaan of het bestuursverslag, in het licht van de tijdens het onderzoek van de jaarrekening verkregen kennis en begrip omtrent de rechtspersoon en zijn omgeving, materiële onjuistheden bevat. Op basis onderzoek moet de accountant in zijn controleverklaring een oordeel opnemen of sprake is van dergelijke onjuistheden met (in voorkomende gevallen) een opgave daarvan.

Verklaring over de in het jaarverslag opgenomen andere informatie

Controleverklaring 2017

Tot eind 2016 kon de accountant in zijn controleverklaring volstaan met het vaststellen van de volledigheid van het bestuursverslag en de verenigbaarheid met de jaarrekening. Hierbij was sprake van een marginale toets. Met ingang van 2017 moet de accountant aanvullend verklaren of het bestuursverslag materiële onjuistheden bevat. In de voorbeeldtekst van de NBA is dit als volgt geformuleerd (zie kader hierboven, waarbij de tekst is beperkt tot het bestuursverslag). Een aantal zaken valt hierbij op:

• In het verleden was deze sectie als laatste onderdeel van de controleverklaring opgenomen. Op basis van Standaard 720 wordt de sectie nu opgenomen vóór de beschrijving van de verantwoordelijkheden van het bestuur en de accountant. Die plaats in de controleverklaring benadrukt het toenemende belang van deze sectie.

• Art. 2:393 BW spreekt van ‘materiële onjuistheden’, terwijl de voorbeeld-tekst de term ‘materiële afwijkingen’ noemt. ‘Afwijkingen’ omvat (in tegenstelling tot ‘onjuistheden’) niet alleen tekortkomingen op basis van toelichtingen die niet juist zijn, maar tevens onvolledige toelichtingen. Dit vloeit voort uit de verplichtingen van Standaard 720.

• De verantwoordelijkheid voor de accountant om afwijkingen in het bestuursverslag ten opzichte van de jaarrekening en ten opzichte van de informatie uit de controle te vermelden, wordt in de voorbeeldtekst geïntegreerd in één zinsnede. ‘Materiële afwijkingen’ omvat beide afwijkingen.

• De voorbeeldtekst van de controleverklaring spreekt over afwijkingen ten opzichte van de jaarrekeningcontrole of anderszins. Dit betekent dat de accountant ook andere informatie waarover hij beschikt moet betrekken bij zijn beoordeling of het bestuursverslag mogelijk afwijkingen bevat.

Reikwijdte controle

De nieuwe verantwoordelijkheid voor de accountant om na te gaan of het bestuursverslag materiële onjuistheden bevat is met name controletechnisch een uitdagend vraagstuk. Bij het beoordelen van het bestuursverslag moet de accountant zich afvragen: ‘Komt dit overeen met de informatie die ik uit de controle heb gekregen?’. De eerste uitdaging ontstaat door het feit dat alle mogelijk relevante bevindingen uit de controle (of anderszins) de norm vormen; een vaktechnisch uitdagend vraagstuk van de volledigheid van informatie waarlangs het bestuursverslag moet worden beoordeeld. Minstens zo uitdagend is de vraag hoe moet worden omgegaan met zogenaamde component auditors die significante groepsonderdelen controleren. Ook zij kunnen over informatie uit de controle beschikken die relevant is in het licht van mogelijke onjuistheden in het bestuursverslag. Dat vraagt van de groepsaccountant de nodige coördinatie om te bereiken dat component auditors (tijdig) relevante informatie aanleveren, die van belang is voor de beoordeling of het bestuursverslag eventueel materiële onjuistheden bevat.

Niet-goedkeurende verklaring bij jaarrekening

Bij het beoordelen van het bestuursverslag kunnen afwijkingen worden gesignaleerd in de jaarrekening dan wel in het bestuursverslag. Voor eventuele afwijkingen in de jaarrekening wordt voor de consequenties verwezen naar de andere controlestandaarden (Standaard 720, par. 20). Bevat het bestuursverslag materiële afwijkingen, die niet worden gecorrigeerd, dan zal dit (afgezien van de optie om de opdracht terug te geven en de communicatie met het toezichthoudend orgaan) meestal leiden tot communicatie van de afwijking via de controleverklaring. Interessant is wat de minister hierover zegt2:

‘Toevoeging van een onderdeel aan de accountantsverklaring betekent dat de accountant de jaarstukken hierop heeft gecontroleerd en daarop zijn oordeel op grond van artikel 2:393 lid 6 BW baseert, dat wil zeggen een goedkeurende dan wel afkeurende verklaring, een verklaring met beperking of een verklaring van oordeelonthouding afgeeft. Wanneer de accountant tijdens het onderzoek van het concept-bestuursverslag dat hem door het bestuur is voorgelegd, een materiële onjuistheid constateert, zal hij aan het bestuur moeten meedelen dat hij geen goedkeurende verklaring kan afleggen wanneer het concept niet wordt aangepast.’

De minister lijkt te zeggen dat het oordeel (over de jaarrekening) moet worden aangepast indien sprake is van materiële onjuistheden in het bestuursverslag. Dat lijkt mij een onjuiste interpretatie van de bedoeling van de wet (en zeker Standaard 720). Het oordeel over de jaarrekening staat in principe los van het oordeel over het bestuursverslag. Dit betekent dat een goedkeurend oordeel over de getrouwheid van de jaarrekening samen kan gaan met het vermelden van materiële afwijkingen in het bestuursverslag.

Overigens brengt Standaard 720 wel een nieuwe relatie aan tussen de niet-goedkeurende strekking van de controleverklaring bij de jaarrekening en de verklaring bij het bestuursverslag. Meest opvallende bepaling hierbij is het verbod om bij een oordeelonthouding bij de jaarrekening een sectie met een oordeel over andere informatie in de controleverklaring op te nemen. Reden hiervoor is dat in dat geval de sectie over de andere informatie de oordeelonthouding zou ‘overschaduwen’ (Standaard 720, par. A58). Dit is vergelijkbaar met het verbod om bij een controleverklaring van oordeelonthouding kernpunten in de controleverklaring op te nemen. Overigens geldt voor rechtspersonen die onder Titel 9 vallen op dit punt een uitzondering, omdat de wet een oordeel over het bestuursverslag verplicht voorschrijft; ook indien bij de jaarrekening een controleverklaring van oordeelonthouding wordt verstrekt.

Als sprake is van een niet-goedkeurend oordeel bij de jaarrekening, kan de beperking of bedenking die hiervoor de oorzaak is, ook invloed hebben op het bestuursverslag. Bijvoorbeeld: een beperking in de controle met betrekking tot de volledigheid van de omzet raakt ook de toelichting op de omzet (en marge) in het bestuursverslag. Dit betekent dat de accountant moet overwegen om de sectie met het oordeel over het bestuursverslag daarop aan te passen. Dit kan bijvoorbeeld door in de sectie over het bestuursverslag te verwijzen naar de onderbouwing van het niet-goedkeurende oordeel bij de jaarrekening.

Bestuursverslag buiten Titel 9

Regelmatig komt het voor dat bij organisaties buiten Titel 9 ook een bestuursverslag wordt opgesteld. Bijvoorbeeld in de sector not for profit (al dan niet op basis van de vereisten van RJ 640). In het verleden werd hier op verschillende manieren mee omgegaan in de controleverklaring. Uiteraard werd ook op basis van de vorige Standaard 720 een controle uitgevoerd op consistentie met de jaarrekening. Maar vaak bleef het daarbij en werd in de controleverklaring niet altijd aandacht besteed aan het bestuursverslag. Met het van kracht worden van de nieuwe Standaard 720 (dus voor boekjaren die eindigen op of na 15 december 2016) wijzigde dit. Evenals bij rechtspersonen die onder de wettelijke controleplicht van Titel 9 vallen (waar de aanvullende verplichting (ook) wordt vereist door art. 2:393 BW) geldt voor andere organisaties eenzelfde verplichting op basis van paragraaf 14b van Standaard 720. In de controleverklaring bij de jaarrekening van een dergelijke organisatie moet op vergelijkbare wijze aandacht worden besteed aan de vraag of zich afwijkingen in het bestuursverslag voordoen ten opzichte van de jaarrekening en ten opzichte van de informatie die de accountant heeft verkregen uit de controle of anderszins.

Rol krijgt meer inhoud

De rol van de accountant met betrekking tot het bestuursverslag krijgt – zowel op basis van de wettelijke verplichting als ook op basis van Standaard 720 – meer inhoud. Voor accountants de uitdaging om de controle in overeenstemming hiermee in te richten en uit te voeren.

Anton Dieleman is directeur vaktechniek bij Mazars.

Noten

1. Staatsblad 349 en 351, 2015
2. T weede Kamer, 2014-2015, 34176, nr. 6, blz. 7

Categorie: Accountancy, Artikelen, Nieuws, Vaktechniek Tags: bestuursverslag, controleverklaring

Tags: bestuursverslag, controleverklaring

Gerelateerde artikelen

24 maart 2023

Beleggers: ABN Amro misleidde in jaarverslag over anti-witwasbeleid

2 januari 2023

Accountant moet bij twijfels controleverklaring aan OR sturen

15 december 2022

Uitbreiding NT Middelgroot faciliteert aanleveren van één dataset aan KvK en bank voor middelgrote ondernemingen

16 augustus 2022

Tuchtklacht AFM gegrond: AA drie maanden doorgehaald om gebrekkige controles

Geef een antwoord Reactie annuleren

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Meest gelezen

  • Geheel terugbetalen voorschot zorgtoeslag onevenredig
  • Verhuurders verkopen huizen om middenhuur en box 3
  • ‘Zuinigerd’ werd vlak voor dood gul, boekhouder vertrouwt het niet
  • Tuchtklachten curator failliete energieleverancier gegrond: half jaar doorhaling RA en AA

Partnercarrousel

Help de DGA met pensioen in eigen beheer bij echtscheiding
Oriënteert je klant zich op nieuwe software? Alarmbellen!
Het Cloud document management systeem, speciaal voor de accountancy
Hoe bereid je je als accountant voor op een toezichthouder van de WWFT?
Vier salarissoftware trends voor 2023
7 tips om het jaar goed te starten met je bedrijf
Koen Scheepers adviseur bij Credion
PSD2, wat moet je ermee?

GAC is leverancier van Microsoft Dynamics 365 …  

Caseware nieuw aug 2022
CaseWare komt met nieuw product AUDIT+

Klop & Partners is opgericht in het jaar 1982 als …  

Het cybercrime-abc
Gijzelsoftware grijpt accountantskantoren (zo verklein je de kans op een aanval)
Exact logo
Risicogericht samenstellen: hoofdpijndossier of ultieme kans?
Open brief | Ondernemer, zorg dat je niet uit de betalingsregeling loopt
Uitbreiding NT Middelgroot faciliteert aanleveren van één dataset aan KvK en bank voor middelgrote ondernemingen
Yuki logo 042021
In vijf stappen een efficiëntere backoffice
Data is de sleutel voor minder werkdruk bij accountantskantoren
Fiscount en Markus Verbeek Praehep gaan opleidingsaanbod combineren
Als accountant afscheid nemen van ‘uurtje-factuurtje’?
Medewerkers helpen bij het stoppen met roken: wat zijn de mogelijkheden?
Een uitleg voor de ZZP-praktijk na de langverwachte Deliveroo-zaak
Ondernemers verwachten meer van hun adviseur, is ‘dropshipping’ de oplossing?
Bewaartermijnen personeelsdossier, hoe zit dat ook alweer?
Cybersecurity? Ook buiten kantoortijden!
Onderzoek: veel bedrijven niet klaar voor verplichte EU-duurzaamheidsrapportage
Samen een bedrijf runnen? Doe dit nooit zonder een aandeelhoudersovereenkomst
Ondersteun je klanten optimaal door online samenwerking
Een tekort aan medewerkers, hoe los je dat op? | 5 tips
Het belang van ID-verificatie in de accountancy
Add-on in KING Software maakt bestandsuitwisseling tussen accountant en klant eenvoudiger
Visma Pinkweb logo
Hoe efficiency de productiviteit en klanttevredenheid verhoogt
Hoe krijg je als controller grip op de uitdagingen van de huidige arbeidsmarktcrisis?
AV-Top 50 | Boekhoudsoftware met een ziel

Checkpoints van Fiscount en AV

Abonneer nieuwsbrief AV

Vacatures

Relatiebeheerder Accountancy & Advies | 24-40 uur per week
CROP
Gevorderd Assistent Accountant
Moore MTH
Vacature Manager Assurance
CROP
Senior accountant relatiebeheerder mkb in Rotterdam.
Moore DRV
Manager audit
Moore MTH
Relatiebeheerder MKB
Moore MTH
Hoofd financiële administratie
Fiscount
Assistent-Accountant (gevorderd) – Wezep
KRC Van Elderen
Vacature accountant
WEA Deltaland
Supervisor audit in Brabant
Moore DRV
Werkperiode Junior assistent accountant samenstelpraktijk
Scab
Meewerkstage Accountancy
Flynth
Director accountancy & advies
Baker Tilly
Relatiebeheerder / Accountant MKB
Moore MTH
Assistent-Accountant
Yours Accountancy
Externe Accountant
Coney Minds
Controleleider Audit (Zwolle)
KRC Van Elderen
Controleleider Audit
Flynth
Medewerker Aangiftepraktijk
Yours Accountancy
Supervisor Assurance – Amersfoort
CROP
Fiscalist (24-40 uur) – Alkmaar
De Hooge Waerder
Adviseur Corporate Finance (32-40 uur) – Alkmaar
De Hooge Waerder
Floormanager / Assistent – Accountant
Jongejan & Partners
Gevorderd assistent-accountant / beginnend controleleider
KRC Van Elderen
Assistent Accountant (24 – 40 uur)
Flynth
Financieel administratief medewerker
Fiscount
Relatiebeheerder/teamleider agro • Kesteren
WEA Deltaland
Vacature gevorderd assistent accountant
WEA Deltaland
Allround vennotabel accountant RA – Den Haag
Klop & Partners B.V.
Gevorderd assistent Accountant Samenstelpraktijk (min. 24 uur per week) – Amersfoort, Ede, Hoofddorp en Utrecht
CROP
Vennotabel AA/RA manager te Aalsmeer
Klop & Partners
Manager Accountancy en Advies
HLB Witlox Van den Boomen
Financieel administratief medewerker
Scab
Voorzitter en een lid Raad van Commissarissen Countus Groep B.V.
Countus Groep B.V.
Assistent Accountant Audit
HLB Witlox Van den Boomen
Senior manager Accountancy general practice samenstelpraktijk te Arnhem
Klop
Tax Consultant | Employer Tax Advisory Services – Amersfoort, Arnhem, Ede, Hoofddorp of Utrecht
CROP
Accountant Agro
Flynth
Zelfstandig assistent accountant
CROP
(zelfstandig) Assistent-accountant
van de Kamp & van Gelder
Ervaren Assistent-Accountant (32 – 40 uur)
Jongejan & Partners
Vaktechnisch Profesional – Amersfoort
CROP
Beginnend assistent-accountant MKB duaal
Moore MTH
Assistent-Accountant (gevorderd) / aankomend adviseur mkb – Zwolle
KRC Van Elderen
Beginnend Belastingadviseur (32-40 uur) – Beverwijk of Haarlem
De Hooge Waerder
Staff Assurance- Amersfoort, Ede en Utrecht
CROP
Opdrachtmanager Accountancy & Advies
Witlox van den Boomen
Controleleider
WEA Gouda
Vennotabel RA external auditor te Amsterdam
Klop & Partners
Assistent Accountancy en Advies
HLB Witlox
Manager audit
Moore MTH
Intern Controller/ Auditor
Gemeente Heerde
Cost Accountant
Top Onions
Traineeship Accountancy Alphen aan den Rijn
Lansigt
Aankomend Accountant-Administratieconsulent
Yours Accountancy
Senior accountant relatiebeheerder mkb in Bergen op Zoom
Moore DRV
Vennotabel Directeur audit RA
Klop
Ervaren assistent-accountants samenstelpraktijk (dit betreft meerdere vacatures)
WEA Gouda
Beginnend assistent-accountant MKB
Moore MTH
Relatiebeheerder / Accountant MKB
Moore MTH
Gevorderd Assistent Accountant Gouda
Lansigt
Assistent Accountant Agro
Flynth
Senior financial auditor
Gemeente Haarlem
ASSISTENT-ACCOUNTANT (24 – 40 uur)
Jongejan & Partners
Senior external auditor/aankomend vennoot
Klop
Accountant AA (Nijmegen)
Konings & Meeuwissen
Assistent Accountant
Marshoek
IT Auditor
Lansigt
Relatiebeheerder / Accountant MKB
Moore MTH
Senior Supervisor Assurance- Amersfoort, Arnhem, Hoofddorp en Utrecht
CROP
Medewerker Belastingadvies
Flynth
Controleleider
Lansigt
Medewerker Facturatie
Flynth
Belastingadviseur BTW – Venlo
Flynth
(Junior) Accountant
Lansigt
Ondernemende Belastingadviseur (32-40 uur)
Boon Accountants Belastingadviseurs/ Boon Registeraccountants
Docent Accountancy (1,0 fte)
Hogeschool van Amsterdam
Junior Assistent Accountant Samenstelpraktijk ( min. 24 uur per week)- Amersfoort, Ede, Hoofddorp en Utrecht
CROP
Accountant manager audit in Rotterdam
Moore DRV
Senior Manager Samenstelpraktijk
RSM
Werkstudent accountancy MKB
Moore MTH
Officemanager
van Helder
Supervisor audit in Oud-Beijerland
Moore DRV
Controleleider Supermarkten
Lansigt
Assistent Accountant (24 – 40 uur)
Flynth
Data-Scientist (medior)
Coney Minds
Controleleider
Moore MTH
Senior assistant audit in Zeeland
Moore DRV
Assistent Audit
Lansigt
Senior Assistent Accountant Audit
Flynth
Director accountancy & advies
Baker Tilly
Assistent Accountant Samenstel
Lansigt
Junior Tax Consultant | Employer Tax Advisory Services. – Amersfoort, Arnhem, Ede, Hoofddorp of Utrecht
CROP
Belastingadviseur Agro
Flynth
Staff Assurance | WO starter- Amersfoort
CROP
Senior Assistent Accountant Audit
HLB Witlox Van den Boomen
(Senior) Manager Accountancy & Advies
HLB Witlox Van den Boomen
Accountant RA (Nijmegen)
Konings & Meeuwissen
Gevorderd assistent-accountant MKB
Moore MTH
(senior) Medewerker aangiftepraktijk
Scab

Accountancy Vanmorgen (AV) is het platform voor accountants en iedereen die geïnteresseerd is in nieuws, trends, ontwikkelingen, achtergronden en wetenswaardigheden in en rond accountancy en ondernemerschap.

Accountancy Vanmorgen is een uitgave van MOCuitgevers.

 

Categorie

  • Nieuws
  • Blog
  • Partners
  • Software
  • Opleidingen
  • Vacatures
  • AV-events

Info

  • Over ons
  • Adverteren
  • Vrienden
  • Contact
  • Shop
  • Algemene voorwaarden MOCuitgevers
  • Annuleringsvoorwaarden
  • Privacybeleid
  • Facebook
  • Twitter
  • LinkedIn
  • Mail
Cookies
Om u beter van dienst te kunnen zijn, maakt Accountancy Vanmorgen gebruik van cookies. Klik op instellingen om de cookie instellingen te wijzigen.
  • Ik ga akkoord
  • Instellingen
  • Functionele cookies zijn noodzakelijk voor de werking van deze website.
  • We gebruiken Google Analytics, netjes geanonimiseerd.
  • We gebruiken de marketing cookies om gepersonaliseerde advertenties te tonen.
  • Annuleren
  • Ik ga akkoord

Instellingen