De bankensector heeft door de financiële crisis veel vertrouwen verloren van de maatschappij, politiek en toezichthouders. Daarna is het toezicht sterk aangescherpt. Maar dat alleen is niet genoeg om het vertrouwen te laten terugkeren, betoogt Mark Nelemans. Hij promoveert vrijdag 23 maart op de verhouding tussen overheidsregulering en zelfregulering in de bankensector. Zijn conclusie: moraal-ethische normen kunnen het best worden gewaarborgd door de banken zelf.
In de nasleep van de ophef rond de afgeblazen salarisverhoging van ING-topman Ralph Hamers verdedigt Nelemans zijn proefschrift ‘Financiële regulering: de verhouding tussen interne governance en extern toezicht’ vrijdag bij de Open Universiteit in Heerlen. Hij stelt onder meer dat het financiële gedragstoezicht vóór de crisis vooral keek naar de benadering en bejegening van klanten en de marktparticipatie, maar niet naar de interne bedrijfsvoering en ondernemingsstrategie van financiële instellingen. “Tijdens en na de crisis heeft in snel tempo een transformatie plaatsgevonden van zelfregulering naar overheidsregulering. De motieven voor deze ontwikkeling zijn politiek en economisch gezien begrijpelijk. De crisis is een bedreiging gebleken voor de reële economie, maar ook voor de stabiliteit van de euro en voor het voortbestaan van de EU in de huidige vorm. 80% van de geldende financiële wetgeving in Nederland is immers van Europese afkomst.”
Zelfregulerend vermogen
In die transformatie is volgens Nelemans het wegvallen van vertrouwen een bepalende factor. “De vrijblijvendheid van de naleving van regels en het gebrek aan intern toezicht zijn aangeduid als oorzaken. Eigenschappen en kenmerken als integriteit, betrouwbaarheid en verantwoordelijkheid zijn juridisch gezien lastig te duiden. Desondanks is er sprake van een toegenomen gebruik van moraal-ethische normen in de financiële toezicht- en regelgeving, gericht op de regulering van gedrag en cultuur in banken. Dit hoort traditioneel gezien echter in de sfeer van zelfregulering en bedrijfsethiek van de banken thuis. Een terugkeer naar het vertrouwen in het zelfregulerend vermogen van banken is nodig omdat meerdere doelen en normen het best bereikt en gewaarborgd kunnen worden door de sector zelf.”
Geef een antwoord