Een tijdje geleden geleden schreef ik de column ‘Tipping Point’, toen nog niet beseffend dat er daarna een soort rollercoaster zou ontstaan over dit onderwerp. Allereerst kwam er de door mij al voorspelde regelgeving van de EU, die toch uitgebreider en verstrekkender was dan vooraf gedacht – maar daarover later meer. Vervolgens werd duidelijk dat de CO2-prijs inmiddels was opgelopen naar 55 euro per ton. Opvallend, omdat veel CO2-intensieve bedrijven in het verleden hebben aangegeven dat 50 euro een kritische grens is, waarbij het verdienvermogen wel in gevaar begint te komen. En dan was er natuurlijk nog zwarte woensdag. Bij ons ging alle aandacht op deze dag naar de gerechtelijke uitspraak rondom de CO2-uitstoot van Shell. Maar aan de andere kant van de oceaan was het ook raak bij Chevron en ExxonMobil, waar institutionele beleggers duidelijk lieten weten dat ze een duurzamere koers verwachten. En dan werd afgelopen week nog bekend dat PwC wereldwijd 100.000 mensen gaat aannemen om aan de toenemende vraag rondom duurzaamheid te voldoen. Kortom, niet een, niet twee, maar douze tipping points.
Audit Alert
Met heel veel ontwikkelingen bestaat natuurlijk het gevaar dat je door de bomen het bos niet meer ziet. Maar toch zou ik een audit alert willen afgeven, omdat ik weet dat ik dan jullie aandacht heb. De nieuwe Europese regelgeving – de Corporate Sustainable Reporting Directive (CSRD) – gaat een stuk verder dan tot heden werd gedacht en heeft een groot effect op ons werk. Heeft u klanten die volgens de criteria tot de categorie grote bedrijven worden gerekend? Dan zullen er in 2023 de volgende aanvullende verslaggevingseisen gelden:
- de onderneming zal in een apart onderdeel van het jaarverslag inzicht moeten geven in de negatieve impact op het gebied van duurzaamheid. Dit zal moeten gebeuren op een aantal onderdelen en op basis van een aantal uniforme KPI’s;
- de informatie in het aparte onderdeel zal moeten worden gecontroleerd door een externe deskundige. In eerste instantie kan er worden volstaan met limited Drie jaar na de invoering zal dit geëvalueerd worden en indien mogelijk worden vervangen door reasonable assurance;
- de informatie zal op een uniforme wijze digitaal gedeeld moeten worden;
- voor middelgrote ondernemingen zal er een kleinere informatieset worden ontwikkeld, die mag worden toegepast op vrijwillige basis.
Hoogleraar Arjan Brouwer sprak recent tijdens een clubhousebijkomst over dit onderwerp over de grootste wetswijziging sinds de invoering van IFRS. Dat ben ik met hem eens. Maar misschien nog wel belangrijker: het gaat om zogenoemde niet-financiële informatie en daardoor merk ik dat accountants er met wat meer afstand naar kijken. Opvallend was een opmerking van een medewerker van een afdeling vaktechniek, die over dit onderwerp sprak als een enorm ver-van-zijn-bed-probleem. Maar bij mijn vraag ‘wie denk je dat ze dadelijk gaan bellen?’ keek hij mij nog wat meewarig aan. En vandaar mijn alert: we moeten de komende jaren echt versneld van accountant auditor worden. Het beroep heeft zich wat mij betreft de afgelopen decennia te veel gericht op financial accounting en zal weer terug moeten naar de onafhankelijke auditor van bedrijfsinformatie.
Kleinere accountantskantoren
Dit zal voor de kleinere accountantskantoren, en wat mij betreft zijn dat alle kantoren onder de Big Four, nog een grotere uitdaging worden. Want hoeveel ervaring heeft u met niet-financiële informatie – in het bijzonder duurzaamheidsinformatie – en dan specifiek met de controle daarvan? Ik spreek uit eigen ervaring, omdat we het afgelopen halfjaar op zoek zijn geweest naar een nieuwe accountant. Het viel mij op dat dit alles bij veel kantoren echt nog in de kinderschoenen staat, als het al aanwezig is. Zeker voor de kleinere kantoren zullen SRA, Novak en de NBA met een opleidingsprogramma moeten komen. Bij de Big Four zie ik dat ze nu al aan het opschalen zijn, maar ik zie dat ze ook al de overheid en VNO-NCW oproepen om ondernemers duidelijk te maken waar hun verantwoordelijkheid ligt. Kortom, alle hens aan dek voor accountants met expertise op deze terreinen om iedereen op tijd opgeleid te krijgen! Of dacht u dat de NOW-controles een grote uitdaging waren?
Doordruppeleffect
Ik hoop dat een merendeel van de lezers nog steeds aangehaakt is en niet gestopt is met lezen nadat ik schreef over grote ondernemingen. Want het MKB zal ook geraakt worden, en niet alleen door de vrijwillige rapportage. Kenmerk van niet-financiële informatie is dat deze ook vanuit de keten zal moeten komen. Dus binnen hun ketens zullen de grote ondernemingen duurzaamheidsinformatie gaan uitvragen, en ook kleinere ondernemers zullen daardoor dus worden geraakt. Het laatste tipping point dat ik dan ook nog even wil noemen, is de brief van de financiële dienstverleners (banken en verzekeringsmaatschappijen) aan de informateur. Deze riepen op om duurzaamheidsinformatie toch ook vooral in het MKB snel inzichtelijk te maken. Die informatie hebben zij namelijk nodig om aan hun eigen verplichting te voldoen. Zie hier het voorbeeld van een keten. Ik verwacht derhalve dat kleinere ondernemingen – met dezelfde snelheid als bij de grote ondernemingen – zullen worden geconfronteerd met de uitvraag van duurzaamheidsinformatie. Mijn advies aan de informateur zou zijn: doe dat via de bestaande ketens en laten we daar dan bijvoorbeeld XBRL gelijk voor gebruiken. Die snelweg ligt er toch al.
Fou-Khan Tsang RA, voorzitter Raad van Bestuur Alfa Accountants en Adviseurs. Hij schrijft deze column op persoonlijke titel.
Geef een reactie