Het is geen goed idee om binnen accountantsbedrijven ook advocaten aan te nemen voor juridische dienstverlening, stelt hoogleraar Marcel Pheijffer in zijn FD-column. Een van de struikelblokken vormen de lijnrecht tegenover elkaar staande beroepshoudingen.
Pheijffer reageert op de plannen van Deloitte, EY en KPMG Meijburg om juridische diensten te gaan bieden, nu mogelijk de regels voor advocaten soepeler worden. Advocaten mogen nu nog alleen in dienst zijn van kantoren die voor de meerderheid onder leiding staan van hun beroepsgenoten. De orde van advocaten houdt al een proef met advocaten in dienst van rechtsbijstandverlener SRK.
Advocaten in dienst nemen zou volgens Deloitte tegemoet komen aan een toenemende vraag vanuit de markt. In het Verenigd Koninkrijk is het overnemen van advocatenkantoren al gewoon. Bijna een kwart van de grote advocatenkantoren in Noord-Amerika en Groot-Brittannië zou al werk hebben verloren aan de Big Four. De coronacrisis heeft advocaten bovendien ook financieel geraakt, bleek eerder uit onderzoek.
Economische motieven
Pheijffer vindt de plannen van Deloitte, EY en KPMG Meijburg om zich op de markt voor juridische diensten te gaan begeven maar niets. ‘Ik zie weinig toegevoegde waarde in het initiatief, althans bezien vanuit het maatschappelijk verkeer en het publiek belang. Dat is gebaat bij robuuste en betrouwbare accountantsorganisaties. Het is maar de vraag of advocaten daaraan kunnen en zullen bijdragen.’ Advocatenkantoren zouden vooral vanuit economische motieven aansluiting zoeken bij de drie grote organisaties, aldus Pheijffer: schaalgrootte, innovatiebudgetten en investeringscapaciteit. Bovendien zou het verschoningsrecht van advocaten een rol spelen: dat geeft meer ruimte om informatie vertrouwelijk te houden.
Advocountant niet nieuw
Begin deze eeuw probeerden PwC, KPMG en Deloitte al een ‘advocountant’-initiatief, maar zonder succes, mede door schandalen en strengere regelgeving. ‘De geschiedenis herhaalt zich nu: een periode met te veel boekhoudschandalen, een sector die onder vuur ligt, aanscherping van regelgeving, een discussie over controle- en adviesdiensten, audit only. Maar dus ook hernieuwde initiatieven inzake ‘advocountants’. Met dat laatste laten de accountantskantoren zien maling te hebben aan onderzoeksrapporten in onder meer Australië, Duitsland, het Verenigd Koninkrijk, Zuid-Afrika én Nederland, waarin wordt gewezen op de perverse en verkeerde prikkels die kunnen uitgaan van de samenloop tussen accountants- en adviesdiensten.’
Beroepshoudingen staan tegenover elkaar
Pheijffer vraagt zich af wat de noodzaak en toegevoegde waarde is van een advocaat in een team dat de controle van de jaarrekening uitvoert. ‘Een ander punt is dat accountants onafhankelijkheid, objectiviteit en onpartijdigheid hoog in het vaandel moeten hebben staan, terwijl bij een advocaat het cliëntbelang altijd vooropstaat. Het is dan ook niet verstandig die twee tegenover elkaar staande beroepshoudingen onder hetzelfde dak te brengen. Dat doet aan beide kanten geweld aan de beroepscultuur. Bovendien doet het afbreuk aan het beeld dat accountantsorganisaties en de beroepsorganisatie de laatste tijd schetsen: wij zijn sensitief voor de roep om verandering binnen de sector en zetten ons beste beentje voor.’
Geef een antwoord