De Rabobank moet als voormalig tussenpersoon van een accountantskantoor de eventuele schade vergoeden die voortvloeit uit een aansprakelijkheidsclaim van een klant. De bank heeft nagelaten ervoor te zorgen dat de verzekering de juiste dekking biedt.
Een administratiekantoor in oprichting sluit in 2009 een beroepsaansprakelijkheidsverzekering via tussenpersoon Rabobank. Die biedt geen dekking voor werkzaamheden in de hoedanigheid van accountantskantoor; de drie oprichters zijn nog met hun accountantsopleiding bezig. Uitbreiding van de dekking zal later worden geregeld, is de afspraak. In de jaren erna halen ze hun titel; de eerste in 2011. Dat is meteen aanleiding om de bedrijfsnaam te wijzigen. Dat wordt, samen met een adreswijziging, aan Rabobank doorgegeven, die verzekeraar AIG op de hoogte stelt. De dekking blijft echter hetzelfde.
Rechtszaak en tuchtklacht
Drie jaar later brengt het – dan inmiddels – accountantskantoor een rapportage uit over een failliet bedrijf. Dat rapport wordt gebruikt voor een claim richting de voormalig bestuurders van dat bedrijf. Die wordt eerst toegewezen door de rechtbank, maar later (dat is inmiddels in 2019) oordeelt het gerechtshof anders. De voormalig bestuurders dienen in 2018 over het rapport een klacht in bij de Accountantskamer tegen twee van de drie eigenaren van het kantoor, inmiddels RA’s. Met succes: beiden krijgen begin 2019 een berisping. Er volgt ook een aansprakelijkstelling: de RA’s hebben met hun rapport hun zorgplicht verzaakt en daarmee voor vier ton aan schade veroorzaakt, is de claim. Die rechtszaak loopt nog.
Polis beëindigd
Geen nood: er is de aansprakelijkheidsverzekering, dus er volgt een melding bij het bedrijf Heilbron, dat de bemiddelingsrol van Rabobank heeft overgenomen. Maar AIG laat begin 2019 weten dat er geen dekking is: de polis is immers bedoeld voor werkzaamheden van een administratiekantoor. Sterker nog: later zet AIG een streep door de polis. Dat nemen de kantooreigenaren niet: ze stappen naar de rechter. AIG moet de schade vergoeden die zij mogelijk lijden als ze door de rechter aansprakelijk worden geacht. Ze claimen ook dat AIG, Rabobank en Heilbron alledrie tekort zijn geschoten in de nakoming van hun verplichtingen: het kantoor is jarenlang ten onrechte niet verzekerd geweest als accountantskantoor.
Wel of geen assurance-opdracht?
Voor de rechter verklaart het kantoor dat het bewuste rapport geen assurance-opdracht was en dat de werkzaamheden niet zijn gedaan in de hoedanigheid van accountant. Het ging alleen om een weergave van mutaties in de administratie: een rapport van feitelijke bevindingen waarop standaard 4400 weliswaar van toepassing is, maar hieruit volgt juist dat deze werkzaamheden niet als assurance-opdracht kwalificeren en dus niet tot het monopolie van een accountant behoren, zo betogen de RA’s.
Maar de rechter oordeelt anders. Het rapport is in de hoedanigheid van accountant geschreven. ‘Dat dit het geval is, komt reeds tot uitdrukking in de opdrachtbevestiging, waarin [naam eiseres] de standaard 4400 van toepassing verklaart. Tussen partijen is niet in geschil dat standaard 4400 niet van toepassing is op een administratiekantoor, maar enkel op accountants.’ AIG hoeft daarom geen dekking te bieden. Dat de dekking niet is aangepast, valt de verzekeraar niet te verwijten.
Wens was bekend
Tussenpersoon Rabobank is wel in de fout gegaan, oordeelt de rechter: bij aanvang van de verzekering was bekend dat het bedrijf te zijner tijd als accountantskantoor werkzaam zou zijn en daarvoor dan adequaat verzekerd wenste te worden. Daarom is ook de keuze op AIG gevallen. Rabobank was bekend met de wens en had bij de naamswijziging navraag moeten doen of die wens nog steeds gold. De rechter vindt wel dat de RA’s beter hadden kunnen opletten. Maar van eigen schuld is geen sprake: ‘Van belang is in dit kader dat [het kantoor], als startende onderneming, juist de Rabobank had aangesteld om als professionele partij haar belangen te behartigen op het gebied van verzekeringen.’ Daarom mocht het ervan uitgaan dat het wel goed zou komen met het omzetten van de aansprakelijkheidsverzekering zodra het accountancywerk ging verrichten, vindt de rechter.
Volgende tussenpersoon ook tekortgeschoten
Rabobank is volledig aansprakelijk voor de schade als gevolg van ontbreken van een beroepsaansprakelijkheidsverzekering als accountantskantoor, maar wel tot 1 april 2015: toen is Heilbron als tussenpersoon ten tonele verschenen. En die is ook tekortgeschoten: ‘Zij heeft ten tijde van de overgang van de verzekeringsportefeuille dan wel op een later moment niet kritisch (genoeg) gekeken naar de inhoud van de polisvoorwaarden wat betreft de vraag of de verzekerde hoedanigheid (nog) aansloot bij de werkzaamheden. […] Nu [het kantoor] zich – in ieder geval in naam – presenteerde als accountantskantoor en de bestuurders ook in hun hoedanigheid van accountant werkzaamheden verrichtten, had het Heilbron als professionele dienstverlener voldoende duidelijk moeten zijn dat de omschrijving van de verzekerde hoedanigheid mogelijk onvoldoende was voor [het kantoor]. Daarnaast had Heilbron, als expert op het gebied van verzekeringen, zich ook kunnen afvragen of de premie van de verzekering dan wel de verzekeringsvoorwaarden in lijn waren met een beroepsaansprakelijkheidsverzekering van een accountantskantoor.’
Geen causaal verband
Enig causaal verband tussen de schade waarover nog een procedure loopt en het falen van Heilbron acht de rechter echter niet aan de orde, omdat de opdracht tot het maken van het besproken rapport dateert van 8 december 2014: vóór de intermediairwijziging in 2015. Het kantoor betoogt nog dat bij juist handelen wellicht een inlooprisico meeverzekerd zou zijn. Maar dat vindt de rechter niet waarschijnlijk in het licht van frauduleuze handelingen die een van de RA’s vanaf augustus 2014 bij zijn werkzaamheden als accountant blijkt te hebben verricht. Dat is bij het aangaan van de relatie met Heilbron niet gemeld.
Van de drie gedaagde partijen zal uiteindelijk de Rabobank opdraaien voor de schade in de rapport-kwestie, mocht het accountantskantoor aansprakelijk worden bevonden.
wat zijn dat voor accountants die hun verzekeringen niet op orde hebben?
je zal er maar klant zijn.
ja echt een slecht kantoor dat haar eigen zaken niet op orde heeft!