Kon Hi Fak Tjoy! Een gelukkig nieuwjaar voor u en uw dierbaren; laten we daar maar het jaar mee beginnen. Het wordt volgens de Chinese astrologie het jaar van de Aap; dat is altijd een jaar met veel innovatie en verandering. Zo ontstond bijvoorbeeld Facebook in een apenjaar en zo zijn er nog veel meer leuke voorbeelden te geven. En 1968, mijn geboortejaar, was ook een apenjaar, dus als aap ben ik in dit jaar natuurlijk helemaal op mijn best.
Maatschappelijke ontwikkelingen
De wereld blijft onrustig, de Chinese economie koelt af en daar hebben we met z’n allen last van. Het Midden-Oosten blijft onrustig en we kunnen ons alvast gaan opmaken voor een nieuwe vluchtelingenstroom in het voorjaar. Dat blijft voor maatschappelijke onrust zorgen, omdat we nog steeds niet snappen dat deze mensen niet vluchten vanwege honger of armoede, maar omdat er door oorlog en geweld in hun eigen land geen toekomst is. In de peilingen groeit de PVV en dat is de barometer voor de onrust in het land. Door de aanslagen krijgen politie, leger en veiligheidsdiensten steeds meer bevoegdheden. Dit alles kan weleens een mix zijn voor een Europese lente, waarbij de vlam in de pan slaat. Ik word weleens een beetje bang als ik in social media-uitingen van sommige mensen zie.
Terug naar lokaal
Maar omdat we die geopolitiek toch wel erg moeilijk vinden, gaan we zelf lekker terug naar lokaal. We financieren lokaal via crowdfunding, we koken lokaal en we gaan ook weer meer lokaal kopen. Nou ja, leuke dingen dan. De grote ketens zullen uit het stadsbeeld verdwijnen en verhuizen naar de randen van de steden of ze gaan definitief online. Boodschappen laten we gewoon bezorgen, maar voor dat speciale stukje Baambrugs big zijn we bereid om in het weekend in de rij te staan bij de boerderijwinkel. En we roeren met gemak een uur in de pan voor de perfecte risotto, want die gaat definitief de pasta verdringen.
Leuke centra
En niet elke stad of elk dorp heeft een leuk centrum. De leuke centra zijn compact, hebben een goede verhouding van goede en unieke winkels en goede horeca. Breda, Den Bosch en Haarlem zijn wat mij betreft goede voorbeelden. Als ik naar mijn eigen stad Dordrecht kijk, zou het centrum veel compacter kunnen en dan zijn we ook gelijk van de lelijke leegstand af.
Tijdgebrek
Voor een grote groep Nederlanders is geld niet het probleem. Het echte probleem is tijd. Want de werkende middenklasse heeft het steeds drukker. Drukker op het werk; we werken meer parttime en tijd- en plaatsonafhankelijk. Maar stiekem zijn we toch meer tijd kwijt aan het werk. En we willen onze kinderen natuurlijk een leuke jeugd geven, zeker omdat we nog wat compensatiegedrag hebben vanuit de tijd dat ze in de buitenschoolse opvang zaten. Dus mee naar de sport, mee naar de hobby’s en het liefst daarnaast nog heel veel doen. En dan hebben we nog vrienden die we ook nog vaak willen zien. Neem nog een beetje tijd voor jezelf, en oh ja, dan moet je ook nog bij je ouders langs, want door de teruglopende zorg hebben we er gratis nog een mantelzorgtaak bij gekregen. En in de tijd die dan nog over blijft moeten we ons leven verslaan op social media. Steeds meer mensen raken op steeds jongere leeftijd opgebrand, met alle gevolgen van dien. Men kiest steeds meer voor bewuste periodes van online passiviteit.
Groeiende groep mensen op afstand
Tegenover de steeds kleiner wordende groep werkenden staat een grote groep mensen die steeds meer op afstand komen te staan. De werkloze 45+’er komt niet meer aan de slag en staat als gevolg daarvan steeds kritischer tegenover de maatschappij. Deze groep heeft moeite met de hele digitalisering en loopt het risico om nooit meer aan de slag te komen. Met name laagopgeleide mannen zijn een aandachtspunt. Daarnaast vergrijzen we steeds meer en met de terugtrekkende overheid wordt de zorg voor onze ouderen een steeds grotere zorg. De overheid wil een participatiemaatschappij. Dat is leuk als je een grote familie of vriendenkring om je heen hebt. Maar steeds meer ouderen staan er alleen voor in een wereld die steeds vreemder voor hen wordt. En zo ontstaat er een steeds grotere groep mensen die niet meer meedoen en het gevoel hebben dat ze er ook niet meer toe doen. Ik denk dat het in 2016 voor de politiek een mooie opdracht is om juist deze groep verbonden te houden.
Technologische veranderingen
Op technologisch gebied wordt het ook weer een jaar vol vernieuwing en verandering. En dat geloof ik echt, zeker als ik zo’n beetje kijk naar wat er nu bij verschillende bedrijven en instellingen op het vuur staat. Wat gaat er zoal veranderen? In het jaar 2016 wordt alles nog digitaler. We gaan in Nederland eindelijk echt werk maken van elektronisch factureren. De overheid zal daarin grote stappen gaan zetten en ik verwacht dat het bedrijfsleven snel zal volgen. Dat geeft weer ruimte voor heel veel nieuwe ontwikkelingen, zoals robotic accounting; we nemen definitief afscheid van het handmatig boeken van administraties. En dat zorgt er weer voor dat we nu eindelijk eens goed en snel tussentijds kunnen rapporteren en dat bedrijven nog beter inzicht gaan krijgen in de financiën. Ook zie ik rondom elektronisch factureren nieuwe kansen rondom financieren ontstaan, omdat een elektronische factuur ook digitale sporen nalaat. Dit alles zal echt impact gaan hebben op de samenstelpraktijken van accountantsorganisaties. En let wel, dit gaat geen 10 jaar duren. Het gaat allemaal veel sneller.
Online ERP
Bij de administratieve systemen zien we een verrijking van de functionaliteit. We gaan van online boekhouden steeds meer naar online ERP. Waarbij de grote spelers overigens niet alles zelf gaan ontwikkelen, maar juist werken aan een ecosysteem met partners om zich heen die specifieke nicheproducten gaan leveren. Daarmee wordt de markt voor online groter en zullen steeds grotere bedrijven overstappen naar een systeem in de cloud. Dat biedt nieuwe mogelijkheden rondom het uitbesteden van administratieve processen aan derden.
Cloud
En in de cloud wil dus eigenlijk zeggen mobiel, ongeacht het device dat ik op dat moment net even voorhanden heb. Jaren geleden schreef ik al een toekomstvisie waarbij een ERP-systeem beschikbaar was op een televisie. Op de Apple TV is tegenwoordig een app van Exact beschikbaar. Nadat alles kleiner werd, wordt alles nu weer groter en zien we steeds meer hybride versies van bestaande oplossingen komen. Wat dacht u van de laptop met ingebouwde minibeamer? En ook touch wordt steeds verder verfijnd. Schermen gaan steeds beter detecteren hoe we ze aanraken of ze gaan zelf ruimtelijke bewegingen herkennen.
Vormen van kunstmatige intelligentie
Naast de accounting robot zullen ook andere vormen van kunstmatige intelligentie hun weg gaan vinden van de laboratoria naar het bedrijfsleven. “Siri, hoe verwerk ik een stelselwijziging in de jaarrekening’?” is misschien wel een vraag die wij dadelijk gaan stellen aan een vaktechnisch ondersteunend systeem, of heeft u nog steeds die mooie bundels ergens in de kast staan? Kunstmatige intelligentie is nu vooral nog brute rekenkracht, maar die wordt steeds goedkoper en is tevens per milliseconde te koop in de cloud. Ik zie dat andere branches, zoals de advocatuur, daar al veel meer mee bezig zijn dan accountants. Ik denk ook dat het belangrijk is dat we op dit gebied niet gaan achterlopen.
Andere branches
Maar de robot zal ook in andere branches werk gaan overnemen. In de maakindustrie zullen nog meer robots worden ingezet, maar die trend was al gaande. Dit zal ook in de dienstverlening gaan gebeuren. Containerschepen zullen volledig automatisch gelost en weer geladen gaan worden. Na de zelfrijdende auto krijgen we ook de zelfrijdende vorkheftrucks, vrachtauto’s, tractoren en taxi’s. In Wageningen rijdt er sinds kort een zelfrijdend busje tussen het station en de universiteit. Dat soort initiatieven zullen we meer gaan zien.
Wat ook terugkomt, is virtual reality, maar dan 2.0 en dat gaat wat verder dan Second Life van een paar jaar geleden. Op de CES, de technologiebeurs, werd eindelijk de langverwachte Occulus Rift definitief aangekondigd. Dat is een soort hypermoderne viewmaster die u volledig meetrekt in een virtuele wereld. Vooral de gaming industrie zal daar als eerste volledig op inspelen, maar daarna zullen al snel ook serieuze zakelijke toepassingen volgen. Misschien loopt u in de toekomst wel samen met uw klant door een virtueel cijferlandschap.
Accountancylandschap
Het accountancylandschap zal aan de oppervlakte niet zo sterk veranderen. Ja, er zullen overnames zijn, nieuwe incidenten en na 1 april weten we dan eindelijk hoe we goed met micro-entiteiten om moeten gaan. Maar de komst van regelgeving rondom de micro-entiteiten zorgt voor een momentum om na te denken over de jaarrekening. Want als voor de microrechtspersoon een eenvoudige balans en winst-en-verliesrekening voldoende is, is hetzelfde dan niet het geval voor de eenmanszaak, de vof en de maatschap? En dit betekent dat er voor het grootste deel van het Nederlandse bedrijfsleven een veel simpelere rapportage kan komen. En dat zet de jaarrekening misschien wel weer in het juiste perspectief, als verantwoording achteraf over het vorige jaar in onze steeds sneller wordende maatschappij. Ik denk dat de transformatie naar meer periodieke rapportage echt door gaat zetten; laten we dat het nieuwe samenstellen noemen. Maar dat betekent wel een grote transformatie binnen uw kantoor en bent u daar al klaar voor? Software zal ook steeds belangrijker worden, al zijn er brancheorganisaties in de accountancy die dat nog steeds niet zien.
Arbeidsmarkt en innovatie
Grote uitdaging blijft de arbeidsmarkt, hoewel ik eerder heb aangegeven dat dit een beetje onze eigen schuld is. De niet aangenomen groep medewerkers tussen 2008 en 2012 vormt een gapend gat in ons beroep dat we niet simpelweg gedicht krijgen. Dus ik verwacht verre reisjes en andere trucjes om de mensen weer bij elkaar weg te halen. En daarmee vervallen we denk ik weer in de aloude fout van voor de crisis. Het arbeidsmarktprobleem is het grootst in de assurancemarkt, maar dat komt ook doordat we daar nog steeds niet echt innovatief durven te zijn en nieuwe technieken als process mining nog niet omarmen. We houden een beetje toetsingsangst en ik snap dat wel, omdat de meeste toetsers nog van een andere generatie zijn, die al helemaal niet zoveel op had met technologie. Maar als we de assurancepraktijken beter willen maken, en er ook weer geld willen verdienen, zal dat wel noodzakelijk zijn. Een schone taak voor de beroepsorganisaties om ICT nu eens echt op de agenda te zetten. Maar ja, hoe lang roep ik dat al?
Apenstreken: Accountech en duurzaamheid
Het wordt dus een mooi apenjaar met veel apenstreken. De eerste heb ik al op mijn naam staan. Het mede door mij georganiseerde event Getwalk zorgde zeer recent voor de nodige discussie in de burelen van zowel de NBA als de Novak en leidde zelfs tot Kamervragen. We hebben denk ik van de week een heel mooi en goed event neergezet en ik heb heel veel leuke reacties gehad. Dat geeft mij Positieve Energie. De beslissing is nu aan de NBA en daar leg ik mij bij neer. Veel belangrijker is dat deze eerste Getwalk de geboorte is van de Accountechbeweging. Accountants en leveranciers die snappen dat software het echte gereedschap van de accountant is.
Een tweede ontwikkeling waarmee ik bezig ben, is accountant en duurzaamheid. Ik merk nog steeds dat accountants niet echt oog hebben voor de kansen die dit biedt. Ook hier merk ik dat Parijs een echt keerpunt is geweest en dat het bedrijfsleven nu echt bezig is met een duurzaamheidsagenda. We kunnen als accountants hier ook een bijdrage aan leveren. Ik ben bezig om opleidingsinstituten en accountants samen te laten werken aan een nieuw initiatief, maar daar later dit jaar hopelijk meer over. Kortom, ik heb heel veel zin in 2016.
Geef een antwoord