
Minister Kaag gaat de Wet toekomst accountancysector onderwerpen aan een zogeheten mkb-toets om te kijken of de wet niet te veel druk gaat leggen op het mkb en accountants. Dat zegde ze toe in het Kamerdebat over de wet en de ontwikkelingen in de branche. Ze wil ook werk gaan maken van het indexeren van het grensbedrag voor de verplichte accountantscontrole.
De vaste commissie voor Financiën sprak afgelopen donderdag over de sector in een tussentijds debat. De coalitiepartijen hadden in elk geval de uiting van de SRA dat ‘het mkb dreigt te verzuipen’ omarmd en spraken over de hoge regeldruk die met name mkb-accountants parten speelt. SP-Kamerlid Alkaya vond – als enige aanwezige namens de oppositie – dat de coalitiepartijen met hun bezwaren wat te veel op uitstel aandrongen (‘bijna alle coalitiepartijen trappen op de rem’), maar is ook van mening dat de invoering van de wet wel wat opgeschoven moet worden: ‘De kwartiermakers presenteren pas tegen het einde van het jaar hun eindrapport, maar wij kunnen deze zomer al de zogenaamde Wet toekomst accountancysector verwachten. Dat vind ik wel opmerkelijk. Hun rapport is toch geen mosterd na de maaltijd? Is het niet logischer om te wachten op een rapport, zodat wij dit ook kunnen betrekken bij het debat en eventueel ook kunnen verwerken in de wet?’
Afwachtende houding
Kaag is daar wel gevoelig voor, maar wilde nog geen harde toezeggingen doen: ‘Ik weet nog even niet hoe dit opgelost kan worden. Dat kunnen we misschien in het debat in de zomer doen. Misschien zijn er nog wat haken aan te geven. Het is namelijk altijd onhandig om een eindadvies af te wachten terwijl je al een wetsvoorstel hebt. Die logica kunnen we allemaal volgen. Maar het tijdverlies dat optreedt voor heel veel maatregelen waar consensus over bestaat, is ook reëel. ‘ De minister is ‘op zich relatief tevreden’ over de voortgang die de sector maakt, maar: ‘De grootste uitdaging blijft het aanwakkeren, aanmoedigen en verankeren van cultuurverandering; dat zien we bij alle organisaties en sectoren. Dat is ook zo bij accountancyorganisaties. De kwartiermakers schreven hier al over in hun laatste rapportage, namelijk dat er veranderingen te zien zijn. Zij constateren dat er nog sprake is van een afwachtende houding binnen de sector.’
Mkb-toets
Kaag ziet wel iets in een voorstel van VVD-lid Heinen om te toetsen wat de regelgeving gaat betekenen voor de mkb-accountant. ‘We hebben natuurlijk oog voor de administratieve lasten. […] Onderdelen zijn uitgebreid besproken met accountantsorganisaties, zoals de AQI’s, waarover we de kwartiermakers hebben geconsulteerd. Ik heb er ook expliciet aandacht voor gevraagd in het wetsvoorstel. Een extra toets op lasten voor mkb-ondernemingen zal ik daarin betrekken.’ De minister ziet geen tekenen dat de afname van het aantal accountantskantoren ook leidt tot een daling van de kwaliteit. ‘Een daling van het aantal accountantskantoren is zorgelijk als daardoor ook de kwaliteit afneemt, maar ik begrijp de zoektocht naar diversiteit binnen de accountancysector. […] Maar wij hebben geen signalen dat de daling leidt tot een kwaliteitsvermindering. Die signalen zijn voor ons heel serieus. Maar de vraag hoe we kunnen werken aan het voortbestaan van kleinere kantoren, is lastiger.’
Diversiteit waarborgen
Kaag wil wel iets doen aan de dreiging dat kleinere kantoren door de regelgeving in de knel komen. ‘Maar ik moet daar goed over nadenken, voordat ik een suggestie doe die ik vanuit de wetgevende kant absoluut niet kan waarmaken. […] Als we door een bodem zouden zakken, moeten we natuurlijk richtlijnen gaan hanteren. Maar ik wil daar in de tussentijd, richting de indiening van het wetsvoorstel, gewoon nog eens op reflecteren: zou er iets mogelijk zijn? Want we moeten die verscheidenheid en diversiteit kunnen waarborgen. Dat is ook belangrijk voor de kleinere ondernemer of de individuele klant. Die heeft namelijk vaak geen behoefte aan een heel groot kantoor. Ik ga kijken of er mogelijkheden zijn. Dat weet ik eerlijk gezegd nog niet, en dat wil ik ook niet uit de losse pols gaan verzinnen.’
Opleidingen
Het toegankelijker maken van de accountantsopleiding is ook een onderwerp: ‘Jong en oud, veteranen en jonge professionals, hebben opgeroepen tot een grondige herijking van het beroepsprofiel van de accountant als vertrekpunt voor een passend stelsel van opleidingen tot accountant. Die oproep ondersteunen we. Twee experts gaan hier onder onze verantwoordelijkheid mee aan de slag.’ Kaag legt de bal ook bij accountantskantoren zelf, die de werkcultuur kunnen verbeteren. ‘Ik zei net al dat dat tegenwoordig veel minder gericht is op het financiële deel maar wel op purpose, het doel: wat draag ik bij aan de samenleving vanuit het profijt- of eigenlijk het niet-profijtprincipe? En hoe regel je het werkplezier, naast de opleiding, en de trots op het vak van accountant?’
Grensbedragen indexeren
Kaag schaart zich achter de oproep van onder meer NBA om de grensbedragen voor wettelijke controles op te trekken: ‘Ik zie inderdaad nut in een verhoging van de grensbedragen. Het gaat hierbij om Europese regelgeving. Ik ga samen met de minister van Justitie overleggen over wat we kunnen doen.’ Mogelijk gaat Nederland verder gebruik maken van de optie om een uitzondering in te voeren op de duurzaamheidsrapportagerichtlijn CSRD. EU-lidstaten kunnen toestaan dat niet een accountant maar een andere onafhankelijke dienstverlener de controle van duurzaamheidsrapportering verricht. Die moet dan wel aan dezelfde eisen voldoen als een accountant. ‘Wij zijn bezig met het omzetten van de richtlijn in nationale regelgeving. We kijken daarbij naar de vraag of we gebruik zullen maken van deze lidstaatoptie. Een wetsvoorstel ter uitvoering van de richtlijn zal openbaar worden geconsulteerd.’
Geen naming and shaming
Vanuit de Kamercommissie kwam ook een opmerking over het tuchtregime in het geval de NBA een accountant aanwijst voor een organisatie die zelf geen kantoor kan vinden. Moet dat niet soepeler, vroeg onder meer Slootweg (CDA), bijvoorbeeld door de controleverklaring door een kantoor in plaats van een accountant te laten tekenen. Hij neemt daarbij mede in overweging dat de controletaak vaak teamwerk is. ‘Ik merk ook dat men in de Angelsaksische landen steeds vaker de kantoornaam gebruikt. Mocht er dan gedoe zijn, dan vindt dat ook op kantoor plaats.’ Kaag wil dit punt ‘echt zorgvuldig wegen, ook indachtig de kritiek van de Autoriteit Persoonsgegevens.’ […] ‘We moeten allemaal de gevoeligheid hebben om mensen niet te namen en te shamen of om mensen in een onveilige situatie te plaatsen of om mensen onnodig reputatieschade te laten oplopen. Ik denk dat we daar een andere balans in moeten vinden. Tegelijkertijd wil de klant ook weten of er goed geleverd is of niet. Daar moeten we dus gewoon even over nadenken, denk ik.’
Mogelijk wettelijke verankering VOR
De invoering van een verplichte verklaring omtrent risicobeheersing (VOR) in de corporate governance code was ook onderwerp van gesprek. Kaag is daar voorstander van en geeft aan dat er voor het einde van dit jaar een voorstel komt over de inhoud van een VOR, zodat het aan de nieuwe monitoringcommissie kan worden voorgelegd. ‘Ik steun dit proces en zal er ook actief aan deelnemen. Als het niet snel genoeg gaat of niet ambitieus genoeg is, zal ik met de minister voor Rechtsbescherming bezien hoe een wettelijke verankering van een VOR mogelijk zou kunnen zijn.’ Eerder had de minister nog aangegeven niets in een wettelijke vastlegging te zien.
De toezeggingen van Kaag op een rij:
- Er komt een mkb-toets met betrekking tot het wetsvoorstel Wta en Kaag gaat de Kamer informeren over de wijze waarop en wat dat voor consequenties heeft voor de planning van het wetsvoorstel;
- De minister zal bij de indiening van het wetsvoorstel de Kamer ook informeren over hoe de verscheidenheid en de diversiteit in de sector kan worden vergroot en wat de mogelijkheden hiervoor zijn;
- De minister gaat met de minister van Justitie verkennen of de grensbedragen voor controlerend accountants kunnen worden geïndexeerd;
- De minister gaat met de sector verkennen of de verklaring omtrent risicobeheersing voor het einde van het jaar in de code opgenomen kan worden, en als dat niet zo is, samen kijken naar wat voor wettelijke mogelijkheden er zijn.
Geef een reactie