Minister Hoekstra van Financiën is op verzoek van de vaste commissie voor Financiën ingegaan op de trend dat banken steeds strenger worden richting klanten vanwege hun verplichtingen in het kader van de Wwft. Aanleiding daarvoor was het bericht dat Rabobank kleine autodealers uitsluit als klant vanwege risico’s op witwassen.
De minister schrijft in zijn Kamerbrief onder meer dat het in algemene zin aan een bank zelf is om haar strategie te bepalen en te bepalen met welke cliënten zij een zakelijke relatie aangaat of voortzet. In het licht van de toegenomen aandacht voor de bestrijding van witwassen noemt hij het ‘begrijpelijk dat banken bestaande en nieuwe klanten kritisch tegen het licht houden, zeker bij klanten actief in een branche waarvan risico’s bekend zijn. Dat is ook wat ik van de banken verwacht. Anderzijds vind ik het belangrijk dat dit proces zorgvuldig gebeurt en met oog voor de klant. De maatregelen die banken nemen moeten proportioneel blijven en burgers en ondernemers niet onnodig in de problemen brengen.’
‘Eisen moeten niet tot maatschappelijke onwenselijke situaties leiden’
Hoekstra constateert dat de toegenomen aandacht voor de bestrijding van witwassen kan betekenen dat sectoren en klantgroepen worden geconfronteerd met strengere eisen vanuit banken dan voorheen. Hoewel de minister dat dus op zichzelf toejuicht, kondigt hij ook verschillende acties aan die de proportionaliteit moeten bewaken:
‘Ik vind het belangrijk dat deze eisen niet tot maatschappelijke onwenselijke situaties leiden en personen onterecht de toegang tot het betalingsverkeer wordt ontzegd. De banken en de automotive sector dienen allereerst zelf afspraken te maken om de risico’s op witwassen te verkleinen en zo de toegang tot het betalingsverkeer te garanderen. Ik zal ik met de banken, de Nederlandsche Bank en de automotive sector in gesprek treden teneinde vast te stellen welke maatregelen effectief en proportioneel zijn om de risico’s op witwassen te verkleinen. Daarbij teken ik aan dat partijen die niet voldoen aan mogelijk toekomstige afspraken om risico’s te verkleinen het risico lopen geen betaalrekening te kunnen openen of behouden.
Daarnaast ben ik voornemens om op korte termijn de Leidraad ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme zo aan te passen dat duidelijk wordt dat het feit dat bepaalde typen cliënten of producten een inherent verhoogd risico met zich meebrengen geen reden kan zijn om dit type cliënten categoraal te weigeren.
Op de langere termijn zal ik mij in internationaal en EU-verband inzetten om de verhouding tussen de toegang tot het betalingsverkeer en anti-witwasregelgeving te verduidelijken. Dat zal ik doen in de daarvoor speciaal opgezette projectgroep van de Financial Action Task Force, de mondiale organisatie die standaarden voor anti-witwasregelgeving stelt. Daarnaast zal ik in de onderhandelingen voor het nieuwe anti-witwaspakket van de Europese Commissie voorstellen dat er richtlijnen worden gesteld voor effectieve en proportionele maatregelen waar financiële instellingen en toezichthouders gebruik van kunnen maken. Daarnaast heeft de Europese Commissie aangekondigd dat de evaluatie van de richtlijn betaalrekeningen binnenkort wordt gepubliceerd. Ik breng de problemen die bedrijven ervaren onder de aandacht bij de Europese Commissie met het verzoek om een verdere uitbreiding van de basisbetaalrekening naar zakelijke rekeningen te overwegen in een eventuele herziening van de richtlijn.’
Reactie op berichtgeving dat Rabobank kleine autodealers uitsluit vanwege risico’s op witwassen
gh.kjjl