Niemand kan verbaasd zijn over de participatie van Waterland in de Jong & Laan. Dat private equity zich inkoopt in de accountancy gebeurt al in omringende landen. Voor accountantskantoren met groeiambities lijkt venture capital bijna onvermijdelijk.
Volgens experts kwam de accountancysector rond 2007 in beeld van private equity huizen. Toen brak de financiële crisis uit en hadden investeerders iets anders aan hun hoofd. De afgelopen jaren is de belangstelling terug als nooit te voren. Aangedreven door de enorme zakken met geld die op een bestemming wachten en de groeispurt die de grote en middelgrote accountantskantoren hebben doorgemaakt – waarmee ook de kapitaalbehoefte flink is toegenomen – was het een kwestie van tijd voor de eerste deals beklonken zouden worden. In 2016 fuseerden in Engeland Visma, Blick Rothenberg en Baldwins met kapitaal van HG Capital. Daarmee ontstond Azets, een internationale accounting groep met nu 6500 medewerkers. Na een paar jaren van stilte barstte in 2021 het bal echt los: TowerBrook Capital Partners nam een belang in EisnerAmper, Lightyear Capital participeerde in Schellman & Co, New Mountain Capital investeerde in Citrin Cooperman and Company en afgelopen januari kocht Parthenon Capital de Wealth Management-tak van RSM US.
Waterland
In de trend speelt het van oorsprong Nederlandse investeringsfonds Waterland een vooraanstaande rol. De venture capitalist participeert in meer dan 850 bedrijven. Sinds enige tijd richt het de pijlen ook op accountantskantoren. In augustus 2020 nam Waterland een belang in het Belgische filiaal van Moore (omzet €60 mln, 475 medewerkers). In juli 2022 werd geparticipeerd in het Britse Cooper Parry (omzet een kleine 30 mln pond). En deze week maakte de investeerder bekend dat het – als de ACM akkoord gaat – een belang verwerft in het Nederlandse middelgrote accountantskantoor de Jong & Laan (omzet € 78 mln). ‘En dit is nog maar het begin,’ zegt de Amerikaanse M&A-expert Allan Koltin in dit artikel. ‘In het begin was private equity alleen geïnteresseerd in de top-25 accountantskantoren. Nu zijn ook kantoren vanaf een omzet van $ 10 mln al interessant.’
PE als enige optie
Het lijkt erop als de accountancysector ineens in beeld is gekomen bij investeerders. En dat is ook wel een beetje zo. ‘Tot 2012 was de accountancybranche vrij in zichzelf gekeerd’, analyseert Koltin. ‘Er was weinig kapitaal nodig. Maar in het laatste decennium is het een heel nieuwe wereld geworden. Kantoren snakken nu naar kapitaal.’
Geldhonger
Die geldhonger komt enerzijds voort uit sterke groeiambities. Er vindt een consolidatieslag plaats. Deze trend wordt sinds de coronacrisis versterkt door een oorlog om schaars talent. Het opkopen van andere kantoren voegt niet alleen omzet toe aan, maar betekent ook dat een nieuw bataljon jonge professionals kan worden ingelijfd. Zeker als de ambitie is om nieuwe diensten te ontwikkelen, is het opkopen van andere bedrijven de meest voor de hand liggende route, zegt James Gosling, hoofd M&A bij AJ Chambers, dat gespecialiseerd is in de accountancysector. (Hier het artikel). Tegelijk is groei an sich een strategie om talent te behouden. Hoe groter het kantoor, hoe groter de interne ontwikkelmogelijkheden zijn en hoe kleiner de verleiding om over te stappen naar de concurrent waar het gras niet groener is.
Partnermodel
Maar er speelt nog iets anders, iets wat ook een belangrijke reden is voor de samenwerking van de Jong & Laan met Waterland. Het huidige partnermodel is in het voordeel van senior partners en biedt jongeren weinig financiële zekerheid voor de langere termijn. De al eerder aangehaalde Koltin zegt: “Jonge professionals weten dat, als ze het op de ouderwetse manier doen, ze 30 jaar bij het kantoren moeten blijven zitten totdat ze kunnen oogsten. Als het kantoor dan nog bestaat, krijgen ze twee keer hun salaris uitgesmeerd over tien jaar. In dollars van vandaag is dat niets, en dat weten ze.’ Koltin noemt het partnermodel een ‘ongedekte kettingbrief’.
Aandelenpakket
Volgens hem is de investering van private equity goed voor alle vennoten in een accountantskantoor, niet alleen de senior partners. ‘Vennoten kunnen drie keer een hap uit de appel nemen,’ zegt hij. ‘Bij het sluiten van de deal, drie tot vijf jaar later, en als het PE-bedrijf het kantoor verkoopt.’ Het levert jonge partners verhandelbare aandelen op, die naar verwachting flink in waarde zullen stijgen. ‘Dat is iets waar jonge professionals in het oude model tientallen jaren op moeten wachten.’ De Jong & Laan heeft aangekondigd dat het een nieuw partnermodel introduceert: de jaarlijkse dividenduitkering vervalt en maakt plaats voor een aandelenpakket dat bij vertrek, zo is de verwachting, flink in waarde zal zijn gestegen.
Accountancy aantrekkelijk
Maar wat maakt de accountancysector aantrekkelijk voor private equity huizen? In de eerste plaats zijn accountancyinkomsten recessiebestendig en goed voorspelbaar en daar houden investeerders van. Daarnaast vindt er een consolidatieslag plaats in de sector, waardoor er veel kapitaal nodig is. Accountantskantoren hebben stabiele besturen met vaak een duidelijke groeistrategie. Ook dat is aantrekkelijk voor private equity. Tot slot bieden accountantskantoren de mogelijkheid naast accountancy consultancy-diensten te ontwikkelen. In die laatste tak van sport valt veel meer geld te verdienen dan in de traditionele accountancy. EY laat zien wat de toekomst is door waarschijnlijk nog deze week te beslissen dat de adviestak afgesplitst wordt.
Het kan maar tot één conclusie leiden: de samenwerking van de Jong & Laan met investeerder Waterland is alleen nog maar het begin. Wie volgt?
Anton zegt
de jong & laan heeft een verloop van 15% per jaar plus de gemiddelde is erg laag
1 is echt slecht zoveel verloop
2 oudere medewerkers wil men klaarblijkelijk niet, apart
Fouk Tsang zegt
Artikel vergeet even de grootste PE investering in Europa. In 2016 Blick Rottenberg overgenomen in de UK en het boekhoudkantoor Visma (toen nog onderdeel van het softwarebedrijf) in de Nordics. Is nu gerebrand onder de naam Azets een kantoor met 7000 medewerkers en een omzet van 500 miljoen pond.
Drs H J S Mock RA zegt
De kopers hebben ook vele andere investeringen in bedrijven .Wat zijn de waarborgen dat de accountantscontroles van die andere investeringen NIET door het eigen accountantskantoor geschieden ?