Cruciale systemen van de Belastingdienst moeten binnen drie jaar vervangen worden. Anders komen grote delen van de overheidsfinanciën in gevaar. Dat bevestigen ICT-deskundigen aan NRC.
Experts hebben de ernstig vertraagde vernieuwing van cruciale ict-systemen bij de Belastingdienst onderzocht. Hun bevindingen zijn in handen van NRC. Hieruit zou blijken dat de continuïteit van de belastingheffing op het spel staat. Dat komt omdat de Belastingdienst er niet in lijkt te slagen verouderde technologie op tijd te vervangen. Dat dient de komende drie jaar te gebeuren.
Loonheffing
Het gaat om de systemen voor loonheffing, waarmee de Belastingdienst jaarlijks meer dan 150 miljard euro aan belastingen en premies voor volks-, werknemers- en zorgverzekeringen binnenhaalt. Dit platform, Cool:Gen, wordt sinds eind 2026 technisch niet meer ondersteund. Staatssecretaris Van Rij noemt het in een interne nota ‘noodzakelijk’ dat deze systemen voor 2027 worden vervangen. De baten uit de loonheffing vormen bijna de helft van de totale rijksinkomsten. Het Adviescollege ICT-toetsing schreef afgelopen juli aan de bewindspersoon dat het niet verwacht dat Cool:Gen voor 2027 kan worden vervangen. Volgens het Adviescollege, dat het kabinet adviseert bij grote ict-projecten, komt hierdoor de continuïteit van de loonheffingen in gevaar.
Geen aanslagen
Ook het systeem voor de inkomstenbelasting loopt gevaar. Dit genereert jaarlijks zo’n 20 miljard binnen. Bij het niet tijdig vervangen van de oude software bestaat het risico dat er onoplosbare fouten of storingen in het systeem ontstaan. Volgens NRC waarschuwen ambtenaren dat dit tot gevolg kan hebben dat de Belastingdienst geen belastingaanslagen meer bij de belastingplichtige kan opleggen en dat niet geïnd kan worden. Daarnaast zijn wetswijzigingen op de inkomensheffing niet meer mogelijk. Adviesbureau CapGemini, dat in opdracht van de Belastingdienst onderzoek deed naar het kabinetsplan voor een vernieuwde vermogensbelasting in Box 3, noemde de problematische vervanging van deze verouderde technologie voor het heffen van de inkomstenbelasting al eerder ‘een zeer groot risico’.
Onderhoud
De Belastingdienst gaf vorig jaar 849 miljoen euro uit aan ICT. Een groot deel hiervan ging naar onderhoud en reparatie van de vaak verouderde computersystemen. Dat meldde NRC in januari op basis van eigen onderzoek. Volgens interne documenten en betrokkenen die NRC sprak, zit de Belastingdienst gevangen in een vicieuze cirkel. Bijna alle tijd, geld en mankracht gaan op aan het in de lucht houden van oude systemen en invoeren van nieuw belastingbeleid, waardoor de dienst te weinig ruimte heeft voor noodzakelijke ict-vernieuwingen. Het probleem wordt zo elk jaar iets groter. In tien jaar tijd zijn de ICT-kosten met 80 procent gestegen, aldus de krant. Ruim 200 miljoen euro ging in 2022 op aan de inhuur van externe ict’ers. Negentig procent van het ICT-budget zou opgaan aan onderhoud en reparatie van de vaak verouderde computersystemen.
Briefing
Volgende week ontvangt de Tweede Kamer een technische briefing over de stand van de ict bij de Belastingdienst. Van Rij was eerder van plan in aanloop naar deze briefing een Kamerbrief te sturen over de ict, maar heeft dit nu uitgesteld tot na de briefing.
Bron: NRC
Geef een antwoord